De man die van apotheken design maakt

Houtwerk, porselein en koperen vijzels: het zijn de symbolen bij uitstek van een tijdperk waarin de apotheker vooral magistrale bereidingen maakte. Maar die tijden zijn voorbij. Binnenhuisarchitect Marc Ledegen dient de apotheekwereld een stevige designpil toe.

Alles verandert. Terwijl een apotheker vijftig jaar geleden heel wat aanzien genoot in het gemiddelde Vlaamse dorp en zich niet erg de kop moest breken over zijn clientèle – laat staan over de inrichting van zijn zaak – ligt dat in 2007 even anders. Apothekers krijgen met bikkelharde commercie te maken, al geven ze dat niet altijd even graag toe. “Zeg nooit tegen een apotheker dat je zijn winkel gaat inrichten, want dat valt niet in goede aarde,” glimlacht binnenhuisarchitect Marc Ledegen (38). “Dat is begrijpelijk. Apothekers oefenen een vak uit waarvoor ze jaren hebben gestudeerd. En geneesmiddelen zijn uiteraard niet zomaar producten.”

Toch zijn de apotheken de voorbije tien jaar ingrijpend veranderd: er zijn meer vervangproducten, waardoor de apotheker zelf minder bereidingen moet maken. Dat betekent ook minder grote werkvlakken en -ruimtes, en dus een andere inrichting. De eigen siroopjes en zalfjes verdwijnen.

Klinisch versus gezellig

Marc Ledegen houdt zich al bijna vijftien jaar bezig met apotheekinrichting. Hij studeerde binnenhuisinrichting aan het Sint-Lucasinstituut in Brussel en ging daarna aan de slag als zelfstandig ontwerper. “Het lijkt voor een buitenstaander een wat bizarre specialisatie voor een binnenhuisarchitect, maar het is beter om je in één beroepssector te specialiseren in plaats van het breed te houden. Zeker bij apotheken moet je ook een atelier hebben dat vertrouwd is met die sector.”

Ledegen gaf het al aan: de gemiddelde apotheekruimte ziet er om verschillende redenen anders uit dan vroeger. Niet alleen zijn apothekers meer dan ooit vertrouwd met merchandising en promotie, ook inhoudelijk ligt de klemtoon anders. “In vergelijking met vroeger beginnen sommige apotheken zich te specialiseren. Dat gaat van huidverzorging tot allerlei kruiden. Binnen de apotheek komt er ook meer ruimte om met de klant over de producten te praten: wat zijn de nevenwerkingen, wat is de beste individuele dosering… Dat vertaalt zich in een verhoog of een aparte toonbank. Uitleg geven gebeurt niet meer zo heimelijk als vroeger.”

Een apotheek inrichten is een delicate evenwichtsoefening, vertelt de binnenhuisarchitect uit Haaltert. Het is constant laveren tussen de klinische, in kil wit ondergedompelde sfeer van vroeger en de hang naar huiselijkheid die vandaag in zwang is.

Hout en contrasten

“Het mag zeker niet doods zijn. Apotheken zijn te lang klinisch wit gebleven. Nu verandert dat. Dat sommige apothekers zelfs rustige sfeermuziek in hun zaak laten horen, geeft duidelijk aan dat er iets is gewijzigd. Dat is maar goed ook. Voor velen maakte het niet uit of je een pil in een nieuw of oud interieur verkocht, maar door de nieuwe wetgeving, vervangproducten en de afschaffing van licenties is er nu wel nood aan. We proberen een vleugje huiselijke sfeer binnen te brengen, zonder daarin te overdrijven. De inrichting mag er over tien jaar niet hopeloos verouderd uitzien omdat je trendy kleurtjes hebt gebruikt. Veel geneesmiddelen hebben al een verpakking die heel kleurrijk is. Het is niet nodig om daar nog veel bovenop te doen.”

Ledegen werkt graag met hout en contrasten. “Vrouwen kiezen eerder voor kleuren die ton sur ton zijn. Als je het sober en neutraal aanpakt, dan heb je een inrichting die ook over dertig jaar nog gezien mag worden. Daar haal ik veel genoegen uit. Het is niet zo ontzettend vluchtig als winkelinrichtingen. En het rendeert: de meeste apotheken zien na een herinrichting de omzetcijfers stijgen.”

Dominique Soenens