Corruptie profiteert van hoge grondstoffenprijs

De groten der aarde (ook prins Filip) brachten hulde aan de nieuwe koning Abdullah van Saudi-Arabië. Abdullah wordt bestempeld als hervormingsgezind. De hommage aan de Saudi Brezhnevs (zie blz. 42), die een feodale en corrupte dictatuur in stand houden, verhult dat het per capita-inkomen in het koninkrijk daalt. Ondanks de duurdere olie. De morrende bevolking wendt zich tot islamextremisme.

In Niger doodt honger de bevolking, wegens uitzonderlijke droogte. En vooral wanbestuur van de machthebbers. Niger is de derde exporteur ter wereld van uranium en die stijgende inkomsten hebben niet alleen de welvaartskloof in het land vergroot, maar ook militaire onrust teweeggebracht. Maar volgens de NGO Oxfam is “het Westen schuldig”.

Misschien klopt het: de genereuze Franse hulp aan Niger komt overeen met 1 % van de winst van Areva, waarvan het dochterbedrijf Cogema de uraniummijnen uitbaat. Schaf de ontwikkelingshulp liever af en zorg ervoor dat de bodemrijkdommen aan de lokale bevolking ten goede komen! In plaats dat ze privé- en vennootschapsrekeningen in fiscale paradijzen spekken.

Paul Wolfowitz verklaart als kersvers voorzitter van de Wereldbank Afrika tot topprioriteit van zijn mandaat. Maar wat dezer dagen in Congo gebeurt, staat in schril contrast met Wolfowitz’ woordelijke strijd tegen corruptie en wanbeleid. Want terwijl Mobutu in de brandkast van de staatsdiamantmijn Miba en het staatsmijnbedrijf Gécamines graaide, blijven diezelfde mijnen behouden voor toekomstige generaties Congolezen. Vandaag geeft een niet verkozen en dus ondemocratische overgangsregering de belangrijkste diamant-, goud-, koper- en kobaltmijnen aan buitenlandse bedrijven (zie blz. 18).

De meeste van die nieuwe mijnuitbaters hebben geen vereiste expertise, en ook niet de financiële middelen. Wat ze gemeenschappelijk hebben, is dat hun mijncontracten in achterkamertjes of hotelsuites beklonken werden en dat ze in exotische fiscale paradijzen geregistreerd zijn. Mét medeweten van de Wereldbank. Congolezen die dat aanklagen (maar ook Afrikanen in Angola, Gabon of Niger) worden niet gehoord.

Het Westen zwijgt. Een Belgische senaatscommissie ging even op safari naar Congo en that was it! Waarom zou een Congolese parlementaire onderzoekscommissie nog gehoord moeten worden? De aanbevelingen die ze formuleert voor een beter beheer van de bodemrijkdommen werden met één pennentrek door Joseph Kabila van tafel geveegd. Nog voor het Congolese parlement het rapport kan inkijken. Oxfam heeft gelijk: Wolfowitz zwijgt.

Verkiezingen in Congo zijn noodzakelijk, maar zullen uitdraaien op een formaliteit, waardoor de huidige machthebbers hun legale plundering wat meer ‘respectabiliteit’ zullen geven. Tien jaar geleden waren moskeeën in Katanga niet zichtbaar, vandaag wel. Over minder dan tien jaar landen in Zaventem niet alleen dode verstekelingen in het landingsgestel van vliegtuigen, maar de eerste Centraal-Afrikaanse jihadisten. Een van de betrokkenen bij de aanslagen in Londen werd in Zambia gearresteerd.

Erik Bruyland