De federale energieregulator CREG heeft de nieuwe transmissietarieven van hoogspanningsbeheerder Elia goedgekeurd. Dat hebben de regulator en de netbeheerder dinsdag aangekondigd. Door de forse stijging – de tarieven stijgen de volgende jaren gemiddeld met 77 procent – gaat ook de stroomfactuur van de gezinnen omhoog, met enkele euro’s extra per maand.
Elia beheert het hoogspanningsnet in ons land. Omdat het om gereguleerde activiteiten gaat, kan de netbeheerder de kosten voor dat beheer doorrekenen in de tarieven voor gezinnen en bedrijven. Het is aan de CREG om uit te maken of al die kosten wel verantwoord zijn.
Ventilus
Elia diende eerder een voorstel in, dat nu groen licht krijgt van de energiewaakhond. Het gaat om de transmissietarieven van elektriciteit voor de periode 2024-2027. In die jaren heeft Elia heel wat werk en investeringen voor de boeg. Door de toenemende elektrificatie van onze maatschappij – denk aan warmtepompen en elektrische wagens – is er nood aan een sterk hoogspanningsnet. Alleen al het elektriciteitsverbruik van de bedrijven zal tussen nu en 2030 met de helft toenemen, merkt Elia op.
Elia investeert de komende jaren dan ook miljarden in onder meer de nieuwe hoogspanningslijnen Ventilus en Boucle-du-Hainaut. De kosten voor het energie-eiland dat voor de kust in de Noordzee moet verschijnen, zitten zelfs nog maar deels in de nieuwe tarieven.
Concreet gaat Elia in de periode 2024-2027 6,4 miljard euro investeren in het net. Dat is een pak meer dan de 1,5 miljard euro uit de vorige tariefperiode 2020-2023. Die extra miljarden vertalen zich bijgevolg in de hogere tarieven die de CREG goedkeurde: gemiddeld 77 procent extra over de tariefperiode. Vooral vanaf 2025 is er een belangrijke stijging.
Economische voordelen
Voor de consument betekenen hogere tarieven een iets hogere factuur. De CREG wijst er wel op dat de goedgekeurde tarieven 10 procent lager liggen dan het Elia-voorstel, om zo de kosten beheersbaar te houden voor de huishoudens. Het totale aandeel van de transmissiekosten in de elektriciteitsfactuur is vandaag beperkt, tot zowat 3 procent van de totale factuur, en bedraagt ongeveer 40 euro op jaarbasis. Tegen het einde van de tariefperiode zou daar door de hogere tarieven nog eens 40 euro bijkomen. Elia zelf spreekt concreet over een impact op de factuur van “gemiddeld tussen 2 en 3 euro” per maand voor de hele periode. Vooral vanaf 2025 is er een stijging merkbaar.
Daarvoor krijgen we wel wat terug, merkt Elia op. “Dit zijn grote investeringen, maar ze zullen zichzelf in slechts enkele jaren terugbetalen. Bovendien zouden de kosten van uitstel of vertraging vele malen hoger liggen”, aldus de netbeheerder. De economische voordelen van de investeringen worden geschat op 750 miljoen tot 1,2 miljard euro per jaar.
Opvallend: de CREG laat ook een opening voor een hoger rendement op investeringen voor de beheerder van het hoogspanningsnet. Elia wees er al een paar keer op dat in het huidige klimaat van hogere rentes een hogere vergoeding nodig is om kapitaal te kunnen vinden op de markten. De CREG wees een eerder voorstel in die zin af, maar houdt daar in de nieuwe goedgekeurde nettarieven toch rekening mee.
Concreet zal de regulator een publieke consultatie organiseren. Er zou een soort mechanisme komen waardoor een marktconform rendement is verzekerd. In de nieuwe tarieven is al rekening gehouden met de impact daarvan, op basis van een ruwe schatting.
