De fairness tax is ‘fair and square’

Vorige week lazen we in een weekblad kritiek op de fairness tax, die niet zo ‘fair’ zou zijn als de benaming zelf zegt. Sta me toe om enkele aspecten te verduidelijken.

De doelstelling van de fairness tax, die de regering in het leven heeft geroepen, is om de belastingdruk zo eerlijk mogelijk te verdelen. Het is net dat principe dat aan de basis ligt van deze regeling.

Zo komt het invoeren van deze belasting tegemoet aan een aanbeveling van de OESO uit het BESP-actieplan (Adressing Base Erosion and Profit Sharing), waarin wordt vermeld dat overheden zich moeten wapenen tegen de erosie van de belastbare basis. Grote multinationals gebruiken namelijk de verschillen in de nationale wetgevingen om hun belastbare basis tot een minimum te beperken.

Daarnaast maken multinationals dankbaar gebruik van de verschillen inzake fiscaliteit om een optimalisatie te bekomen. Zo lezen we onder meer op 10 oktober in de Financial Times dat het Amerikaanse bedrijf Google 8,8 miljard dollar via Nederland versluist naar de Bahama’s. Via de ‘Dutch Sandwich route’ reduceert de onderneming haar overzeese belastingdruk tot slechts 5%, wat zelfs lager is dan de vennootschapsbelasting in Ierland.

Diverse bedrijven betalen ook weinig of geen vennootschapsbelasting, en keren toch dividenden uit die groter zijn dan de belastbare winst. De fairness tax is geen directe afremming van de opbouw van reserves. Ze worden enkel belast bij uitkering en indien er de belastbare basis dat jaar lager was dan de uitgekeerde bedragen.

Deze belasting is complex, want het wordt toegepast op complexe, fiscale wetgeving. Men moet aanvaarden dat het in stand houden van het regime van het Definitief Belaste Inkomen (DBI) en de Notionele Intrestaftrek (NI) de overheid er toe noopt tussen de nationale bedrijven (grote en KMO’s) en de multinationals een faire verhouding tot stand te brengen op het gebied van fiscaliteit.

De volgende regering moet effectief werk maken van een aanpassing van de fiscaliteit door corrigerend en sturend te werken, bijvoorbeeld door een verdere vermindering van de lasten op arbeid, het ondersteunen van nieuwe initiatieven, het gunstig beïnvloeden van maatregelen inzake milieu en volksgezondheid en het zwaarder belasten van meer schadelijke producten. Dit neemt niet weg dat in afwachting de fairness tax, om het even in het Engels te zeggen, toch ‘fair and square’ is.