De Chinese rente stijgt en de lokale beurzen delen in de klappen. “Peking is zijn greep op de situatie niet kwijt, maar de zenuwachtigheid kan naar de Europese markten overwaaien”, zegt Lukas Daalder, de hoofdstrateeg van de Nederlandse vermogensbeheerder Robeco.
Vanwaar die plotse onrust op de Chinese markten?
LUKAS DAALDER. “De aanstoker is de gestaag stijgende rente, waardoor de ongerustheid over de houdbaarheid van de schulden in de Chinese economie hand over hand groeit. Daarenboven kijkt Peking strenger toe op de kredietverlening. Beetje bij beetje worden de kredietvoorwaarden strikter. De markt begint zich daarom af te vragen wat er zal gebeuren als al die schuld moet worden geherfinancierd. En dan is Peking nog niet eens echt begonnen aan een opkuis van de schuldenberg.”
De Chinese schuldenberg is gestegen tot 300 procent van bruto binnenlands product. Heeft China zijn schulden nog onder controle?
DAALDER. “Er zijn verschillende meningen over. China is een centraal geleid systeem, terwijl er bij ons veel minder centrale controle bestaat. Dat betekent dat een groot faillissement hier tot een crisis kan leiden, terwijl dat in China niet het geval hoeft te zijn. Daar kunnen bedrijven gedwongen worden te saneren of fuseren, en dus kunnen ze een dreigende crisis makkelijker in de kiem smoren. Desnoods leggen ze gewoon de markt stil. Ze hebben dus wel greep op de situatie, maar niettemin is duidelijk dat het door schulden gedreven groeimodel niet houdbaar is.”
Is het doel van sterke economische groei om de sociale stabiliteit te garanderen, wel verenigbaar met financiële stabiliteit?
DAALDER. “China blijft op sterke groei mikken, maar die moet nu meer van consumptie komen en minder van investeringen. Alleen zijn de investeringen makkelijk te sturen. Je bouwt gewoon meer bruggen of sporen. De consumptie is moeilijker te controleren, want dan ben je afhankelijk van de bevolking. En die spaart zich te pletter, omdat er geen sociaal vangnet is. Om de consumptie aan te zwengelen moet er een sociaal systeem komen. In principe kunnen groei en financiële stabiliteit hand in hand gaan. Maar ik twijfel of het zal lukken. President Xi Jinping koos de voorbije jaren vooral voor de makkelijke weg van investeringen.”
Kan de Chinese onrust overwaaien naar de Europese markten, en bij uitbreiding ook het economische herstel in het gedrang brengen?
DAALDER. “Dat kan altijd. Ook begin 2016 zagen we dat de onrust op de Chinese markten oversloeg. Wat in China gebeurt, maakt beleggers zenuwachtig. Maar anders dan bij de Amerikaanse huizencrisis, zitten de Chinese schulden niet over de hele wereld verspreid. Het Chinese schuldenprobleem is dus niet van dezelfde orde als het Amerikaanse tien jaar geleden. Maar als China zijn schulden begint op te ruimen – wat op zich positief zou zijn – kan zich dat laten voelen tot in Europa, vooral dan in de landen die veel uitvoeren naar het Oosten.”
Jasper Vekeman
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier