De club van honderd

Wie heeft vandaag de touwtjes in handen bij de succesvolste Belgische bedrijven? U leest het vanaf deze week, vier weken lang, in de Trends Management Top-100: honderd portretten van Belgiës machtigste managers. Met gegevens over hun diploma’s, hun loopbaan, hun hobby’s, hun idolen, hun geheimen…

De Belgische wereld van het management is in enkele jaren tijd behoorlijk veranderd… en ook weer niet. Al in oktober 1993 publiceerden Trends en Trends-Tendances de portretten van de honderd prominentste managers van het land – de bazen van de allergrootste bedrijven in termen van activiteit, gemeten aan de hand van de toegevoegde waarde (1).

Sindsdien is het merendeel van deze bedrijfsleiders vervangen, soms met veel kabaal, zoals het geval was bij Tractebel met het vertrek van Philippe Bodson en de komst van Jean-Pierre Hansen.

Sommigen zijn van het ene bedrijf naar het andere overgestapt, zoals John Goossens, die in 1993 aan het hoofd stond van Alcatel Bell en nu Belgacom leidt, of Alfred Bouckaert, ex- Crédit Lyonnais, die naar Axa Royale Belge is gegaan. En dus dachten wij dat het interessant zou zijn om dit initiatief nog eens over te doen, al was het maar om te zien of er zich beduidende veranderingen hebben voltrokken in het profiel van de baas.

Voor dit overzicht stuurden we een vragenlijst naar de top van het Belgische bedrijfsleven. De meeste managers vulden de lijst bereidwillig in, anderen vonden het discreter om te weigeren. Dat was onder meer het geval voor Roland d’Ieteren ( D’Ieteren), “die geen mediabelangstelling wenst”, en voor Philippe Eggermont ( Cora), die “deel uitmaakt van een groep die buiten de wettelijk verplichte rapportage geen informatie wenst te verschaffen en respect vraagt voor het feit dat het succes van een onderneming het resultaat is van een team”.

Katholiek, en weinig vrouwen.

Is het managementtype veranderd in de voorbije jaren? In 1993 stelden we vast dat de uiterst gesloten club van managers vooral gevormd was aan katholieke universiteiten ( KU Leuven en KUB), weinig managementboeken las en geen enkele vrouw bevatte. Vandaag – het onderzoek werd verricht tussen september en december 1999 – is die situatie nog niet veel gewijzigd. De managers veranderen, de managementgewoonten en -cultuur niet. Het overwicht van de katholieke universiteiten blijft groot, en de groep telt slechts twee vrouwen: Christine Morin-Postel, gedelegeerd bestuurder van de Generale Maatschappij van België, en Nicole Hardenne van Cobepa. Na al die jaren blijft het Belgische zakenestablishment uiterst ontoegankelijk voor vrouwen.

Gates en welch als voorbeelden.

Aan wie spiegelen onze managers zich? De antwoorden waren weinig verrassend: velen hebben waardering voor Bill Gates ( Pierre-Olivier Beckers, Delhaize), en Jack Welch, de baas van General Electric die hier weinig bekendheid geniet maar de lieveling is van de Noord-Amerikaanse business magazines. John Cordier en Karel Vinck kiezen dan weer voor Chris Hoste (Kuweit Petroleum), terwijl Georges Jacobs opteert voor Michel Ansiaux ( Nationale Loterij). Sommigen zoeken het vrij dicht bij huis. Alfred Bouckaert (Axa Royale Belge) wijst de president-directeur van Axa, Claude Bébeart, aan als referentie. François Cornelis (TotalFina, ex-baas van PetroFina) haalt de president-directeur van TotalFina aan: Thierry Desmarest.

Meer uitspraken, opinies en loopbaandetails vindt u in de portretten, die alfabetisch volgens bedrijf zijn gerangschikt.

(1) De selectie werd gemaakt op basis van de meest recente, niet-geconsolideerde financiële gegevens uit de Trends Top-30.000 van 1999 (boekjaar 1998). Daarbij werd rekening gehouden met de veranderingen aan de top die zich sindsdien hebben voltrokken. Als criterium hanteerden wij de toegevoegde waarde, die een betrouwbaarder beeld schetst van de grootte van een onderneming dan de omzet. Voor de bedrijven zonder toegevoegde waarde, hielden wij de in hun sector geldende criteria aan: het nettobankproduct voor de banken, brutopremies voor de verzekeraars en de inkomsten uit effecten voor de holdings.

Robert Van Apeldoorn