Beleggingsfondsen die investeren in landbouw, hebben in de voorbije drie jaar een metamorfose ondergaan. En ze hebben de belegger geen windeieren gelegd.
Door speculatie zijn de prijzen van landbouwgrond in ons land de voorbije vijf jaar met meer dan een kwart gestegen. Ook andere beleggingen in een of ander segment van de landbouwsector waren de voorbije jaren lucratief. Dat bewijzen de beleggingsfondsen met een focus op die niche.
Het segment van de fondsen die in landbouw beleggen, heeft de afgelopen drie jaar een revolutie ondergaan. Omdat ze de kritiek kregen dat ze door hun beleggingen de prijzen van landbouwgrondstoffen en voedingsmiddelen beïnvloedden, hebben ze bijna allemaal hun beheersfilosofie veranderd en hun investeringshorizon verbreed. Daardoor zijn het niet langer echt landbouwfondsen. Ze richten zich meer op de volledige voedselketen. Vele zijn dan ook van naam veranderd en vaak is ook een groot deel van het beheersteam dooreengeschud. Pictet Agriculture werd Pictet Nutrition, DPAM Invest Equities Agriculture werd DPAM Invest Sustainable Food, BlackRock World Agriculture werd BlackRock Nutrition, enzovoort.
Dat het imagoprobleem nog niet van de baan is, blijkt uit het feit dat het vermogen in beheer voor de meeste fondsen sterk gedaald is. De zeven landbouwfondsen van de dataleverancier Morningstar beheren samen amper meer dan 1 miljard euro. Een fonds van DWS, voorheen Deutsche Bank Asset Management, heeft het meest geprofiteerd van de mentaliteitsverandering. Deutsche Invest Global Agriculture was in 2016 het kneusje onder de landbouwfondsen, terwijl DWS Invest Global Agribusiness de koploper over de voorbije drie jaar is, met een gemiddelde jaarlijkse stijging van 9,5 procent. Sinds het begin van het jaar veerde het 16,3 procent op.
Na het DWS-fonds heeft het Pictet Nutrition-fonds het beste resultaat van de afgelopen jaren behaald, met een jaarlijkse groei van meer dan 8,5 procent over de afgelopen drie jaar. Manager Gertjan Van der Geer wijst erop dat het fonds vooral mikt op bedrijven die op een duurzame manier de landbouwopbrengsten verhogen en oplossingen bieden om wereldwijd meer mensen te voeden.
Minder volatiel
Stephan Werner is de belangrijkste manager van het nieuwe team van DWS Invest Global Agribusiness, dat in september 2016 aantrad. “We investeren uitsluitend in aandelen, zodat we er niet langer van beschuldigd kunnen worden dat we de grondstoffenprijzen beïnvloeden”, zegt hij. Voorts hebben de beheerders meer diversificatie ingebouwd. Vroeger kon tot 50 procent van het vermogen in beheer bestaan uit bedrijven actief in meststoffen en pesticiden.
“De meststoffen- en pesticidebedrijven hebben een zeer cyclisch karakter”, stelt Werner. “Hun prestaties hangen soms veeleer af van macro-economische factoren en niet van de intrinsieke kwaliteit van de bedrijven. Om nog maar te zwijgen van de impact van de dollarkoers.” Door drie grote fusies bij de meststoffenproducenten is de keuze voor beleggers wel wat uitgedund. Dupont fuseerde met Dow Chemical, Bayer met Monsanto, en Syngenta met Chemchina. Dat maakt dat de blootstelling van het fonds aan de sector van de meststoffen en pesticiden verkleind is, wat de prestaties van het fonds minder wisselvallig zou moeten maken.
“Het is door de omvang van die groepen moeilijk die sector volledig links te laten liggen”, vervolgt Werner. “Ze brengen liquiditeit in het fonds.” Dat betekent dat het fonds snel in en uit de aandelen kan stappen, terwijl dat moeilijk is bij kleinere bedrijven, waarvan de aandelen minder verhandeld worden. Ook grote namen uit de voedingssector, zoals Nestlé, brengen liquiditeit. Ze helpen bovendien de volatiliteit van het fonds te verminderen.
Het fonds belegt nu meer in uitrusting, zoals tractoren en logistiek, en dan met name in spoorvervoer, in bedrijven die landbouwgrond exploiteren, in aquacultuur, enzovoort. “Die diversificatie zorgt ervoor dat we niet te veel op één paard wedden”, zegt Stephan Werner. Ooit was het gebruikelijk dat het fonds 10 procent van zijn vermogen in één onderneming stopte, maar nu is de maximale omvang van een positie gedaald tot 5 procent.
Technologie
De zogenoemde zachte grondstoffenprijzen stonden de voorbije jaren onder druk, omdat het aanbod in veel segmenten groter blijft dan de vraag. “Bovendien waren de weersomstandigheden over het algemeen gunstig, terwijl de voorraden op vrij comfortabele niveaus bleven. We hebben nu de flexibiliteit bijvoorbeeld een deel van de portefeuille te verschuiven naar sectoren die profiteren van lage landbouwprijzen, zoals de vleesproducenten”, benadrukt Stephan Werner.
CPR Global Agriculture belegt eveneens in bedrijven die helpen “aan de groeiende voedselbehoeften van de wereldbevolking te voldoen”. Fondsbeheerder Stephane Soussan wijst erop dat er grote investeringen nodig zijn om de landbouwopbrengst, via biotechnologie en mechanisatie, te optimaliseren en de oppervlakte van de landbouwgrond te vergroten.
Een van de populairste thema’s is de ontwikkeling van de precisielandbouw. “Er is een technologische revolutie aan de gang in de sector: tractoren werken onafhankelijk van elkaar op het terrein, in coördinatie met elkaar, terwijl slechts één persoon nodig is om het proces te controleren. We zijn er nog niet in Europa, maar in andere delen van de wereld is die ontwikkeling al ver gevorderd”, weet Werner.
De mogelijkheden voor beleggers zijn beperkt, aangezien veel bedrijven die in dat segment actief zijn, ofwel niet op de beurs noteren ofwel zeer duur zijn. Het gewicht van de pure spelers in de precisielandbouw in het fonds is laag, in verhouding tot het totale vermogen onder beheer. Alle grote spelers steken wel een teen in het ‘technologische’ water. De chemische groep Yara, een producent van pesticiden en meststoffen bijvoorbeeld, besteedt een groot deel van haar budget voor onderzoek en ontwikkeling aan microbiotica, met het oog op het verminderen van de stikstofbehoefte van planten. Als de planten minder stikstof nodig hebben, hebben ze ook minder meststoffen nodig. “Het is nu essentieel voorop te lopen in de komende veranderingen.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier