Het VBO lanceert een opgefriste versie van zijn beleidsdocument ‘Strategie 2010’. Bedoeling: aan de boom schudden omdat hoogst ongewenst immobilisme dreigt tijdens dit verkiezingsjaar.
België is een land van taboes, heilige huisjes en slechte gewoonten geworden,” vindt Rudi Thomaes, gedelegeerd bestuurder van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO). “De automatische loonindexering, de in de tijd onbeperkte werkloosheidsuitkeringen, het ambtenarenpensioen – ze zijn onbespreekbaar. Maar we kunnen ons niet meer veroorloven dat je in België een levenslange carrière in de werkloosheid kan uitbouwen. Het is modify or mummify. Ik pleit niet voor een big bang, maar voor de weg van de geleidelijkheid. Veranderingsangst heeft ons in een egelstelling gebracht. En de oplopende verkiezingskoorts riskeert nog tot meer immobilisme te leiden, terwijl andere Europese landen wel volop maatregelen nemen. Daarom schudden we nu aan de boom met een opgefriste versie van Strategie 2010.” Het VBO reikt negen pistes aan om welvaart en welzijn te verdedigen én uit te breiden. Met dat meersporenbeleid wil het VBO de vergrijzing en de globalisering counteren met de gekende mix van een hogere economische groei en meer werkgelegenheid. “We hebben enkele honderdduizenden bijkomende jobs in de privésector nodig,” zegt Thomaes. “Maar op dit moment verzwakt onze concurrentiekracht en zijn onze exportprestaties zwak.”
Bijna 1 op de 5 in dienst van overheid
De werkgeversorganisatie maakt ook een evaluatie van wat de regering al realiseerde sinds Strategie 2010 in september 2004 voor het eerst werd gepubliceerd. Thomaes noemt het Generatiepact, de aftrek voor risicokapitaal en de aandacht voor innovatie als voornaamste verwezenlijkingen. Maar koken kost geld. De voorstellen om de fiscale druk fors te verlagen (zie voorstel 7) zullen de schatkist 15,5 miljard euro of 5,5 % van het bbp kosten. Wie zal dat betalen? Thomaes: “De maatregelen zorgen voor extra inkomsten dankzij meer groei én besparen op de uitgaven dankzij een toenemende werkgelegenheid. Die terugverdieneffecten bedragen 3 % van het bbp tegen 2010. Een verdere daling van de interestlasten én een sanering van de werkingskosten van de overheid moeten leiden naar een begrotingsoverschot van 0,6 % tegen 2010.”
Een van de opvallendste voorstellen is een forse besparing op de werkingskosten van de overheid, tot 7 à 8 miljard euro. Thomaes lichtte eind december al een tipje van de sluier op met het voorstel om het met 30.000 ambtenaren minder te doen. Een storm van protest stak meteen op. Thomaes: “Om een prijs-kwaliteitverhouding van een gemiddeld internationaal niveau te behalen, moeten de overheden 2,6 % van het bbp besparen in de werkingskosten buiten de sectoren onderwijs en gezondheidszorg.”
De Belgische overheid geeft in vergelijking met de andere Europese lidstaten relatief meer uit aan lonen van het overheidspersoneel, aan sociale uitkeringen en aan subsidies en overdrachten. Thomaes: “De hoge personeelskosten van de overheid zijn te verklaren door de relatief hoge loonkosten per werknemer in overheidsdienst (wat ook het gevolg is van de genereuze overheidspensioenen) en vooral door het hoge aantal werknemers in overheidsdienst. In België is 18,2 % van de werkenden aan de slag bij de overheid, in Nederland 13,8 %. De afvloeiing kan grotendeels natuurlijk gebeuren.”
Automatische loonindexering
Het VBO wil die besparing van 7 à 8 miljard euro investeren in lagere lasten op arbeid. Als de verlaging niet besteed wordt aan hogere brutolonen, dan kan ruim de helft van de loonkostenhandicap van 10 % weggewerkt worden. Thomaes: “Andere pistes die we moeten onderzoeken om de handicap verder weg te werken zijn een strikte en volgehouden matiging van de brutolonen en langer werken voor hetzelfde loon.”
Thomaes wil ook de Wet op het Concurrentievermogen uit 1996 aanpassen. Thomaes: “De wet mist zijn doel. De hakbijl valt niet automatisch als een ontsporing van de loonkosten zich voordoet. Er kan nu niet geraakt worden aan de indexering en de baremieke loonsverhogingen, ook als dat objectief wenselijk is. Een veralgemening van de all-inakkoorden helpt, maar werkt de handicap onvoldoende weg. De automatische loonindexering afschaffen? Het is een gevoelig thema, maar het moet bespreekbaar zijn. Geen taboes meer.”
eXtra informatie op www.trends.be
Op de Trendswebsite vindt u het volledige VBO-document ‘Strategie 2010’.
Daan Killemaes
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier