Buiten de lijntjes kleuren

We leren onze jongeren om steeds flink te studeren, braaf te zijn, de regels te volgen, en later rustig een carrière uit te bouwen. Dan hoeft het ons niet te verrassen dat we weinig ondernemers voortbrengen. Buiten de lijntjes kleuren, is namelijk een van hun favoriete hobby’s.

Nogal wat mensen vonden het een goed idee van mij om een onderneming op te richten. Ik ben tot de conclusie gekomen dat het enthousiasme van de per- soon die spreekt over mijn ondernemerschap exponentieel toeneemt met de stabiliteit van zijn eigen functie. Waarschijnlijk verklaart dat ook waarom onderzoekers, maar ook politici, zo positief zijn over entrepreneurship.

Daarom ben ik ook met een andere bril naar al het onderzoek beginnen te kijken dat over entrepreneurship is neergepend. Met een klaardere kijk valt me nu op wat de echte wijsheid is in al die research.

42 is de leeftijd

“De neiging om met een onderneming te starten, piekt op de leeftijd van 42 jaar, een leeftijd waarop jeugdige ambitie en ervaring in de dingen van het leven mooi gebalanceerd is.” 42 is de ideale leeftijd om een zaak te starten. Wat een toeval. Ik vind dat niet ter plekke uit. Het staat letterlijk zo in een rapport uit 2009 (DBResearch, Brave new research, December 9, 2009). Dat refereert aan een ander onderzoek dat nog specifieker is. Risicotolerantie en overmoed die zo eigen zijn aan entrepreneurs, zijn kenmerken van de jeugd. Maar veel vaardigheden en ervaring komen alleen met de leeftijd. Er is dus een afweging tussen jeugdige ambitie en de zakelijke vaardigheid van een oudere hand.

Net om die redenen is het volgens mij een grote en courante fout om jongeren aan te moedigen een eigen onderneming te starten. We leven niet in de VS, waar falende starters op handen worden gedragen. De obstakels om een zaak op te starten, zijn ook veel groter, net als de kosten (zie grafiek). Maar het is wel essentieel om jongeren aan te leren ondernemend te zijn. En daar wringt het schoentje.

Onderwijs en risico nemen

Ons onderwijssysteem vormt risicoaverse jongeren. Er wordt hun aangeleerd hard te werken, de regeltjes te volgen, en de dingen te doen zoals we ze al jaren doen. De creatieve geest die buiten de lijntjes kleurt, vinden we een lastpak. Serial entrepreneur José Zurstrassen – oprichter van Skynet en Keytrade – was niet de braafste leerling. Hij kan prachtige verhalen vertellen over zijn schooltijd in de Ardense bossen. Guillaume Vander Stighelen is een rasentrepreneur, maar in zijn boek Heldenmerk staan kleurrijke en pittige anekdotes die de meeste leraren grijze haren zouden bezorgen.

Minder strak keurslijf

De boodschap is dus eenvoudig. We moeten onze jongeren vormen zodat ze een ondernemende geest kweken, maar daarom hoeven ze nog niet allemaal een onderneming te starten. Daarvoor hebben ze later tijd, als ze meer ervaring en wat meer financiële buffer hebben opgebouwd. Maar wees dus mild als uw puberende oogappel thuiskomt met een strafstudie omdat hij rebelse trekjes heeft. Misschien schuilt er een Bill Gates, Steve Jobs of Estée Lauder in hem of haar. En in het slechtste geval een Freddy Mercury of Madonna.

DE AUTEUR IS CEO en Chief Economist van econopolis.

REACTIES ZIJN WELKOM OP trends@econopolis.be

Geert Noels

Wees mild als uw puberende oogappel thuiskomt met een strafstudie omdat hij rebelse trekjes heeft.