De farma-industrie zeurt zoals Kalimero

Dat ze het zwarte schaap zijn. Zo klaagde de farmaceutische industrie vorige week. Vrij vertaald komt het pleidooi van Leo Neels en de 140 leden van Pharma.be ongeveer hierop neer: de geneesmiddelenindustrie betaalt onrechtvaardige omzetheffingen en is de enige tak in de gezondheidszorg die zijn budgetten ziet dalen. Desondanks werken er vandaag 7000 mensen meer in de sector dan tien jaar geleden. “Het wordt tijd overheid, dat u hen gaat verwennen, of anders…”

Anders wat? Verdwijnen zal de farmaceutische industrie niet. Of toch niet als gevolg van een omzetheffing meer of minder. De geneesmiddelenproductie in België is immers voor 98 % gericht op export. Als concerns hier wegtrekken, zal dat veeleer met loonlasten van doen hebben dan met absurde lokale omzetheffingen.

Begrijp ons niet verkeerd. Wij vinden het een aanslag op de vrije markt dat privé-ondernemingen gecumuleerd jaarlijks zo’n vette 8 % van hun omzet moeten terugbetalen. Maar dat de industrie klaagt over die maatregel heeft een hoog Kalimero-gehalte.

Enkele jaren geleden ging de farmaceutische industrie juist akkoord met die heffingen als compensatie voor een algemene stijging van het budget voor geneesmiddelen die minister Frank Vandenbroucke (SP.A) beloofde.

Beweren dat alleen de geneesmiddelenindu-strie haar budget ziet dalen, is bovendien volksverlakkerij. En dat weten ze bij Pharma.be maar al te goed. In totaal was in 2003 het budget van de ziekteverzekering 15,34 miljard euro; de geneesmiddelenindustrie kreeg daarvan 2,54 miljard euro. In 2004 is het geneesmiddelenbudget begroot op 2,71 miljard euro, binnen een totaal budget van 16,25 miljard euro. Van een daling is dus geen sprake. Hoogstens kan de sector claimen dat hij minder groeiruimte krijgt dan het reële groeipotentieel.

De belangenvereniging van de pillenproducenten mag dan aan geloofwaardigheid hebben gewonnen met een eigen deontologische code, na deze demarche krijgt het ethisch reveil bij Pharma.be een corporatistische uppercut. Moet de geneesmiddelenindustrie heiliger zijn dan de paus? Wij zouden het niet willen. Farmaconcerns mogen winst maken, dat is de beste garantie voor innovatie. Maar het is pervers om de financieringsproblemen in de gezondheidszorg te blokkeren via dreigementen over jobverlies.

Het is tijd voor een andere aanpak. Een voorbeeld? Vier jaar geleden tekende de huidige vice-voorzitter van Pharma.be, Frank Pieters, samen met KU Leuven-professor Jan Peers en Deloitte & Touche een methode uit om de impact van innovatieve behandelingen op de totale gezondheidszorg te bepalen. Op die manier kon berekend worden dat preventieve maatregelen tegen diabetes leiden tot besparingen in ziekenhuisopnames achteraf. Zulke analyses geven de industrie recht van spreken, maar het studiewerk kost natuurlijk ook geld. Dat vandaag slechts één bedrijf via deze weg de overheid probeert te overtuigen van het nut van zijn medicijnen, zegt genoeg.

Roeland Byl