Bruin wordt goud

Het terrein waar de voorbije twee weken Usain Bolt en Michael Phelps schitterden, was tot voor enkele jaren een verlaten en zwaar vervuild industrieterrein. DEME Environmental Contractors (DEC) uit Zwijndrecht saneerde het in een recordtijd. Van bruin over groen naar goud.

DEC maakt deel uit van de DEME-groep, een speler van wereldformaat in baggeren en landwinning. Afgelopen jaar was de groep goed voor een omzet van ruwweg 1,8 miljard euro. DEC, dat in de DEME-groep onder de Ecoterres Holding zit, doet aan bodemsanering en sedimentverwerking. In 2011 klokte het bedrijf af op een omzet van ruim 67 miljoen euro. Opvallend genoeg was dat zo’n 23 miljoen euro minder dan in 2010. En ook de bedrijfswinst kwam in het negatief terecht. Van 8 miljoen euro winst in 2010 naar 5,4 miljoen euro verlies een jaar later. “De terugval is louter toe te schrijven aan één werk waar we grote moeilijkheden hadden”, legt Johan Maes, hoofd van het businessdepartment, uit. “In overleg met de klant hebben we de werken stopgezet en dit eenmalige verlies geconcentreerd in één boekjaar. Maar DEC is een gezond bedrijf. Anders hadden we nooit een opdracht als de Olympische Spelen in de wacht kunnen slepen en succesvol afronden.”

Stratford

In 2006 dong DEC samen met 120 andere bedrijven naar de opdracht om de Londense site Stratford te saneren. Schroothandelaars en chemische nijverheid hadden de 240 hectare vervuild met een cocktail van zware metalen en oliën. Het Londense stadsbestuur zag in de Olympische Spelen een kans om deze historische vervuiling weg te werken.

De site werd uiteindelijk in een noordelijk en een zuidelijk deel opgesplitst en DEC sleepte de sanering van het zuidelijke deel binnen. Over het bedrag dat aan het contract was gekoppeld, mag DEC op bevel van Londen niet communiceren. “Met de vervuiling op het terrein waren we zeer goed vertrouwd”, zegt Guy Pomphrey, area manager UK bij DEC. “Technisch waren er dan ook geen grote problemen. De uitdaging zat vooral in de tijdspanne waarin we de werken moesten opleveren. Onze klant, London Development Agency, gaf ons twee jaar voor het wassen van 1,2 miljoen ton grond. Een kleine 10 procent was te zwaar vervuild en hebben we afgevoerd naar een gespecialiseerd stort. Technisch was het zeker mogelijk om ook dat te saneren, maar de investeringen hiervoor zijn immens. Opdrachten als deze zijn zeer kapitaalintensief, al is er natuurlijk ook heel wat mankracht nodig. Wij werken niet met gestandaardiseerde grondwasinstallaties, maar ontwikkelen de machinerie op maat van de klant en in functie van de vervuiling. Dankzij onze grootschalige aanpak kunnen we ook altijd een tandje bijsteken. In Londen zijn we bijvoorbeeld gestart met één soil wash. Naargelang de werken evolueerden hebben we er twee bijgebouwd.”

De grondreiniging van het noordelijke deel van Stratford ging naar het Nederlandse Heijmans Blackwell Remediation. En dat is niet toevallig. Nederland en België, met DEC als grootste speler, trekken wereldwijd de kop in de sanering van brownfields. Die pioniersrol dankt DEC onder andere aan het bodemsaneringsdecreet van 1995. Al bijna twintig jaar heeft ons land een strikte regelgeving “terwijl die in landen zoals Engeland zelfs vandaag nog niet bestaat”, vult Pomphrey aan. “Londen was wettelijk niet eens verplicht om de olympische wijk te saneren. Dat is in Vlaanderen ondenkbaar. Elke vervuilde grond, industrieel of particulier, waarop nieuwe activiteiten worden gepland, moet eerst worden gesaneerd. De strenge wetgeving heeft zeker in ons voordeel gespeeld, maar ook los daarvan had DEME geïnvesteerd in milieutechnieken. Grond is een kostbaar goed, dat steeds schaarser wordt. Gezien onze voorsprong zal Vlaanderen niet snel van de top gestoten worden in de kennis van milieutechnieken.”

Europese opmars

DEC lonkt volop naar het buitenland. Het milieubedrijf mikt in de eerste plaats op een duurzame verankering in West- en Noord-Europa. De olympische ringen kunnen voor extra visibiliteit zorgen. “Uiteraard hebben we de pr op de site goed verzorgd en regelmatig mensen uitgenodigd”, zegt Maes. “Dit project is een mooie referentie die een boost kan geven aan onze internationalisering. In het Verenigd Koninkrijk merken we dat nu al. Waar we vroeger zelf op prospectie moesten, komen de klanten nu naar ons. Op Stratford hebben we onze grootschaligheid en custom-sized installaties in de kijker kunnen zetten en net daarmee maken we het verschil. De crisis dwarsboomt onze plannen in Zuid-Europa wel enigszins, maar in de Scandinavische landen voeren we jaarlijks twee tot drie projecten uit waaraan bedragen kleven tussen 5 en 10 miljoen euro. In Zweden doen we bijvoorbeeld de sanering van een fjord en het bijhorende recreatiegebied. De Scandinavische landen hebben een lange traditie in milieuwetgeving, maar beschikken niet over de doorgedreven kennis en technieken. Daarom is DEC zich al vrij vroeg beginnen te richten op die noordse landen. De aanbestedingen zijn er ook heel open. Of je nu Zweed, Noor, Brit of Belg bent, iedereen heeft een faire kans. In de zuiderse landen speelt de nationalistische trots of beschermingsdrang toch nog een rol.”

“We stappen ook buiten Europa, al hanteren we daar een andere strategie. We doen zelf niet aan prospectie, maar volgen de Europese klant als die een overzees project heeft. Er zit zeker toekomst in het exporteren van milieukennis en technieken naar Oost-Europa en Azië, maar de omstandigheden zijn er nog lang niet optimaal. China bijvoorbeeld heeft geen gebrek aan ruimte en een prille milieuwetgeving. Maar op termijn wordt ook dat land verplicht zijn gronden te saneren. Wij zijn dus klaar voor nieuwe milieu-uitdagingen. De vraag is veeleer wanneer de markt klaar is voor ons.”

JOCHEN VANDENBERGH

“Wij zijn klaar voor nieuwe milieu-uitdagingen. De vraag is veeleer wanneer de markt klaar is voor ons”