Crash van Russische maanlander zet samenwerking met China onder druk

Zaterdag sloeg de Russische maanlander Loena-25 in op het maanoppervlak. Dat bevestigde het ruimtebedrijf Roskosmos. De sonde moest normaal landen op de plaats waar China en Rusland samen een maanbasis willen bouwen tegen 2040. Het zet de samenwerking tussen de landen onder druk.

De eerste Russische missie naar de maan in bijna een halve eeuw is mislukt. Wat precies is misgelopen, wordt onderzocht. Daartoe wordt een ‘interministeriële commissie’ samengesteld. Volgens Roskosmos deed zich zaterdag een incident voor bij een manoeuvre voorafgaand aan de maanlanding, die in principe voor maandag was voorzien. Iets voor de middag Belgische tijd werd de communicatie met Loena-25 verbroken.

De sonde had bodemstalen moeten nemen en naar water moeten zoeken. Voor Rusland stond veel prestige op het spel. Het land, dat tegen 2040 met China een ruimtestation op de maan wil inrichten, wilde bewijzen dat het ondanks de westerse sancties vanwege de oorlog in Oekraïne nog steeds in staat is de competitie in de ruimte aan te gaan.

Analisten zien de mislukte missie niet enkel als een mislukking voor Rusland, maar ook voor China, dat ook graag de concurrentie wil aangaan met Amerikaanse ruimtebedrijven. Eerder deze maand maakten Chinese media bekend dat China en Rusland in gesprekken waren over een verregaand gezamenlijk ruimteprogramma. Het Chinese nieuwsagentschap Xinhua is niet mals voor de gebeurtenis van het voorbije weekend en noemt het “een klap voor Ruslands ambities”.

Indiase kans

Anders dan Rusland was China’s jongste ruimtemissie naar de maan wel succesvol. In 2019 kon het als eerste land ooit een ruimtesonde doen landen op de verre zijde van de maan. Meer dan vier jaar later rijdt de maanrover Yuti-2 er nog altijd rond. China beschouwt Rusland steeds minder als een waardevolle partner voor de ruimtevaart. “China heeft minder interesse om met Rusland samen te werken, omdat Rusland weinig te bieden heeft”, zegt Pavel Luzin, ruimtevaartexpert van de Amerikaanse denktank Jamestown Foundation.

Een ander land dat nu de kans kan grijpen om op termijn China’s voornaamste partner te worden in de ruimte, is India. Vorige maand lanceerde het zijn onbemande maanlander Chandrayaan-3, die op ongeveer dezelfde locatie op de maan moet landen als Rusland beoogde: de zuidpool van de maan, waar de ruimtebasis moet komen. De landing van Chandrayaan-3 is voor woensdag gepland.

India is nog een opkomende macht in de ruimte, maar zijn ruimte-organisatie zet wel snel stappen voorwaarts. Waar New Dehli niet zo lang geleden nog afhankelijk was van het Russische Loena-programma, heeft het nu zijn eigen volwaardige ruimteprogramma. Als de landing woensdag lukt, wordt India het vierde land dat met succes een maanlanding uitvoert, na de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten en China.

Lees ook: