Als de luchthaven van Zaventem tijdelijk moet sluiten wegens drones in het luchtruim, kost dat onze economie minstens 650.000 euro per uur aan toegevoegde waarde, zegt de luchtvaarteconoom Wouter Dewulf . “Maar de factuur kan nog veel hoger uitvallen door de na-effecten”. Drie vragen aan de expert van de Universiteit van Antwerpen.
Dinsdagavond werd de luchthaven van Zaventem uren stilgelegd door drones. Ook vandaag zijn tientallen vluchten niet vertrokken. Wat is de financieel-economische kostprijs?
WOUTER DEWULF. “Een tijdelijke sluiting van Brussels Airport kost al gauw ongeveer 0,6 à 0,7 miljoen euro per uur aan economische toegevoegde waarde. Dat cijfer vertrekt vanuit onze eerdere studies (van Universiteit Antwerpen en UC Louvain) over de impact van de luchthaven op de Belgische economie. Op jaarbasis creëert Brussels Airport om en bij de 6 miljard euro toegevoegde waarde. Dat is zo’n 650.000 euro per uur. Dat is geen boekhoudkundige kostprijs voor één luchthavenbedrijf, maar een macro-economische raming van de gemiste waardecreatie in de hele keten”.
Hoe vertaalt die inkomstenderving zich in de diverse luchtvaartactiviteiten?
DEWULF. “Per uur zijn er circa 350.000 euro minder directe inkomsten omdat de luchthaven letterlijk stilligt. Dat hebben we het over de luchthavenuitbater, de luchtvaartmaatschappijen, de afhandeling en de luchtverkeersleiding. Daar bovenop komen de indirecte effecten bij toeleveranciers en dienstverleners. Dat gaat van catering en schoonmaak tot onderhoudsbedrijven. Het gaat dus om zowel wat er niet gefactureerd kan worden als om de gemiste productiviteit in de indirecte waardeketen rondom de luchthaven”.
Hoe zwaar weegt dit voor de luchtvaartmaatschappijen?
DEWULF. “Elke geschrapte vlucht komt neer op gemiste opbrengsten van ruwweg 15.000 euro. Dat is dan nog zonder bijkomende kosten. Bij omleidingen lopen de extra brandstof- en luchthavengelden op. De crews moeten toestellen herpositioneren. Bovendien volgen er soms hotel- en verzorgingskosten volgens de Europese wetgeving. Die operationele nevenkosten zijn sterk situatie-afhankelijk en komen bovenop de gemiste omzet. En dan zijn er nog de gemiste vrachten, zeker in het segment van snelle vrachten zoals bijvoorbeeld die van DHL. Uitgestelde of omgeleide zendingen kunnen zwaar waardeverlies veroorzaken. Denk maar aan farmaceutische goederen, bederfelijke waar of tijd-kritische onderdelen. Dat vergroot de economische impact. De werkelijke kostprijs van een incident hangt uiteraard ook af van het moment van de dag, de duur van de sluiting, het seizoen en de mix van passagiers en vracht. Een uur stilstand tijdens de piek geeft meer verstoring dan problemen met drones ’s nachts. Een langere sluiting leidt tot annuleringen en gemiste aansluitende vluchten. Dat heeft een veel groter na-effect dan een korte stop die tot wat vertragingen beperkt blijft. Daarnaast werkt de impact door in het netwerk. Eén geannuleerde rotatie kan roosters en de vliegtuigbezetting elders verstoren, met extra kosten en gemiste inkomsten op de daarna volgende vluchten. De totale factuur kan dus snel veel hoger uitvallen dan de loutere gemiste toegevoegde waarde van circa 650.000 euro per uur”.