Bus waant zich taxi

Een bus die zoals een taxi werkt? Het kan. In de provincie Luxemburg heeft de Tec een bus op bestelling ingevoerd, de TelBus. Aan boord: een softwareprogramma en een bestelsysteem.

Een grote bus die met een handjevol passagiers rijdt, kost erg veel geld en komt niet per se wanneer je hem nodig hebt. De afdeling Namen-Luxemburg van de Waalse vervoersmaatschappij Tec start daarom met de TelBus, een busdienst op bestelling. De reiziger belt de dag tevoren en reserveert het traject dat hij wenst af te leggen. In Vlaanderen, is de formule al langer bekend, dankzij de BelBus van De Lijn.

Het beheer van de Telbus hangt af van een aantal technologische tools. Met die informaticatoepassingen sleepte de Tec een nominatie in de wacht voor de ICT Trends Awards. Zo maakt de maatschappij gebruik van Titus, een stuk software, ontworpen door het Franse BST, dat telkens wanneer er een bestelling binnenloopt opnieuw het ideale traject uittekent.

De informatie wordt verzonden via Ordibus 2, het besteldienstsysteem van de bussen van Tec Namur-Luxembourg. In zijn allerlaatste versie vormt Ordibus2 een soort mobiel intranet. Het beschikt over een mooi tiptoetsscherm, waarop de rit van de dag grafisch wordt voorgesteld. Tijdens de rit kan het traject naar believen worden aangepast.

Bijna 2000 passagiers per maand

“De TelBus is een pilootproject,” zegt Jean-Marc Evrard, technisch directeur van Tec Namur-Luxembourg. Het beperkt zich tot de regio Bastenaken en Libramont. “Op een jaar tijd is het aantal passagiers van 800 naar 2000 per maand gestegen.” Om de kosten te beperken, worden minibussen met 15 zitplaatsen ingezet.

Het systeem is uiterst soepel. Dezelfde minibus die het TelBus-traject aflegt, kan gericht worden ingezet om een overbelaste lijn te ontlasten. Het softwareprogramma Titus en de besteldienst Ordibus beheren dit soort situaties uitstekend. De chauffeur ziet op zijn scherm een bijgewerkte planning verschijnen, waar de ritten op bestelling in de vorm van pop-ups verschijnen. Zodra zijn rit het toelaat, kan hij inspringen op de drukke lijn.

De ontwikkeling van de TelBus zal afhangen van de beslissingen die genomen worden door de Waalse regering voor het nieuwe beheerscontract van Tec, waarover momenteel wordt onderhandeld. Het pilootproject kan worden uitgebreid, maar het kan net zo goed beperkt blijven tot Luxemburg.

De basis: sms’en

Het Ordibus-systeem werkt dankzij het gsm-net van Proximus. Via sms kan de chauffeur standaardberichten zoals “ik heb 10 minuten vertraging” naar de centrale sturen. Voor langere documenten, zoals de plattegrond van het traject, doet Ordibus een beroep op gprs (overdracht van gegevens op het gsm-net).

De laatste versie van Ordibus werd ontwikkeld door het bedrijf CCS. Het gaat om een echte boordcomputer. Hij maakt geen gebruik van gps, maar van lbs, een rudimentair positioneringssysteem dat geleverd wordt door het Proximus-netwerk. Zo wordt het mogelijk om te weten waar de bussen zich bevinden ten opzichte van de gsm-antennes waarop ze zijn aangesloten.

Vanaf 2006 wil Tec Namur-Luxembourg zijn passagiers informeren via sms. Net als de MIVB in Brussel zou de Waalse transporteur zijn passagiers willen informeren over eventuele vertragingen op zijn netwerk. En liefst tegen een lager tarief dan de vijftig eurocent die in Brussel worden aangerekend.

Robert van Apeldoorn