DE VERMOGENSBELASTING IS ER AL

De belastingdruk op arbeid is in België te hoog, maar die lasten verplaatsen naar een hogere fiscaliteit op vermogens is geen oplossing. Ons land behoort in Europa al tot de koplopers in het belasten van vermogen.

Haal het geld waar het zit, bij de rijken!” Die slogan werd de voorbije weken vaak gehoord. Aangezien de belastingdruk op arbeid in ons land torenhoog is, viseren de vakbonden en sommige politici het kapitaal van bedrijven en vermogende particulieren. België zou een belastingparadijs voor grote vermogens zijn, getuige de rijke Fransen die naar ons land afzakken om de vermogensbelasting in hun land te ontvluchten. Maar de stelling dat kapitaal in ons land niet of te weinig wordt belast, klopt niet. Uit een paper van professor Frank Naert, hoogleraar openbare financiën aan de Universiteit Gent, die zich baseerde op cijfers van de Europese Commissie, blijkt dat België juist een koploper is in het belasten van vermogens.

Afgeroomd door de fiscus

Het rapport ‘Taxation in the EU 2013’ van de Europese Commissie vergelijkt de belastingdruk en de fiscale inkomsten uit kapitaal in de Europese Unie op basis van cijfers van 2011. Er blijkt uit dat ons land in Europa op de zesde plaats staat, met een belastingopbrengst uit kapitaal van 9,2 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Het Europese gemiddelde bedraagt 8 procent. Vergeleken met onze buurlanden haalt enkel Frankrijk (10,2 %) meer inkomsten uit kapitaal, terwijl Nederland (5,4%) en Duitsland (5,9%) ver onder het Belgische percentage zitten. België heeft zelfs een voorsprong op Denemarken (8,5%), Zweden (5,9%) en Finland (6,7%), waarvan vaak wordt gezegd dat ze een hoge belastingdruk hebben.

De Europese Commissie hield in haar rapport ook rekening met alle belastingen op vastgoed. In België lopen die op tot 3,2 procent van het bbp. Dat is evenveel als in Frankrijk en beduidend hoger dan in Nederland (1,1 %) en Duitsland (0,9 %).

Daarnaast vergelijkt het rapport de belastingopbrengst uit kapitaal met de totale belastbare basis — zowel inkomen als kapitaal. Die impliciete belastingvoet op kapitaal (IBK) bedraagt in België 30,3 procent — het op vijf na hoogste cijfer in de Europese Unie. Dat is meer dan in Nederland (12,9 %) en Duitsland (22 %). Frankrijk zit daar ver boven met een IBK van liefst 44,4 procent.

Beide indicatoren — de belastingopbrengst uit kapitaal in verhouding tot het bbp en de IBK — tonen aan dat de bewering dat België een belastingparadijs voor grote vermogens is, geen hout snijdt. Waar komt die perceptie dan vandaan? Een mogelijke verklaring is dat België — in tegenstelling tot Frankrijk en Nederland — geen expliciete vermogensbelasting heft. Maar dat betekent niet dat het vermogen van de Belgen niet wordt belast. De Belgische fiscus roomt zowel het inkomen uit kapitaal als het kapitaal zelf af.

Vermogensbelasting op z’n Belgisch

De belasting op het inkomen uit kapitaal is het zichtbaarste element van de Belgische vermogensbelasting. De intresten op obligaties en termijn- en spaarrekeningen worden onderworpen aan een roerende voorheffing van 25 procent. Bij spaarrekeningen wordt een vrijstelling gegeven tot een bedrag van 1880 euro per persoon (bedrag geldig voor het inkomstenjaar 2013). Ook de dividenden die bedrijven aan hun aandeelhouders uitkeren, worden onderworpen aan een roerende voorheffing van 25 procent. Die voorheffing is bevrijdend en hoeft daardoor niet te worden opgenomen in de individuele belastingaangifte. Anders dan in sommige andere landen worden roerende inkomsten in België dus niet onderworpen aan de marginale belastingvoet.

Maar het verhaal stopt daar niet. Ondernemingen betalen de dividenden voor hun aandeelhouders met de winsten waarop ze al vennootschapsbelasting hebben betaald (zie kader De vennootschapsbelasting is ook een vermogensbelasting). Dat tarief bedraagt in ons land 33,99 procent. Van elke euro winst die een bedrijf maakt, blijft na de afhouding van de vennootschapsbelasting 0,66 eurocent over. Als dat restbedrag wordt uitgekeerd als dividend, gaat daar nog eens 25 procent roerende voorheffing van af. Dat betekent dat van 1 euro winst een nettodividend van 0,495 euro overblijft. De totale belastingvoet bedraagt daardoor 50,5 procent.

En naast het inkomen uit kapitaal wordt in België ook het kapitaal zelf belast. Denk maar aan schenkings-, successie- en registratierechten.

In de uitgaven snoeien

De belasting op kapitaal is een complex gegeven, maar volgens professor Naert blijkt uit de cijfers van de Europese Commissie toch dat België een koploper in het heffen van belastingen op vermogens is. Ook vergeleken met onze buurlanden is België geen paradijs voor kapitaal. Om de lasten op arbeid te verlagen, moet de overheid dus geen nieuwe inkomsten zoeken, maar in de uitgaven snoeien.

MATHIAS NUTTIN

Dat België geen expliciete vermogensbelasting heft, betekent niet dat het vermogen van de Belgen niet wordt belast.

Om de lasten op arbeid te verlagen, moet de overheid geen nieuwe inkomsten zoeken, maar in de uitgaven snoeien.