‘Dragone blijft enkel nog in België om sentimentele redenen’

Yves Delacollette was in een vorig leven de luis in de pels van de banksector. Nu wil de ex-topbankier het bedrijf van de showontwikkelaar en regisseur Franco Dragone, die naam en faam maakte bij Cirque du Soleil, uitbouwen tot de wereldmarktleider voor artistieke spektakels.

Ze noemden hem de herrieschopper, de rebelse bankier. Yves Delacollette grossierde ooit in weinig fraaie bijnamen in de bankensector, waarin de flamboyante Brusselaar als topman van Crédit Lyonnais en Deutsche Bank België lang de stok in het hoenderhok was met zijn vlammende kritiek op de grootbanken. Maar zes jaar geleden, op zijn 50ste, koos hij resoluut voor een ander leven. Na een korte sabbatical en een politiek avontuurtje werd hij omarmd door Franco Dragone, de Belgisch-Italiaanse grootmeester van de acrobatische en feeërieke spektakelshows. Die creeerde bij Cirque du Soleil bekende shows als Alegria en Quidam, maar had in 2000 zijn eigen bedrijf opgericht. “Ik kreeg de kans op een tweede leven, een fantastische opportuniteit”, zegt Delacollette, nu de uitvoerend voorzitter van de groep Dragone. Zijn taak: ervoor zorgen dat het bedrijf, net als Disney, ook na het verdwijnen van de oprichter en de creatieve drijvende kracht, voort zal groeien. En daarmee lijkt Dragone op de goede weg. Onlangs werd tijdens een koninklijke missie naar China een contract ter waarde van 1,5 miljard euro getekend met de Chinese mediareus Dalian Wanda, voor zes permanente spektakelshows. “Ik wil van Dragone het mooiste en het grootste cultureel creatieve bedrijf ter wereld maken”, zegt Delacollette.

YVES DELACOLLETTE. “Toen Franco me twee jaar geleden vroeg executive chairman te worden, was mijn eerste reactie ‘dat doe ik niet’, omdat ik dacht dat hij geen productiebedrijf nodig had en hij altijd perfect als artistiek directeur ergens aan de slag kan. Maar dat veranderde toen bleek hoe bezorgd hij is om zijn nalatenschap. Op zijn vraag moet ik ervoor zorgen dat Dragone ook zonder Franco zal bestaan. We zijn zoals de broers Walt en Roy Disney. Walt was een zeer goede cartoonist die niet wou dat alles zou verdwijnen na zijn dood. Roy moest daarvoor zorgen.”

Uw komst als financieel expert was broodnodig. Dragone boekte zware verliezen van 2008 tot 2012.

DELACOLLETTE. “Dat gaat over het Belgische filiaal. Maar u heeft gelijk. De groep heeft moeilijkheden gekend, ook met justitie en de fiscale autoriteiten. Mensen vroegen zich af hoe het kwam dat een groep die zoveel contracten afsloot, geen winst maakte in België. Met mijn trackrecord kon ik mij geen gedoe permitteren. Hun besluit: we hebben niets verkeerd gedaan. De constructie is destijds op poten gezet door Ernst & Young. Dat model is een copypaste van dat van Cirque du Soleil. Maar we hebben de balans opgekuist. Het eigen vermogen is weer positief en de regels voor interne verrekenprijzen tussen de afdelingen van de groep werden gewijzigd. Om geen discussie meer te hebben krijgt de Belgische entiteit, Productions du Dragon, een behoorlijke vergoeding van alle eenheden in de groep voor haar rol als holding.

“Kijk, dit is een klein bedrijf met de complexiteit van een groot. Wij creeren, produceren en runnen shows. Creatie en design is wat Franco doet. Hij is de architect. Mijn job is die van producer. I make it happen. Ik beheer ook shows, maar niet altijd. Nu, in die creatieve fase verdienen we geen geld. Dat gebeurt pas wanneer de show opent. De cyclus is echter heel lang. Tussen de eerste discussie met de potentiële partner en de verkoop van het eerste ticket ligt gemakkelijk vijf jaar. Zodra het zover is, delen we soms in de winst, maar we krijgen vooral royalty’s op de ticketverkoop.”

Hoeveel?

DELACOLLETTE. “Doorgaans 8 à 12 procent van de netto-inkomsten van de ticketverkoop. Er gaat namelijk ook geld naar kredietkaartbedrijven, touroperators, tot de conciërge in het hotel. Om maar te zeggen: het is niet omdat je de architect van de hoogste toren van de wereld bent, dat je de rijkste van de wereld bent.”

Staan de artiesten op jullie payroll?

DELACOLLETTE. “Lang niet altijd. Neem onze show in het Lido in Parijs. Het contract zegt dat Dragone de show creëert en produceert, maar niet meer. Het management, artiesten en kelners worden betaald door het Lido. Wij hebben er alleen een artistiek directeur als onze vertegenwoordiger. Maar in Macau bijvoorbeeld creëren, produceren, opereren én verkopen we de show. Dat betekent dat we ook een percentage hebben op de omzet. Als tien Russen in het publiek loos gaan met magnumflessen champagne is dat goed nieuws, want daar hebben wij ook een percentage op de verkoop van drank en voeding. Maar in Macau staan dus ook de artiesten en het technisch team op mijn payroll. Dat betekent 450 werknemers, bovenop de ruim 500 vaste mensen in onze groep. Als je 100 mensen op een podium hebt, zijn er zeker nog 200 backstage aan het werk. Omdat zo’n show heel complex is.”

Vecht u tegen Cirque du Soleil om contracten?

DELACOLLETTE. “Ik kom uit een andere wereld, de banksector. België is daarin een klein land met een klein groeipotentieel en een kleine marge. Je moet met een mes tussen de tanden klanten halen. In deze sector is het helemaal anders. Er wordt tegen 2030 een verdubbeling van de middenklasse verwacht. We gaan van 7 naar 10 miljard inwoners, van wie ruim de helft tot de middenklasse zal behoren. Dat is een spectaculaire evolutie. Waar? Voornamelijk in Azië en voornamelijk in de steden. Er zullen ieder jaar 65 miljoen meer mensen in de steden leven. Dat is zes keer België, elk jaar. De vraag is dus niet wat het marktaandeel zal zijn van Dragone versus Cirque du Soleil. De vraag is of we geen 10 Cirques du Soleil en 20 Dragone’s nodig zullen hebben.

“We hebben een pijplijn van 35 projecten. Onder meer de Asian Games, al is sport niet wat we het liefste doen. Geen van die opportuniteiten is het resultaat van een uitgaand telefoontje. Ik heb zelfs niemand in dienst voor prospectie.”

Een straf contract is dat met Dalian Wanda.

DELACOLLETTE. “Anderhalf miljard euro, ja, maar de klant investeert honderden miljoenen in zes theaterzalen zonder dat we iets van die investering zien. We zijn ook niet naïef. We weten dat we een fabuleus contract getekend hebben, maar weten ook dat een belangrijk deel van dat contract bestaat uit de transfer van kennis. Of onze knowhow wordt gekopieerd? Zeker. Dat is altijd zo geweest. Onze enige bescherming is de kwaliteit van de shows.”

Is Franco Dragone de enige aandeelhouder?

DELACOLLETTE. “Ik ben ook een aandeelhouder. Maar Franco is veruit de grootste.”

Guy Laliberté, de stichter van Cirque du Soleil, heeft eerder dit jaar zijn bedrijf voor naar verluidt 1,5 miljard dollar verkocht aan onder meer de durfkapitaalgroep TPG. Dragone staat niet te koop?

DELACOLLETTE. “Zeg nooit nooit, maar nu zeker niet.”

Zijn er al overnamevoorstellen geweest?

DELACOLLETTE. “Heel vaak. Ze hadden vaak ook eerst naar Cirque du Soleil gekeken. Dit soort bedrijf spreekt aan. Ik sprak onlangs in Montreal met Daniel Lamarre, de CEO van Cirque du Soleil met wie we een concurrentiële vriendschap en een vriendelijke concurrentie hebben. Hij zei dat niet minder dan 94 mensen interesse hadden getoond in zijn bedrijf, van wie er ruim 20 op de shortlist zijn beland.

“Ze waren geïnteresseerd in Dragone voor twee redenen. Ze moesten veel minder geld op tafel leggen en schatten ons potentieel veel groter in. De interesse kwam van overal, van private-equityfondsen, beleggingsfondsen die door de overheid worden beheerd, maar ook van industriële partners en klanten.

“Kijk, Franco is echt de beste artistiek directeur in de wereld. Cirque du Soleil is een groter bedrijf, maar een matuur bedrijf. Daarom werd het ook verkocht. Maar wat ontbreekt aan Cirque du Soleil is die artistieke sterkte. Ze zijn heel goede producenten, heel goed in het uitbaten van shows, maar ze hebben geen Franco Dragone meer.”

Heeft Dalian Wanda, waarmee jullie een grote deal hebben, ook geboden op Dragone?

DELACOLLETTE. “Ze hebben dat voorgesteld, maar we hebben dat niet gewild. Business doen in China is een uitdaging. De wind kan er heel snel van richting veranderen. Ik voel me eerlijk gezegd ook niet gerust dat we zo’n groot contract hebben met zo’n concern, al is het natuurlijk een fantastische partner.”

Blijft Dragone in België?

DELACOLLETTE. “We zijn hier enkel nog om sentimentele redenen. We krijgen vaak het aanbod om ons hoofdkwartier te installeren in Macau, in Dubai, in Hongkong of in Monaco. Iedereen vraagt ‘waarom blijven jullie in dat kleine, enggeestige land?’. We hebben hier meer vijanden dan in het buitenland en hebben hier ook geen enkele klant. Maar we hopen erkend te worden als mensen die iets kwalitatiefs gedaan hebben voor de tien miljoen toeschouwers die we ooit elk jaar zullen hebben.”

Welke vijanden hebt u dan?

DELACOLLETTE. “Niemand is sant in eigen land. Er is genoeg geschreven over de rijke Dragone en diens arme bedrijf. Mensen zijn snel een beetje jaloers. Maar ze onderschatten de artistieke waarde van Franco. Als je met hem in Las Vegas of Macau rondloopt, komen mensen vragen of ze een selfie mogen nemen. Hij wordt overal bewonderd. Maar niet in België. Hier is er niets.”

Jullie nieuwe show in het Lido is de eerste vaste show in Europa. Hoe belangrijk is die?

DELACOLLETTE. “Het Lido is een fantastisch venster voor ons. Als ik een potentiële klant een show wou tonen, moest ik die naar Hongkong sturen om van daaruit de ferry naar Macau te nemen. Nu zeg ik ‘ga eens kijken in Parijs’. Het helpt ons ook om kleinere shows te ontwikkelen. Ik noem ze Dragone Light-shows. De kapitaaluitgaven ervoor zijn veel lager dan voor een megashow waarvoor Dragone vooral gekend is. Als voor een show ook een theaterzaal moet worden gebouwd, kost dat al gauw enkele honderden miljoenen dollars. Voor het Lido bijvoorbeeld moest enkel worden geïnvesteerd in de verbetering van de theaterzaal, in totaal 25 miljoen euro. Het is een kleinere cast, zonder artiesten die van 26 meter hoog in een zwembad duiken.”

Wat betekent Dragone voor België?

DELACOLLETTE. “De kostuums worden allemaal in La Louvière gemaakt. Ik noem dat reverse globalisation. We zijn misschien het enige bedrijf in de wereld dat kledij verkoopt aan China. We maken er ook de kledij voor de show in het Lido. De Fransen overtuigen dat wij Belgen veel beter zijn dan hen om kostuums te maken, was niet vanzelfsprekend.” (lacht)

U stapte midden 2009 op bij Deutsche Bank België en startte een sabbatical.

DELACOLLETTE. “Ik was gek op mijn job. We hebben met de ploeg die ik toen had de beste bank van België gecreëerd. Maar ik wou stoppen op mijn 50ste. Dat had ik op mijn 47ste al beslist. Maar mensen zijn dat niet gewend. Ze dachten ‘ofwel is hij ziek, mentaal of fysiek, ofwel gaat hij binnenkort de gevangenis in’. Of ze dachten dat ik de wereld wou rondzeilen.

“Maar die sabbatical heeft amper vier maanden geduurd. Op een zeker moment heb ik een stuk grond verkocht. Mijn bankier zei dat ik het beste een vennootschap zou oprichten om de opbrengst van die grond, zowat 500.000 euro, beter te beleggen. Dus heb ik een bedrijfje opgericht, Finovate. Toen dat bekend raakte, kreeg ik allerlei voorstellen om te investeren. Ik heb daarmee businessangel gespeeld en dat is uitgegroeid tot een consultancybedrijf. En toen kwam de vraag van Laurette Onkelinx om deskundige voor de PS te zijn tijdens de financiële crisis. Dat was zeer slecht betaald, maar ik heb het heel graag gedaan. Ik heb deelgenomen aan die moeilijke discussies over de redding van KBC en Dexia. Ik moet zeggen dat ik dankzij die ervaring toch een positieve kijk op de politieke wereld heb gekregen. Toen bleek dat er ergens een sense de l’état bestaat, een gevoel voor het algemeen belang. Dat verwacht je niet van politici.”

U kon ook stoppen bij de bank. U was financieel onafhankelijk.

DELACOLLETTE. “Ja, maar kijk, ik heb een pensioennummer sinds ik 18 jaar ben. Ik heb mijn universitaire studies zelf gefinancierd. Ik heb gewerkt gedurende mijn hele studietijd, ook tijdens de weekends in restaurants en bars, en tijdens de zomer fulltime bij Delhaize. Ik ben ook militant geweest in de studentenbeweging, en voorzitter ervan. Toen ik op mijn 23ste mijn diploma op zak had, had ik al vijf jaar gewerkt en wist ik al wat het professionele leven was. Ik wist al wat onderhandelen was. Ook in mijn professionele leven heb ik altijd de moeilijkste weg gekozen. Ik ben gestart bij NMKN, het blauwe fabriekje, waar ik per toeval ben aangeworven op de studiedienst als economist, terwijl ik jurist was. Nog geen jaar later stapte ik naar mijn baas en zei: ‘ik verveel me’. Hij vond mij arrogant, maar gaf me de verantwoordelijkheid over 100 agentschappen in Wallonië terwijl ik nog nooit een agentschap van dichtbij had gezien. De meeste mensen zijn op hun 25ste niet in staat zo’n managementverantwoordelijkheden te dragen. Ik ben erin geslaagd.”

Bert Lauwers

“Ik wil van Dragone het mooiste en het grootste cultureel creatieve bedrijf ter wereld maken”

“De vraag is niet wat het marktaandeel zal zijn van Dragone versus Cirque du Soleil. De vraag is of we binnenkort geen 10 Cirques du Soleil en 20 Dragone’s nodig zullen hebben”

“Of onze knowhow wordt gekopieerd? Zeker. Dat is altijd zo geweest. Onze enige bescherming is de kwaliteit van de shows”

“De kostuums worden allemaal in La Louvière gemaakt. Ik noem dat reverse globalisation. We zijn misschien het enige bedrijf in de wereld dat kledij verkoopt aan China”