De visbakkers van Verhofstadt

Guy Verhofstadts jongste boek De weg uit de crisis – hoe Europa de wereld kan redden is meer dan de moeite waard. In het bijzonder door zijn didactische karakter. Het geeft de lezer een goed inzicht over het waarom en hoe van de financiële en economische crisis. Een beetje zwaar op de hand, dat wel. Soms heeft het wat weg van een cursus, wat allicht komt doordat professor Paul De Grauwe (KU Leuven) aan het boek meewerkte. Verhofstadt en de academicus verzoenden zich met elkaar.

De verklarende woorden- en begrippenlijst op het einde van het boek, mag er zeker ook wezen. Tussenin staat de visie van de toppoliticus dat de crisis op Europees niveau moet worden aangepakt. De stijl is er zwieriger en gepas-sioneerder. Verhofstadt ten voeten uit dus. Hij schuift er onder meer naar voren: een sociaaleconomische regering voor de Unie, een Europese ‘bad bank’ en euro-obligaties, die geld in de lade moeten brengen voor Europese investeringen – het Europlan.

De markten zijn geglobaliseerd. De politiek niet. Daar wringt voor de liberale voorman het schoentje. De oplossing? “Het nationale kader achter ons laten en economie en democratie opnieuw dezelfde taal laten spreken of binnen dezelfde ruimte laten opereren (…)”

Verhofstadt komt zelden uit zijn pijp voor ‘een klein beetje’. Bij hem is het altijd all the way. Zal hij aarden in de Europese politiek, die stapje voor stapje aan het Europa van de toekomst bouwt? Het wordt interessant om volgen.

***

Een andere liberaal, Leo Goovaerts, doet in zijn boek Wat ik zag was ontnuchterend – passage van een penningmeester bij de VLD uit de doeken hoe het er tien jaar geleden aan toe ging aan de top van het Vlaamse liberalisme. Het verhaal van Goovaerts’ defenestratie bij de Verhofstadt-liberalen is genoegzaam bekend, maar het boek heeft de verdienste Goovaerts’ verhaal in een ruk te vertellen met heel wat details. En alweer beklijft het ontluisterende beeld hoe het er in de politiek aan toe kan gaan. Principes zijn er bijvoorbeeld heel rekbaar. Zoals toen Verhofstadt dienstbetoon te vuur en te zwaar bestreed, en hij niet te beroerd was om aan Goo-vaerts een faveur te vragen voor de vzw Heistse visbakkers.

Macht, geld en vrouwen. De Drievuldigheid die ook in de politiek een vaste stek heeft. Zo schrijft Goovaerts dat de politici tien jaar geleden de bankiers toelieten onverantwoorde risico’s te nemen en in ruil verkregen dat de banken hun geen strobreed in de weg legden als ze op zoek waren naar geld en kredieten. Wie zal het zeggen?

Het verbaast niet dat Goovaerts een vernietigend beeld schetst van de top van Open Vld, die tien jaar later overigens nog altijd dezelfde is. Het verwondert wel dat Goovaerts, een autoriteit in onderhandelingstechnieken, zich verscheidene keren door Verhofstadt in de luren liet leggen. ‘We zitten in de politiek, niet in de kleuterklas’, schrijft de auteur zelf. Hij was evenmin een kerstenkind.

GUY VERHOFSTADT, DE WEG UIT DE CRISIS – HOE EUROPA DE WERELD KAN REDDEN, DE BEZIGE BIJ, 2009, 222 BLZ., 17,50 EURO

LEO GOOVAERTS, WAT IK ZAG WAS ONTNUCHTEREND – PASSAGE VAN EEN PENNINGMEESTER BIJ DE VLD, VAN HALEWYCK, 2009, 208 BLZ., 17,50 EURO

Boudewijn Vanpeteghem