De monteurs van pdf

Pdf wordt de nieuwe standaard voor documentuitwisseling. Een Gentse softwareontwikkelaar kan daar mooi van profiteren.

Aan de Gentse Kleindokkaai, naast Rudy’s 4×4, KwikFit en andere tuningbedrijven, stopt Enfocus Software extra cilinders in het succesnummer van Adobe Systems, Acrobat. Enfocus, waarin stichter Peter Camps de grootste aandeelhouder is, schrijft bijkomende software voor Acrobat, in het jargon plug-ins.

Extra’s maken voor één product van één fabrikant, het lijkt een iele bezigheid. Enfocus wist in februari 1999 desalniettemin 1,2 miljoen dollar durfkapitaal los te peuteren van het Leuvense Capricorn Venture Partners nv, het Israelische Sadot Research & Development Ltd. en Levy Trajman Management Investment LLC uit Massachusetts.

De reden daarvoor is het succes van Acrobat, het product van Adobe Systems waarmee documenten in het zogenaamde portable document format (pdf) worden gemaakt. Adobe Acrobat en het pdf-formaat zijn incontournable geworden op Internet. De gratis viewer waarmee de pdf-bestanden gelezen moeten worden, Acrobat Reader, zou volgens Adobe in het voorbije jaar 36 miljoen keren zijn downgeload. Het bedrijf zelf beweert recentelijk 2,6 miljoen documenten in pdf-formaat op het Net geteld te hebben. En analisten geloven dat nu 10 tot 11% van het miljard dollar dat Adobe in zijn boekjaar 1999 hoopt om te zetten uit de Acrobat-lijn komt. Dat is pakweg 3,9 tot 4,4 miljard frank met een pakket waarvan de basisversie, nu Acrobat 4.0, minder dan 10.000 frank kost en een upgrade minder dan 4000.

Draagbaar

Het portable document format is in de bedrijfswereld vooral populair omdat het de lay-out van de teksten bewaart, ongeacht het medium waarop ze worden weergegeven. De maker van het document behoudt dus controle over het uitzicht. Dat is nauwelijks of veel minder het geval met andere courante tekstformaten, zoals de Internet-taal html, haar jonge zus xml of Microsoft Office Word. “Pdf is self-contained: tekst, tekeningen, foto’s staan in één bestand, je moet er maar één doorsturen”, zegt Peter Camps. Ook Word stopt zijn teksten in één bestand. “Maar als je een Word-tekst afdrukt met een andere printerdriver, dan kan je verschillen in de marges krijgen. En net het behoud van de lay-out is in een aantal situaties heel belangrijk, denk maar aan afdrukken voor proeflezen.”

Bij Adobe Systems verdringt pdf meer en meer het legendarische PostScript, het grafische weergaveformaat dat door Apple Computer werd geadopteerd en dat – zeker in Europa – de dominerende standaard is in de grafische industrie. Executive vice-president Bruce Chizen van Adobe noemt PostScript echter (samen met Apple Macintosh en Wysiwyg – What You See Is What You Get) technologieën van de “tweede” – lees voorbije – generatie. Cross media publishing, het publiceren over verschillende media heen, is de toekomst. Acrobat moet de standaardtool worden voor het creëren van uitwisselbare documenten in de grafische sector. En als het aan Adobe ligt, ook in de hele bedrijfswereld, waar een enorme behoefte bestaat aan betrouwbaar documentbeheer in een werkstroomomgeving.

“Wij geloven dat Acrobat over drie jaar bij bijna 100% van de drukvoorbereidingen een belangrijke rol zal spelen. In de VS is die trend al gestart, in Europa loopt hij iets trager, maar we zien duidelijk dat hij er komt”, zegt Peter Camps.

Prepress eerst

De plug-ins van Enfocus voor Acrobat-gebruikers maken het pdf-formaat bruikbaarder in een productieomgeving door de bestanden op fouten of ongerijmdheden te controleren ( Enfocus Checkup) en te editeren ( Enfocus PitStop). Ze komen tegemoet aan de nood om pdf-bestanden te bewerken, ook al was het formaat oorspronkelijk eigenlijk bedoeld om alleen maar bekeken of afgedrukt te worden. De programma’s bestaan zowel in standalone– als in serverversies. PitStop Server kan zelfs, los van Acrobat, in een productieproces automatisch pdf-bestanden controleren en wijzigen volgens regels die per folder kunnen worden ingesteld.

Eerste doelgroep – niet verwonderlijk gezien de geschiedenis van Enfocus – is de prepress-industrie, zowel in Europa als de VS. Enfocus verkoopt via distributeurs en on line.

Peter Camps: “Veertien maanden geleden installeerden we een koopknop op onze website. Nu halen we in de VS al een kwart van onze omzet via het Net.” De eindgebruikersprijs van de producten werd ongeveer een jaar geleden drastisch verlaagd van 869 naar minder dan 300 dollar. “Al in het eerste kwartaal compenseerden we de prijsverlaging door hogere aantallen”, zegt Camps.

Een sterke naam

in de eindgebruikersmarkt heeft zijn impact op het tweede verkoopkanaal, de OEM-klanten. Agfa integreert PitStop in zijn Apogee-productiemanager, een werkstroomsysteem dat volledig op pdf is gebaseerd. Scitex levert PitStop met zijn Brisque Digital Front End-drukvoorbereidingswerkstroom.

Universele werkstroom

Maar ook buiten de grafische industrie, meer in het algemeen, in de zakelijke communicatie, ziet Enfocus een grote markt. “Volgens Adobe wordt tegenwoordig twee derden van de Acrobat-pakketten op het Windows-platform verkocht, tegen maar één derde op Mac, terwijl Mac toch domineert in de grafische wereld. Dat illustreert hoe belangrijk de zakelijke markt wordt”, zegt Peter Camps.

Enfocus heeft vijftien werknemers, drie vacatures en een verwachte omzet van 60 miljoen frank dit jaar (Camps: “we zitten boven onze projecties”). Adobe heeft ruim 2400 werknemers en verwacht dit jaar een kleine 40 miljard frank omzet. Peter Camps: “Natuurlijk is Adobe een groot bedrijf, maar het heeft een duidelijke politiek van samenwerking met derden. Zij houden ons op de hoogte van hun strategie. En PitStop Server en de akkoorden met Agfa en Scitex hebben onze relatie op een hoger niveau gebracht.”

Eind augustus stelde Adobe Web Buy voor, een nieuwe faciliteit van het gratis verspreide Acrobat Reader. Web Buy werkt samen met een ander Adobe-product, Adobe PDF Merchant, dat documenten encrypteert en kopers van documenten de nodige sleutels ter beschikking stelt om hun aankoop te decrypteren… Een eersteklas kandidaat om de basistechnologie te leveren voor de verspreiding van elektronische boeken. Steun kwam er al meteen van – onder meer – Barnes & Noble, Pearson, R.R. Donnelley en Simon & Schuster. Microsoft was er niet bij, maar de Reader bleek in het verleden opmerkelijk Microsoft- proof.

BRUNO LEIJNSE