Ageas is in Nederland in beroep veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding, omdat zijn voorganger Fortis beleggers heeft misleid. Sindsdien schuiven beleggers in rijen aan om te mogen meedoen met Stichting FortisEffect, de belangenvereniging die de zaak aanhangig maakte voor het gerechtshof in Amsterdam.
Op dinsdagochtend 29 juli veroordeelde een rechter in Amsterdam de verzekeringsholding Ageas tot het betalen van een schadevergoeding voor misleiding van beleggers. Onmiddellijk daarna stuurde advocaat Adriaan de Gier, die de Stichting FortisEffect in deze zaak vertegenwoordigt, naar alle betrokken journalisten een e-mail. “Deze uitspraak raakt alle beleggers die in de periode 28 september – 3 oktober 2008 (tussen ‘eerste redding’ en ‘tweede redding’) een positie in Fortis hadden, ongeacht of dat aandelen, opties, obligaties of wat dan ook waren. Ongeacht of er gekocht, verkocht of aangehouden is.”
Het zwaard van Vrouwe Justitia
De uitspraak bracht de juridische erfenis van Fortis, waarmee Ageas zes jaar na de feiten nog steeds worstelt, weer volop in de aandacht. De saaie verzekeringsactiviteiten werden de voorbije weken helemaal weggedrukt door de sensationele berichten in de nasleep van de uitspraak. Daar waar beleggers vroeger dachten dat Fortis een veredeld spaarboekje was, leken ze nu opnieuw vergeten dat Fortis-erfgenaam Ageas nog jarenlang zal leven met het zwaard van Vrouwe Justitia boven het hoofd. Het aandeel maakte dan ook een stevige tuimelperte op de beurs.
Er zijn nog heel wat benadeelde beleggers die boos zijn op Maurice Lippens en Jean-Paul Votron, de twee sterke mannen achter Fortis in de jaren voorafgaand aan de val van Fortis. Voor alle duidelijkheid: de intrede van de overheden in het kapitaal van Fortis eind september betekende meteen ook de exit van Lippens als bestuursvoorzitter. Het recente arrest in Amsterdam heeft slechts betrekking op de week tussen de twee ‘reddingen’ en veroordeelt Lippens dus niet. Hij verdween zondagnacht uit beeld, terwijl de verkeerde informatie waar hier sprake van is, haar weg naar het publiek vond op maandag, dinsdag en woensdag. Votron was al in juli 2008 moeten opstappen.
Analisten en journalisten begonnen vrij snel na de veroordeling te goochelen met cijfers in een poging in te schatten hoe hoog de factuur voor Ageas kan oplopen en hoeveel schade de gedupeerde Fortis-beleggers kunnen recupereren. De Gier sprak over “minstens 200 miljoen euro, maar dat kan oplopen tot miljarden”. Ageas liet na twee dagen weten dat het een potje van 130 miljoen euro opzij houdt om de schadevergoeding te dekken. “Het is de eerste keer dat we in beroep veroordeeld zijn tot een schadevergoeding. Dan moet je voorzichtigheidshalve iets opzijzetten”, reageerde CEO Bart De Smet.
Juridisch koeterwaals
Slechts weinig buitenstaanders vonden de tijd om het 57 pagina’s tellende arrest te lezen. Het juridische koeterwaals doorploegen en begrijpen is bovendien niet iedereen gegeven. Verschillende advocaten of advocatenkantoren zijn op een of andere manier betrokken partij in de Fortis-zaak en weigeren daarom elk commentaar. Dat alles bemoeilijkt de juiste interpretatie van de uitspraak in Amsterdam.
Een week en een dag nadat de Nederlandse rechter zijn oordeel velde, verraste Filip Coremans, de nieuwe chief risk officer van Ageas, de verzamelde pers. Hij deed in grote lijnen uit de doeken hoe Ageas tot een provisie van 130 miljoen euro kwam. Coremans had het even over “geïnflateerde” Fortis-aandelen, waardoor de boodschap niet meteen doordrong, maar dan kwam het hoge woord eruit.
“Enkel beleggers die Fortis-aandelen kochten in die bewuste week — en ze bijhielden — kunnen op basis van dit arrest een schadevergoeding vragen”, zei Coremans. “De daytraders die hun Fortis-aandelen binnen eenzelfde dag kochten en verkochten, hebben geen schade opgelopen. De aandeelhouders die hun aandelen al hadden — voor de zogezegd verkeerde informatie werd verstrekt — zouden sowieso die schade hebben opgelopen. Maar dan sneller.”
In een week tijd ging het dus van ‘alle beleggers’ naar ‘een select clubje durvers’. Wie durfde het in de woelige periode waarin overheden banken te hulp moesten snellen nog aan aandelen van Fortis (bij) te kopen? Wel, wie het arrest van het Gerechtshof Amsterdam leest, kent er alvast vier: Valuas Securities en drie particulieren. Achter Valuas Securities zit in feite ook een individu, want het is volgens De Gier een holding waarmee een vermogende particulier zijn centen belegt voor zijn pensioen. Valuas Securities kocht op 2 en 3 oktober 2008. Jeremy Celeste Kouer deed “veelvuldige koop- en verkooptransacties” op 30 september en 1 oktober 2008. Jacob André Wester kocht op 29 september en 1 oktober 2008 in totaal 7000 Fortis-aandelen. Eugénie Clémentine Nierstrasz kocht in de cruciale week in totaal 13.000 aandelen van de bank-verzekeraar. Ongetwijfeld zullen aan de zijde van de kopers ook zogenoemde aasgierfondsen hebben gestaan, die gespecialiseerd zijn in het opkopen van aandelen die een vogel voor de kat lijken.
Voorbeelden
Ageas vraagt zich hardop af of de 10.000 beleggers — onder wie 9000 Belgen — die zich de voorbije weken aansloten bij FortisEffect, uiteindelijk een schadevergoeding zullen krijgen. “Het is inderdaad veel moeilijker de schade te bewijzen en te berekenen voor mensen die hun aandelen gewoon hebben bijgehouden. We zijn daar nu volop mee bezig”, reageert De Gier.
Elke belegger moet nog kunnen bewijzen dat de verkeerde informatie aan de basis lag van zijn beslissing aandelen te kopen of bij te houden. Het volstaat daarbij wellicht niet om rekeninguittreksels van de zolder te halen, maar daar begint het wel mee. Het gerechtshof in Amsterdam heeft bij zijn uitspraak twee weken geleden expliciet abstractie gemaakt van “de bijzondere omstandigheden aan de zijde van de beleggers”. “Die omstandigheden zijn pas relevant bij vragen omtrent bijvoorbeeld schade(omvang), causaal verband en eigen schuld.” Het arrest biedt enkel een antwoord op de vraag of de Nederlandse staat en Fortis zich hadden moeten onthouden van bepaalde mededelingen wegens het misleidende karakter ervan. De Nederlandse staat is door het Gerechtshof Amsterdam vrijgesproken en Fortis (nu Ageas) veroordeeld. Volgens het Financieele Dagblad was de zaak tegen Ageas aanvankelijk een zijsprongetje voor De Gier en ging het er hem in hoofdzaak om de Nederlandse staat te pakken.
Ageas heeft tegen deze beslissing cassatieberoep aangetekend voor de Hoge Raad in Amsterdam, maar dat belet niet dat De Gier een schadestaatprocedure kan opstarten. Dat is een aparte procedure waarin bepaald wordt wie welke schade heeft geleden. Het argument dat Ageas in cassatie wil gebruiken, is dat niet alle partijen in deze zaak een gelijke behandeling hebben gekregen. De Nederlandse politici lieten zich — volgens Ageas — even optimistisch uit als de ex-Fortis-toplieden (zie tijdslijn).
Lees ook de opinie Brandjes blussen, p. 6
ILSE DE WITTE
“Deze uitspraak raakt alle beleggers die in de periode 28 september – 3 oktober 2008 een positie in Fortis hadden, ongeacht of dat aandelen, opties, obligaties of wat dan ook waren. Ongeacht of er gekocht, verkocht of aangehouden is.” Adriaan de Gier, advocaat Stichting FortisEffect
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier