De overdracht van een familiezaak

Tegen 2020 worden naar schatting 30 procent van alle Belgische familiebedrijven geconfronteerd met de overdracht van de zaak of van het patrimonium. Niet verwonderlijk, want 40 procent van de zaakvoerders is de vijftig al voorbij. Familiebedrijven zijn in Vlaanderen cruciaal voor de economie, want ze zijn goed voor net geen 70 procent van het bnp. Een advocaat, een notaris, een fiscalist en een bedrijfsrevisor schreven daarover Overdracht van het familiebedrijf.

Origineel aan het boek is dat het geen theoretische of hoogdravende benadering van het onderwerp brengt. Het boek wordt opgebouwd aan de hand van een verzonnen verhaal van de familie Coninckx. Vader Yves Coninckx is 64 en denkt aan de opvolging. Hij heeft twee dochters uit een tweede huwelijk (Inge en Caroline) waarvan de ene al meer staat te trappelen dan de andere om de fakkel over te nemen. De zoon uit zijn eerste huwelijk (Thomas) is al jaren dokter. Zaakvoerder Yves Coninckx is voor 60 procent eigenaar, en heeft sinds jaar en dag een betrouwbaar partnership met de familie Tomme (die voor 40 procent van het kapitaal tekent). De banken en ook de werknemers hebben allemaal uitgesproken meningen over de toekomst van het bedrijf. Genoeg stof voor spanningen en een garantie voor een juridisch kluwen.

Dat familiebedrijven bij overname of bij overdracht van de aandelen nood hebben aan een grondige begeleiding is overduidelijk. Overdracht van het familiebedrijf zet de zaken op een rijtje. Van een eerste analyse tot een waardebepaling van de aandelen, van successierechten tot schenkingen, van financiering en financieringsmiddelen tot alle mogelijke fiscale of vennootschapsrechtelijke aspecten. Het passeert allemaal de revue en het boek is in een zeer toegankelijke taal geschreven. Cijfertabellen geven extra inzicht in de materie.

De sterkte van het boek is echter meteen ook de zwakte. Het geval van de familie Coninckx wordt weliswaar tot op het bot geanalyseerd, maar is elk familiedossier ook weer niet een beetje anders? Dé case over een familiebedrijf dat moet worden overgelaten bestaat niet. Wat natuurlijk niet belet dat het boek een handig hulpmiddel is voor de eige-naars van familiebedrijven omdat de meest uiteenlopende problemen worden aangekaart.

HANS BEGEER, YANN DEKEYSER, LUDO LIEVENS EN ERIC SPRUYT, OVERDRACHT VAN HET FAMILIEBEDRIJF, STORY PUBLISHERS, 2009, 205 BLZ., 35 EURO

Karel Cambien