De laatste Atea-baas

TONY VERBEKE

Bestuurder-algemeen directeur Siemens Atea.

Moet nieuwe ICT-toepassingen zien te ontwikkelen in synergie met de Siemens-groep.

De voorbije week trok bestuurder-algemeen directeur Tony Verbeke naar München om te gaan pleiten voor de positie van Siemens Atea binnen de Siemens-groep. Woordvoerster Vera Janssens hield het vrijdag nog bij een “er is nog niets beslist”, maar aan vakbondskant hield men het erop dat een ontslagronde nakende was.

Thomas Ganswindt, hoofd van de Siemens ICN-divisie waaronder Herentals valt, gaat uit van een verder krimpende markt in 2003 en liet in maart al vallen dat hij dit jaar 1,7 miljard euro wou besparen. Na de schrapping van 205 jobs in september 2001 en 169 in juni 2002 werken er in Herentals nog een kleine 1100 mensen, half om half verdeeld over mobilofonie en vaste telefonie.

Tony Verbeke zal in elk geval de geschiedenis ingaan als de laatste bestuurder-algemeen directeur die Siemens Atea heeft geleid. The Antwerp Telephone and Electrical Works, gesticht in 1892, wordt vanaf 1 oktober geïntegreerd in de Siemens-groep. “Vroeger had de naam Atea een zekere toegevoegde waarde, vandaag proberen we zoveel mogelijk synergieën als groep uit te bouwen,” zegt Verbeke, met een verwijzing naar mogelijkheden met de Siemens-bedrijven in de medische en industriële sector.

“Delokalisatie van kennis richting Azië is dé uitdaging waar iedereen voor staat. Onze toekomst ligt in innovatie en entrepreneurship. Met internet staan we aan het begin van een totaal nieuwe tijd. Je moet resoluut voor de aanval kiezen.” In vakbondskringen heeft men vertrouwen in de baas. “Hij is iemand van bij ons,” klinkt het.

Sinds de aanslagen op het World Trade Center in New York is de Atea-baas al twee keer opgehouden op luchthavens omdat er wel eens Tony wil staan op zijn vliegtuigticket, terwijl hij officieel Antoine heet. Die roepnaam is een erfenis uit zijn tijd in Zuid-Afrika, waar hij na zijn studies burgerlijk ingenieur heen trok als een alternatief voor legerdienst.

De Verbekes waren middenstanders in Sint-Andries-Brugge en actief in het verenigingsleven. Zijn vader was nog schepen van Financiën en OCMW-voorzitter in St.-Andries, oom André Saelens nog voorzitter van het plaatselijke NCMV.

Zelf was de jonge Verbeke ook geen nerd. Hij voetbalde bij Cercle Brugge en later (“op een heel ander niveau”) bij het Koninklijk Katholiek Vlaams Sportverbond en schopte het tot bondsleider en bestuurder in de KSA West-Vlaanderen.

“Ik wou ook wel in ontwikkelingssamenwerking gaan, maar vond niets dat me aanstond,” zegt hij. “Zuid-Afrika was in 1968 een non-thema in Leuven,” zegt hij. Verbeke trok erheen zonder contract op zak en had na twee weken al vier-vijf aanbiedingen. Drie jaar werkte hij voor Siemens vanuit Johannesburg (op de stroomvoedingen voor publieke telefooncentrales) en nadat Siemens zijn hoofdkwartier verplaatste, vier jaar vanuit Pretoria, waar hij een huis bouwde. Tony Verbeke ging er weg in het jaar waarin de politie schoot op scholieren in Soweto, 1976.

Tegen dan was hij verkocht aan het zwarte continent. “De blanke heeft de klok, wij hebben de tijd,” is een Afrikaans gezegde dat hij graag aanhaalt. “Een werelddeel met enorme uitersten, maar met een prachtige natuur en zeer hartelijke mensen,” zegt hij.

Siemens Atea heeft een gebedsruimte. “Het zijn vaak islamieten die daarvan gebruik maken. Het is een middel om hen te zeggen: we brengen respect op voor jullie cultuur, voor jullie geloof. We proberen ons open te stellen. Dat is misschien gemakkelijker vanuit België. En misschien kunnen we dan makkelijker verwachten dat iemand ook voor ons begrip opbrengt.”

Het klinkt niet als de boodschap van een verkoper en toch is dat zijn sterke kant. Terug uit Zuid-Afrika ging Tony Verbeke in 1976 bij GTE– Atea in Herentals werken in de afdeling private communicatie – de belangrijkste divisie. Hij viel er vooral op nadat Siemens in 1986 het bedrijf aan de Atealaan overnam. Bijna een kwart van de toen nog 2600 banen sneuvelde in de overgang naar digitale centrales. Positief was dat Atea een nieuwe rol als exporteur naar Afrika en het Midden-Oosten kreeg. Tot dan zat die functie bij het Italiaanse GTE-filiaal.

Twee jaar nadat Tony Verbeke de leiding had gekregen over de export van de particuliere netwerken, was die – in de woorden van toenmalig algemeen directeur GuidoDeclercq – van een bescheiden activiteit tot een business van meer dan 50 miljoen euro gegroeid. Kenia en Tanzania speelden daarin een belangrijke rol en vandaag zijn die landen nog altijd de favorieten van Tony Verbeke – samen met de Kaapprovincie.

“Een kleine helft van onze business is export. Daarvan is 75 % Afrika. Zeker voor particuliere communicatie is Herentals binnen de Siemens-groep nog het hoofdkwartier in Afrika en het Midden-Oosten, verantwoordelijk voor prijspolitiek, distributie en strategie,” zegt Tony Verbeke, die nog altijd voorzitter is van Siemens Kenia en bestuurder van Siemens Nigeria.

Sinds zijn benoeming tot baas van Siemens Atea in februari 1999 is hij wel veel minder in Afrika. Vakantie is tegenwoordig hooguit enkele dagen Azurenkust. “Ik ben zoveel onderweg geweest, vakantie is voor mij rustig thuiszitten,” zegt de vader van twee dochters (beiden sociaal assistent) en grootvader van twee kleinzoons.

Tony Verbeke is actief in het VEV en ondervoorzitter van Agoria-ICT, waar hij heeft meegewerkt aan de recente totstandkoming van een sterke belangenorganisatie voor de ICT-sector, iets wat veel te lang heeft ontbroken. “Het is goed dat de overheid daar nu één gesprekspartner heeft in plaats van zeven of acht,” zegt Verbeke.

Volgende week wordt hij 59. “Ik ben intussen ongeveer de oudste in de firma,” bekent hij. Hij wil volgend jaar, na vijf jaar in de topjob, op zijn zestigste met pensioen. “Ik moet geen carrière meer maken, ik kan me bezighouden met dingen die belangrijk zijn voor de toekomst van het bedrijf, eerder dan met kortermijnresultaten.”

Na het interview (op zaterdagochtend) gaat hij een balletje slaan met een tennisvriend. In een vage toekomst wil hij zich bekwamen in golf. Alleen is daar nu even geen tijd voor. Verbeke: “Ik wil een firma achterlaten die fit is voor de volgende cyclus. Zonder economische heropleving is dat bijna onmogelijk, maar ik hoop toch nog wat te realiseren in het domein van nieuwe activiteiten, van tewerkstelling, van verankering binnen de groep.”

Bruno Leijnse

“Onze toekomst ligt in innovatie en entrepreneurship. Je moet resoluut voor de aanval kiezen.”