De fiscus verduidelijkt

Formateur Elio Di Rupo denkt aan een beperking van de notionele-intrestaftrek, hoewel de maatregel duidelijk vruchten afwerpt. In een nieuwe rondzendbrief verduidelijkt de fiscus het mogelijk misbruik.

Als reactie op de 2300 fouten die de belastingdiensten de afgelopen jaren ontdekten bij de toepassing van de no-tionele-intrestaftrek heeft Financiën een tweede addendum bij de rondzendbrief over misbruik van de fiscale gunstmaatregel gestuurd. Met deze belastingvermindering op het eigen vermogen kunnen bedrijven hun fiscale druk gevoelig verminderen.

Staatssecretaris Bernard Clerfayt (MR) wijst op het verschil tussen verkeerd gebruik en fraude. De laatste categorie bleef beperkt tot 51 dossiers, goed voor een bijkomende aanslag van 88 miljoen euro. Toch zet de overheid de puntjes op de i bij de antimisbruikbepalingen. Volgens de fiscus is het van essentieel belang dat achter elke transactie een economische werkelijkheid ligt. Zo mogen ondernemingen geen constructies oprichten die de aftrekmogelijkheden kunstmatig opvijzelen. De rondzendbrief viseert nu de interne financiële stromen en de artificiële omzetting van aandelen met latente meerwaarden in vorderingen.

In de eerste constructie leent vennootschap A, die inschrijft op de kapitaalverhoging van investeringsvehikel B, onmiddellijk een groot deel van dit bedrag bij B zelf. Zo genereert A een belangrijke aftrek van intresten, terwijl B een notionele-intrestaftrek geniet. Het mechanisme is wel toegelaten, maar niet louter en alleen om fiscale motieven.

“Niets nieuws onder de zon”, zegt Christian Chéruy van Loyens en Loeff. “Geen redelijke consulent adviseert zonder voorbehoud zijn klanten deze vorm van fiscale optimalisatie. Bovendien kent de Belgische fiscaliteit genoeg antimisbruikmaatregelen om echte belastingontduiking tegen te gaan. In de praktijk blijft interne financiering mogelijk.”

Voorts pakt de overheid het kunstmatig verhogen van het eigen vermogen door de verkoop van aandelen aan. De herstructurering van de activiteiten en aandelen met het oog op de scheiding tussen financiering en beheer blijft mogelijk. Alleen als de koper van de aandelen binnen de groep duidelijk niet over de nodige fondsen beschikt om de lening terug te betalen, verwerpt de fiscus de notionele-intrestaftrek. “Uiteindelijk beslist de rechter of de transactie rechtmatig is of niet”, zegt Chéruy.

Zuurstof voor bedrijven

Ondertussen blijkt uit een interne nota van Financiën dat de notionele-intrestaftrek vruchten afwerpt. Naast de versterking van de kapitaalstructuur en een gunstig effect op de betalingsbalans gaf de fiscale maatregel zuurstof aan de bedrijven, waardoor tal van arbeidsplaatsen gered kon worden.

Deze positieve resultaten worden bevestigd door de masterproef van Bram Peeters aan de Universiteit van Hasselt. Uit zijn onderzoek blijkt dat de maatregel haar doel bereikt heeft. De solvabiliteit van de Belgische bedrijven is verbeterd en zij konden de kredietcrisis zonder al te veel kleerscheuren overleven.

ERIC POMPEN