Als het gaat om historisch onderbouwde kooptentoonstellingen, staat Ronny Van de Velde aan de kust op eenzame hoogte. Hij overtreft zichzelf met een expo over de vroege Ensor.
Ronny Van de Velde verzamelde in zijn galerie in Knokke hoofdzakelijk tekeningen van James Ensor uit de periode 1873-1885. In dat vroege getekende werk zijn de kiemen te bespeuren van de thema’s die hem later beroemd maakten. Ensor vertrok vanuit de vrije observatie van zijn omgeving, maar verscheidene van zijn tekeningen blijken ontwerpschetsen te zijn voor latere schilderijen.
Uit zijn eerste tekeningen blijkt zijn klassieke academische vorming. Hij kopieerde volop anatomische modelafbeeldingen, sculpturen en gravures in een traditionele stijl. In 1877 schreef hij zich in aan de Academie van Brussel. Hij haalde er allesbehalve goede resultaten, vooral in vergelijking met zijn studiegenoten Fernand Khnopff en Willy Finch. Van de Velde verzamelde uit die vroegste periode enkele houtskoolstudies naar gipsen modellen. Na zijn Brusselse periode keerde Ensor terug naar Oostende, waar hij zijn eigen stijl begon te ontwikkelen. De academische onderwerpen ruilde hij tussen 1880 en 1883 voor volkse taferelen met lokale figuranten.
Stilistisch evolueerde Ensor in Oostende meer dan in Brussel: zijn techniek verfijnde van klassieke schetsen naar harde lijntekeningen. In zijn atelier boven de curiositeitenwinkel van zijn moeder maakte hij veel huiselijke schetsen. Ook zijn zus en vrienden poseerden gewillig voor de maniakale tekenaar. Het is boeiend te zien hoe groteske en Japanse motieven rond 1885 opduiken in zijn werk. Ensor begon een synthese te maken van het impressionisme, het realisme, het symbolisme en het exotisme.
Van de Velde slaagde er ook in een mooi ensemble van zelfportretten van Ensor te verzamelen. De kunstenaar maakte er meer dan honderd, waarvan er enkele te koop zijn in Knokke.
James Ensor. Fragmenten en echo’s, vanaf 26 november bij Ronny Van de Velde Gallery in Knokke
Thijs Demeulemeester
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier