Daytrading: dé weg naar het snelle geldgewin?

Eind jaren negentig, op het ritme van de dotcomeuforie en met de branie van de instant multimiljonairs uit Silicon Valley, doken de daytraders of daghandelaars op. Via internet handelden ze op de internationale beurzen. Ze kochten en verkochten aandelen op korte of ultrakorte termijn. Ze werden schatrijk of bleven berooid achter – zo gaat de mythe. En vandaag? Zijn er nog daytraders? In België? Een verkenning van de huidige daghandelswereld in acht vragen.

In een verduisterd hoekje, ergens halfweg de keuken en de woonkamer, volgt Marc Van de Voorde elke tik op Wall Street. Twee computerschermen met volatiliteitsindexen en de beursgrafieken van onder meer Nasdaq en S&P 500 kleuren de omgeving roodgroen. Bijna ongemerkt heeft de vijftiger zonet de knop beroerd waarmee hij een aankooporder ter waarde van 25.000 euro heeft doorgestuurd. Nauwelijks dertig seconden later is het pakket futures alweer verkocht. “Ik ben een rasechte scalper,” zo rangschikt Marc Van de Voorde zichzelf bij de snelste day-traders. “Ik blijf zo kort mogelijk in de markt en meestal is dat niet langer dan één minuut.”

Aan de andere kant van het daytradersfirmament zitten de swingers, die hun posities soms tot drie dagen aanhouden. Toch houden daytraders er in principe niet van om te overnachten. Voor en na beurstijd wordt er namelijk heel wat nieuws bekendgemaakt en op dat moment kunnen zij niet meer reageren.

1. Hoeveel daytraders telt België?

Met zijn trade van daarnet heeft Van de Voorde, die voorheen 23 jaar in de verzorgingssector actief was, zo’n 50 euro verdiend. Afhankelijk van de marktsituatie, stapt hij tot twintig keer per dag in en uit. Maar natuurlijk zijn niet alle trades even succesvol. “Je wordt er zeker niet rijk van,” orakelt zijn collega Rob Wessels. “Maar het is wel een hobby die blijft boeien. De financiële wereld omvat namelijk alles: politiek, economie, psychologie, noem maar op.” Echte daytraders doen het dus niet voor het geld maar wel voor de kick, voor het gelukzalige gevoel om even slimmer te zijn dan de rest.

In de Verenigde Staten zijn ze met meer dan 50.000. In België zijn er geen officiële cijfers voorhanden, ingewijden schatten het aantal actieve daytraders op een paar honderd, misschien wel duizend. Al zijn de mensen die er hun boterham mee verdienen op de vingers van één hand te tellen. Zonder het zelf te beseffen, zijn echter heel wat gewone beleggers intussen ook daytraders geworden. Kochten de mensen vroeger aandelen die ze jarenlang in portefeuille hielden, dan is de beleggingshorizon voor de meesten intussen een stuk korter geworden. ” Buy and hold heeft afgedaan,” constateert ook Jean-Guillaume Zurstrassen, gedelegeerd bestuurder van Keytrade Bank, een van de toonaangevende brokers in het wereldje. De opmars van het on- linebeleggen is daar niet vreemd aan.

2. Zijn daytraders financiële waaghalzen?

Ondanks de groeiende populariteit, kampt het fenomeen nog altijd met een imagoprobleem. Het grote publiek associeert daytraders nog altijd met knapen die onder het felle schijnsel van een bureaulamp en tussen de half opgevreten pizza’s en bekers met koude koffie in een hels tempo pakketten aandelen verhandelen van obscure pennystocks zonder te weten of die bedrijven nu aids-remmers of kernwapens produceren. Pennystocks kan je kopen voor luttele centen, maar zijn door hun grilligheid absoluut niet geschikt voor voorzichtige beleggers.

“Echte daytraders beleggen niet in pennystocks, maar kiezen altijd voor big caps zoals Microsoft, Dell en IBM,” corrigeert Marc Van de Voorde. De Antwerpenaar heeft al ruim vijf jaar ervaring en volgens hem is daytrading niets anders dan puur risicomanagement. Wie zich niet aan de spelregels houdt, gaat er onherroepelijk uit. En dat zijn er nogal wat. Zo becijferde de North American Securities Administrators Association (NASAA) dat in Amerika 90 % van de daytraders vroeg of laat tegen de lamp vliegt, in eigen land is dat wellicht niet anders.

Te lang op een verlieslatende positie blijven zitten, is een klassieke fout die al veel beginners de kop heeft gekost. “Als de markt zich tegen je positie keert, moet je zo vlug mogelijk handelen. Dat betekent meteen ook dat je moet toegeven dat je ongelijk hebt en dat is niet altijd even gemakkelijk,” weet Marc Van de Voorde. Een goede daytrader moet dus zijn ego kunnen intomen. Een opleiding kan helpen om die typische reflexen te onderdrukken. De voorbije jaren heeft Van de Voorde al ruim tweeduizend mensen begeleid. Zijn webstek www.daytraderplaza.com is het kloppende hart van de Belgische daytraderscommune geworden.

3. Wat doet die bejaarde varkensboer bij de daytraders?

Op de derde verdieping van het Antwerpse hotel Astrid Park Plaza huurt Rob Wessels een seminarieruimte. In deze kille doos, onbereikbaar voor het daglicht, ontvangt hij geregeld cursisten die tot 750 euro over hebben om de kneepjes van het vak te leren. Terwijl hij praat, houdt hij zijn blik bijna ononderbroken op zijn scherm. Zijn hand lijkt wel met de muis vergroeid. Wall Street is zonet opengegaan en binnen anderhalf uur wordt het consumentenvertrouwen bekendgemaakt. In afwachting van belangrijke cijfers, blijft Wessels in principe uit de markt, maar om de mogelijkheden van zijn systeem te tonen, lapt hij zijn regel even aan zijn laars. Voor een paar duizend dollar gaat hij short op de Nasdaq. Het gaat meteen de verkeerde kant op en Wessels moet ingrijpen om erger te voorkomen. “Dit bewijst dat het noodzakelijk is om je altijd rigoureus aan je eigen regels te houden,” lacht de Nederlander het verlies van dik honderd euro weg. “En dat is net wat we in onze cursus proberen bij te brengen.”

Drie jaar geleden is Rob Wessels met zijn cursus begonnen en sindsdien heeft de 55-jarige Nederlander al een paar honderd geïnteresseerden over de vloer gehad. Het gaat steevast om ondernemende types, maar voor de rest is het een opvallend heterogene groep. “Van de student Economie tot een 92-jarige varkensboer,” portretteert Wessels. “Door de bank genomen zijn managers slechte leerlingen, omdat ze alles onder controle willen houden en dat is op de financiële markten onmogelijk.”

4. Is daytrading een voltijdse baan?

Zowel Wessels als Van de Voorde raden stellig af om van daytraden een voltijdse job te maken. De druk om dagelijks een inkomen uit het vermogen te halen, zorgt er volgens hen voor dat je irrationele beslissingen gaat nemen en dat is iets wat vroeg of laat slecht afloopt.

5. Waar halen daytraders hun informatie?

Vreemd, daytraders blijken ook slechte klanten voor uitgevers van beleggingsbladen. Zij kopen en verkopen aandelen zonder daarvan de koers-winstverhouding, de boekwaarde of de rentabiliteit van het eigen vermogen te kennen. Fundamentele analyse is niet aan hen besteed. “Op het moment dat een bedrijf uitpakt met zijn cijfers, zijn er al zoveel mensen op de hoogte, dat de kleine belegger sowieso belazerd is,” fulmineert Rob Wessels, die opgroeide bij zijn communistische oma. “En dan is het nog maar te hopen dat die cijfers een beetje een correcte weerspiegeling zijn van de economische realiteit.”

6. Op welke beurzen handelen daytraders?

Snelheid van handelen is van extreem groot belang. Met één klik moet het order van de daytrader meteen uitgevoerd zijn. Dat impliceert een krachtig handelsplatform en een superliquide beurs. Om die redenen is Euronext niet interessant voor de daytraders, die massaal hun geluk gaan zoeken op Wall Street. “Europa zit nog in het stenen tijdperk,” meent Rob Wessels. “Het informaticasysteem van Euro-next durft wel eens te haperen en dat kan dodelijk zijn voor een daytrader.”

7. Wat kost een transactie?

Maar ook op het kostenvlak gaapt er een enorme kloof tussen de VS en Europa. “Op Euronext betaal ik ten minste 30 euro voor een dubbele transactie, in de VS is dat amper 5 dollar (minder dan 4 euro),” stipt Marc Van de Voorde aan. Jean-Guillaume Zurstrassen van Keytrade Bank beaamt: “In de eerste plaats werken de brokers in Amerika met zeer kleine marges. Daarnaast heeft een broker als Keytrade een extra nadeel, omdat het voor de Amerikaanse beurzen met een tussenpersoon moet werken. Houders van een rekening in de VS moeten wel weten dat ze daar beduidend minder beschermd zijn. De wetgever kan daar veel gemakkelijker een rekening blokkeren.” Werken via een buitenlandse broker heeft nog een aantrekkelijk extra voordeel, want op die manier kan de belegger ontsnappen aan de beurstaks.

8. Zijn de inkomsten van daytraders belastbaar?

In principe zijn meerwaarden op aandelen belastingvrij, maar dan geldt wel het principe van de goede huisvader. Volgens fiscaal advocaat Werner Niemegeers is dat zelden het geval. “Gezien de infrastructuur, de tijdsbesteding en de grootte van de ingezette vermogens, wijst alles erop dat de meeste daytraders professioneel bezig zijn en dat hun winsten dan ook belastbaar zijn.” In de praktijk laat de fiscus de sector echter ongemoeid. Niet onlogisch, want als daytraders belastingen moeten betalen op hun inkomsten, impliceert dat ook dat ze hun verliezen kunnen inbrengen. En vele daytraders halen de eindmeet niet…

Dirk Van Thuyne

“Je wordt er niet rijk van, maar het blijft wel boeien. De financiële wereld omvat alles: politiek, economie, psychologie…”

“Het informaticasysteem van Euronext durft wel eens te haperen en dat kan dodelijk zijn voor een daytrader.”