De Belgische biofarmagroep UCB sloot tijdens een recente economische missie in Boston een alliantie met de prestigieuze universiteit van Harvard. Een zoveelste pluim op de hoed van globetrotter Ismail Kola, de onvolprezen baas voor geneesmiddelenontwikkeling bij UCB.
De 54-jarige Ismail Kola laat zich zelden strikken voor een interview. Sinds zijn komst naar UCB als directeur nieuwe medicijnen in november 2009 reist hij veel liever de wereld rond, speurend naar kandidaat-geneesmiddelen om de pijplijn te vullen en de biofarmagroep te verzekeren van nieuwe doorbraakproducten. En dat de pijplijn intussen voller is geraakt, staat buiten kijf. Roch Doliveux, de CEO van UCB, omschrijft Kola herhaaldelijk en resoluut als de belangrijkste persoon van zijn onderneming.
Voor de komst van Kola, die in het Zuid-Afrikaanse Johannesburg geboren is, had UCB er dan ook enkele vervelende jaren opzitten. Het door de holding Tubize gecontroleerde bedrijf en zijn aandelenkoers werden geplaagd door hardnekkige twijfels. Die werden gevoed door het imago van one trick pony dat UCB opgeplakt kreeg door de jarenlange dominantie in verkoop en winst van het antiallergiemiddel Zyrtec en later het epilepsiemedicijn Keppra. Doliveux kreeg de bal gelukkig weer aan het rollen dankzij de goedkeuring voor de commercialisering van Cimzia voor reumatoïde artritis en Vimpat voor epilepsie, terwijl Neupro, een huidpleister tegen ziektesymptomen van Parkinson, weer op de Europese markt werd toegelaten.
Kola zorgde nadien voor de extra adrenalinestoot die het bedrijf nodig had om het aanvullen van de onderzoekspijplijn in een hogere versnelling te brengen. Nu buigen de zowat 600 wetenschappers van Kola’s divisie New Medicines zich in de labo’s in Eigenbrakel, ten zuiden van Brussel, en in het Britse Slough over tientallen potentiële geneesmiddelen. UCB pompt nu ieder jaar 22 procent van zijn groepsomzet in onderzoek en ontwikkeling.
Dat het bedrijf meer dan een tandje moest bijsteken in zijn productontwikkeling, geeft Kola zonder aarzelen toe. Al te veel pluimen op zijn hoed steken, vermijdt hij nochtans angstvallig. “Ik was maar een stukje van de puzzel. Het begon toen Roch CEO werd. We veranderden vele delen van de business en zullen nog vele delen van de business veranderen. We zijn zeker nog vervolmaakbaar. Ik bedoel, we zullen nooit perfect zijn, maar kunnen elke dag beter worden.” Die beterschap vertaalde zich enkele weken geleden onder meer in halfjaarcijfers die de verwachtingen overtroffen.
Nadat in april al een akkoord met de KU Leuven was getekend, werd ook Harvard succesvol het hof gemaakt. De samenwerking werd eind juni bezegeld tijdens de missie onder leiding van prins Filip. UCB legt 4,4 miljoen euro op tafel voor onderzoek naar geneesmiddelen voor het centrale zenuwstelsel en immunologie. “Wat het volgende akkoord zal zijn, kan ik niet vrijgeven”, aldus Kola. “Het volstaat om te zeggen dat we proactief werken en al werden uitgenodigd door vele topuniversiteiten.”
Over zwakke plekken bij UCB weigert Kola te praten. “Belangrijker is voor ons om te focussen op wat goed is. We zijn het enige belangrijke groeiverhaal in deze business, in de zin dat we na het vervallen van de Europese octrooibescherming op Keppra gedurende bijna tien jaar geen octrooien meer hebben die aflopen. We hebben intussen met Cimzia, Vimpat en Neupro wel drie drivers voor groei. En vergeet niet Toviaz tegen een overactieve blaas, dat we in licentie hebben gegeven aan Pfizer. Bovendien hebben we onze pijplijn voor fase 3 (de laatste klinische ontwikkelingsfase van een product, nvdr) opnieuw gevuld met brivaracetam (anti-epilepsie) en epratuzumab (tegen de auto-immuunziekte lupus), en hebben we een aantal middelen in fase 2 getrokken. Dit is een geweldig verhaal waar ik heel enthousiast van word”, aldus Kola, die maar één negatief punt over zijn Belgisch avontuur kan bedenken: de Belgische autobestuurders. “Dat is het enige dat zou moeten veranderen. Vooral de Brusselse chauffeurs dan. ‘s Ochtends langs de Brusselse chauffeurs navigeren, is mijn grootste zorg.”
De positieve ontwikkelingen bij UCB ontgaan andere spelers in de markt niet. Vele grote farmabedrijven worstelen met verzwakte productportfolio’s en houden fortuinen achter de hand voor mogelijke aankopen. Of ze ook aan de bel hangen bij UCB, wil Kola niet kwijt. “U moet mij dat natuurlijk vragen, en ik moet u dan zeggen dat ik geen commentaar kan geven. Maar het zou naïef zijn om te denken dat er niet naar ons wordt gekeken.”
“We hebben wel een heel speciale aandeelhoudersstructuur met Tubize als dominante speler. Voor ons is het niet belangrijk om over die interesse te speculeren. Het is belangrijk te stellen dat we een geweldig industrieel verhaal kunnen brengen en we onze missie kunnen realiseren”, zegt Kola, die zijn bewondering voor Doliveux niet verhult. “Ik vroeg hem” ‘Roch, welke CEO’s bewonder je? Hij noemde Paul Janssen (Janssen Pharmaceutica), Roy Vagelos (voormalig topman van Merck) en Art Levinson (Genentech). Omdat het grote wetenschappers zijn die grote bedrijven hebben gebouwd. Dat was voor mij het bewijs dat Roch naast de financiële resultaten ook oog heeft voor de toekomst. Hij brengt trouwens vaak de hele dag door met te praten met mij en andere wetenschappers over waar we naar toe gaan en over mogelijke samenwerkingen.”
Kola weet nog altijd precies hoeveel dagen hij al bij UCB aan de slag is. Intussen zijn dat er ruim 600. “Ik tel de dagen niet omdat ik me verveel of omdat ik verontrust ben, maar omdat elke dag voor mij er een is waarin ik rekenschap moet geven voor wat ik voor de patiënten heb gedaan. Die instelling moet iedereen hier hebben.”
Alleen kan het nooit snel genoeg gaan voor Kola. “Ik dring vrij hard aan, I push pretty hard“. Bij elke productmeeting benadruk ik dat een medicijn dat een dag later op de markt is, een dag verloren is voor duizenden patiënten. Aan het einde van het leven van een octrooi betekent één dag vertraging ook een verlies van miljoenen dollars. En daarom daag ik altijd mijn teams uit om uit te zoeken hoe ze efficiënter kunnen worden. Het maakte al deel uit van mijn vorige leven om medicijnen heel snel naar de markt te brengen, en dat zal ook hier zo zijn. Dat is gezonde, creatieve spanning, de urgency van vandaag, niet van morgen.”
Dat sense of urgency welgekomen was bij UCB, ontkent Kola ook niet. “Ik injecteerde het misschien in de labo’s, maar het gaat nooit over één persoon. Ik kan niet zo narcistisch zijn om te denken dat als ik er niet zou zijn, UCB niet iemand anders zou vinden. Roch zei me onlangs nog dat het zo geweldig was dat ik was aangeworven. Ik zei ‘Roch, als je mij niet had aangeworven, zou je waarschijnlijk iemand beters hebben genomen’. Misschien is het gewoon een gemiste kans voor UCB. ( lacht)”
BERT LAUWERS
“We zijn het enige belangrijke
groeiverhaal in
deze business”
Ismail Kola
“Het zou naïef zijn om te denken dat er niet naar ons wordt gekeken”
Ismail Kola
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier