‘China wil de wereld niet overheersen’

Als gouverneur van ‘s werelds grootste financieel centrum, Hongkong, ziet Donald Tsang de opkomst van de yuan graag gebeuren. “Maar China zal de wereld nooit domineren. Dat is een fabeltje.”

De bijna 67-jarige Donald Tsang was begin deze maand op bezoek in ons land. De Chief Executive ofwel gouverneur van Hongkong gaf niet alleen het startschot voor de eerste Belgische drakenbootrace, hij had ook afspraken met een rist politici, mensen van de haven van Antwerpen en het VBO. En passant liet de financieel expert voor Trends zijn licht schijnen over het groeiende economische belang van China, Hongkong als financieel centrum, de yuan en de Belgisch-Hongkongse handelsrelaties.

Volgens sommige voorspellingen heeft China tegen 2015 de Verenigde Staten onttroond als de grootste economie van de wereld. Donald Tsang denkt dat het zo’n vaart niet zal lopen. “De Chinese economie groeit dit jaar vermoedelijk slechts 9 procent, en geen 10 procent of meer zoals in voorgaande jaren”, meent hij. “En die groei zal geleidelijk aan verder dalen tot op het niveau van de groeicijfers in de VS en de Europese Unie. Dus het kan nog tien jaar of langer duren voor de Chinese economie de Amerikaanse overstijgt. Bovendien is dat cijfer misleidend. Wanneer China groter zal zijn, hangt ook af van de berekeningswijze. Je kan de grootte van de Chinese economie ook berekenen aan de hand van de koopkrachtindex en dan krijg je een totaal ander plaatje.”

De gouverneur van Hongkong relativeert dan ook de doembeelden die her en der opduiken van een China dat de wereld overheerst en een teloorgang van de westerse beschaving. “China zal de wereld nooit domineren. Dat is onze stijl niet”, sust Tsang. “Misschien zal China wel een groot bruto binnenlands product hebben, maar dat zal relatief zijn. Een groot deel van de Chinezen is nu eenmaal arm of heeft een middelgroot inkomen. China heeft niet de ambitie de wereld economisch te overheersen. Het wil de lokale consumptie stimuleren, de infrastructuur verbeteren en de export steunen. Zo hoopt het uit te groeien tot een land van mensen met een middelgroot inkomen. Dat is ook goed voor de rest van de wereld.”

TRENDS. Hoe belangrijk wordt de Chinese yuan voor Hongkong en de wereld?

DONALD TSANG. “De yuan wordt steeds belangrijker en dat is positief. Kijk maar hoe afhankelijk we zijn van de Amerikaanse dollar. Het is de enige reservemunt waar wij en anderen in de wereld hun reserves of spaarcenten kunnen parkeren voor als het eens slecht gaat. Op dit ogenblik hebben we 240 miljard dollar aan reserves, die vooral in Amerikaanse overheidsreserves belegd zijn. Dat is zo omdat er voor die beleggingen geen alternatief is. De wereld zou een grotere keuze moeten hebben. Als de euro beter en stabieler wordt, dan is die munt voor ons zeker een goed alternatief. Maar er moet ook een Aziatische reservemunt zijn. Op termijn kan de yuan die leemte zeker opvullen. Nu zitten we vast aan de Amerikaanse dollar.

“Op dit moment gebeurt 7 procent van de Chinese buitenlandse handel in yuan. 90 procent daarvan verloopt via Hongkong. Dit jaar zou het gaan om zo’n 1500 miljard yuan. Wanneer de munt vrij omwisselbaar wordt, weten we niet. Als het gebeurt, zal het voor ons alleszins een goede zaak zijn. Hongkong zal als tussenpersoon in die geldhandel een grote rol spelen.

“Een stabiele en vlot omwisselbare munt is ook essentieel voor Hongkong als financiële centrum. Daarbij zal Sjanghai intern in China zeker een belangrijke rol spelen en we zullen hen bij die uitbouw van een stabiele munt zeker helpen.”

Hongkong is het grootste financiële centrum ter wereld. Sommigen zien Sjanghai of Singapore op termijn die rol overnemen. Blijft Hongkong het financiële nummer één?

TSANG. “We hebben heel erg hard gewerkt om de competitiviteit van Hongkong als financieel centrum zo stevig mogelijk te houden. We hebben op de beurs een markkapitalisatie van 2700 miljard Amerikaanse dollar. Op de beurs van Hongkong noteren 1500 aandelen. En we worden steeds internationaler. Kijk maar naar de recente beursgang van de Zwitserse grondstoffenhandelaar Glencore, het Italiaanse Prada en bedrijven uit Frankrijk, Rusland en Brazilië. Via ons kan men bij een beursgang ook werken met yuan.

“De jongste twee jaar overtrof de waarde van de beursintroducties op de beurs van Hongkong die van wereldcentra als New York en Londen. En het ziet ernaar uit dat het dit jaar niet anders zal zijn. Belangrijk zijn onze goede infrastructuur, dienstverlening en de organisatie van ons gerechtelijk apparaat. We hebben weinig belemmeringen op de aandelenhandel. Shorten is nu deels verboden in Europa, maar niet bij ons.

“Onze rol en positie in Azië zijn volledig anders dan die van onze regionale rivalen. Kijk naar de VS. Er zijn daar veel steden, maar New York is er als financieel centrum altijd het nummer één gebleven. In Europa is Londen – dat nochtans buiten de eurozone ligt – nog steeds de belangrijkste kapitaalmarkt. Geen andere Europese stad kan eraan raken. Dat zal ook zo zijn met Hongkong.”

De Hongkongse dollar is gekoppeld aan de Amerikaanse dollar. Zeker nu die laatste onder druk staat en de yuan belangrijker wordt, gaan steeds meer stemmen op om die verankering te verbreken.

TSANG. “Ons huwelijk met de Amerikaanse dollar is nu bijna dertig jaar oud en heeft ertoe geleid dat onze munt stabiel bleef zodat de economie van Hongkong kon groeien. Voor ons is die vaste verankering essentieel. Hongkong is een handelsnatie. Onze handel staat voor 4,4 -maal ons bruto binnenlands product. Geen enkel ander ontwikkeld land kan zo’n ratio voorleggen. Bovendien leven we in een geglobaliseerde wereld. Als iemand met toch wat financiële ervaring weet ik dat een kleine regio als de onze zich dan geen vlottende wisselkoers kan veroorloven.

“Er is veel instabiliteit in de markt. We zijn een klein land, onze munt zou te gemakkelijk het slachtoffer kunnen worden van die speculatieve golven. Denk maar aan wat onlangs met Zwitserland gebeurd is. (Beleggers zochten massaal een veilige haven in de Zwitserse frank, waardoor de koers scherp steeg en het land zijn concurrentiepositie als exporteur aangetast zag, nvdr.). Ik mag er niet aan denken. Mijn ervaring leert me dat zoiets zeer gevaarlijk kan zijn. Hongkong en het welzijn van zijn inwoners zijn afhankelijk van de mate waarin we in een open markt handel kunnen drijven. Onze bedrijven werken met kleine winstmarges. Een te grote stijging van onze munt zou die zo doen wegsmelten.”

Hongkong wordt soms de meest vrije economie ter wereld genoemd, maar er is nog steeds geen wet tegen monopolievorming. Nu is zo’n wet in de maak. Komt ze erdoor?

TSANG. “Hongkong is een van de meest open economieën ter wereld. De nadelen van het ontbreken van een antimonopoliewetgeving zijn erg klein. Ons lokale parlement, de Legislative Council, heeft het wetsvoorstel onlangs besproken. Uit de discussies bleek dat niet zozeer de grote, maar vooral de kleine en de middelgrote bedrijven het er wat moeilijk mee hebben en bang zijn voor de mogelijke consequenties. Maar die wet is ook voor hen een goede zaak. Ze wordt zeker nog voor het einde van mijn termijn op 1 juli 2012 van kracht.”

Bij uw bezoek aan ons land hebt u gepraat met onder anderen kroonprins Fillip, premier Yves Leterme, Vlaams minister-president Kris Peeters en mensen van de Antwerpse haven. Hoe zijn de relaties tussen Hongkong en België?

TSANG. “Die zijn uitstekend. België was in het verleden een pionier. Het sloot bijvoorbeeld als eerste EU-lidstaat een dubbelbelastingverdrag met Hongkong. En ondanks de soms moeilijke handelsrelaties met Europa is de handel met België het voorbije jaar sterk gestegen. Terwijl het handelscijfer met de EU tijdens de crisis 2,5 jaar geleden met 20 procent daalde, steeg de handel met België. Vorig jaar was onze handel met België 5 miljard dollar waard. En ondanks de moeilijke omstandigheden van de voorbije maanden groeide de export van België naar Hongkong in de eerste helft van dit jaar met 44 procent. Dat laatste heeft natuurlijk veel te maken met de sterk groeiende Chinese markt.”

WILLY VAN DAMME

“Hongkong blijft het grootste financiële centrum van de wereld”