De Chinese internetreus opende eind 2018 een vestiging op de luchthaven van Luik. VUB-professor Jonathan Holslag publiceert nu een onderzoekspaper dat de grote verwachtingen van het project doet wankelen. “Het Alibaba-project verergerde de al sterk onevenwichtige handel tussen België en China”, aldus Holslag.
Win-win
De Chinese e-commercegigant Alibaba maakte vier jaar geleden zijn plannen bekend voor een Europese hub op Belgische bodem voor pakjestransporter. Een logistieke tak van de internetreus, Cainao, bouwde een distributiecentrum op de vlieghaven van Luik. Het centrum moest in tweerichtingen werken, met producten die van China naar Europa vertrekken en omgekeerd. “De verwachting was dat we een deel van de Chinese markt zouden kunnen bewerken, dat we heel wat chocolade en bier zouden exporteren”, vertelt een bediende in Holslags onderzoek.
Bovendien moest de komst van Alibaba in Luik een economische opkikker zijn voor de regio, waar hoge werkloosheid en desindustrialisatie troef zijn. De ‘e-hub’ zou goed zijn voor zo’n 3.000 nieuwe jobs, waarvan 900 rechtstreeks bij Alibaba. Ook werden Belgische bedrijven toegang beloofd tot het netwerk om zo de Chinese markt te kunnen bewerken. Premier Charles Michel ontving het Chinese bedrijf met open armen en zag de logistieke hub als een deur naar China voor onze lokale kmo’s.
Beluister hier Charles Michel uit ons archief:
Beloofde jobs
Maar het werd nooit duidelijk hoe Belgische kmo’s toegang tot het Alibaba-netwerk zouden krijgen, en de verwachte Belgisch export via de hub naar China bleef dan ook uit. Ook de aangroei van jobs was teleurstellend, Alibaba creëerde er maar 250 van de beloofde 900.
De douane op de luchthaven in Luik werd wel overspoeld met honderden miljoenen Alibaba-pakketten. Het ging van 384.973 pakketten in 2017 naar 649.969.780 in 2021. Ook het aantal douaneagenten nam toe, tot vorig jaar 300. Maar zelfs dat is niet genoeg om goede controles uit te voeren. De luchthaven minstens 1.000 agenten nodig, wat meer is dan de 900 banen die Alibaba beloofd heeft.
Door het personeelstekort is de douane niet in staat om de pakketjes goed te inspecteren. Volgens het rapport van Holslag is dat een groot probleem. Zo voldoet twee derde van de spullen die bij vijf Chinese of Amerikaanse webshops te koop zijn, niet aan de Europese veiligheidsnormen. Dat blijkt uit eerder onderzoek van verschillende consumentenorganisaties.
Bekijk de Kanaal Z-reportage van 24/02/2020
Holslag concludeert in zijn onderzoek dat het Alibaba-project “een fase van naïviteit is in Europa ten opzichte van China. Het onthult ook het pure onvermogen van beleidsmakers om grip te krijgen op de keerzijde van het Chinese staatskapitalisme.”
