Brazilië klopt België

De financiële markten schatten het risico op faling van Brazilië voor het eerst lager in dan dat van België. Het Latijns-Amerikaanse land stond tien jaar geleden aan de rand van het faillissement, maar heeft vandaag inderdaad zeer sterke troeven, waarvan België alleen kan dromen.

Twee jaar geleden bedroeg de verzekeringspremie tegen het falen van de Braziliaanse overheid nog drie tot vier keer die van ons land. Verleden week overschreden we voor het eerst in de geschiedenis het niveau van het Zuid-Amerikaanse land.

Brazilië heeft fantastische troeven. Het voldoet aan de Maastricht-criteria met een schuld van 60 procent en een deficit van 3 procent van het bbp. Daarbij komt dat het land een erg groene economie heeft: ethanol en waterkracht leveren het grootste deel van de energie, terwijl het meer oliereserves heeft dan heel Europa tezamen. Zonder Brazilië kunnen we in ons land zelfs niet aan de dag beginnen, want het is de grootste producent ter wereld van dat andere zwarte goud: koffie. Het Amazoneland heeft dan nog een jonge en groeiende bevolking, organiseert in 2016 de Olympische Spelen en in 2014 de Wereldbeker voetbal. Tegen al die macro-economische troeven heeft België vandaag niet veel in te brengen, en het is dus niet verwonderlijk dat beleggers de kwaliteit van Brazilië hoger inscharren dan die van ons land.

Naast de verbetering van de kwaliteit van Brazilië is er een verslechtering van de kwaliteit van de Belgische schuld. Een recente studie van de OESO toont dat de redding van de Belgische banken een garantie heeft vereist ter waarde van 26 procent van het bbp. De transparantie over deze aanzienlijke borgstelling die boven ons hoofd hangt is erg gering, misschien omdat anders een aantal inwoners zich ‘onnodig’ ongerust zou maken. Maar als de bevolking dat niet doet, doen de beleggers dat wel, zoals de verhoging van de CDS-premie toont. De stoute speculanten zullen ongetwijfeld met vinger worden gewezen, alsof alleen zij zich zorgen maken over de struisvogelpolitiek rond de 25 (of zijn het al 28 miljard) euro aan noodzakelijke besparingen.

Terwijl Duitsland de kinderbijslag vermindert en Frankrijk de pensioenleeftijd verhoogt, zeg maar de tering naar de nering wordt gezet, wordt de Belgische bevolking voorgehouden dat niemand zal verarmen bij de begrotingsinspanningen.

Iemand zal vroeg of laat nochtans moeten toegeven dat we al jaren aan het verarmen zijn. Kwalitatieve jobs verdwijnen in de maaksector, en sneuvelden ook door de bankencrisis. België heeft natuurlijke reserves noch pensioenreserves. We willen de gezondheidskosten met 4,5 procent bovenop de inflatie laten groeien, terwijl de economische groei in de komende jaren een derde daarvan zal bedragen.

Als je alles op een rijtje zet, is het verbazingwekkend dat de verzekeringspremie van België niet veel groter is dan die van Brazilië. Meer nog, als het aan het einde van dit jaar de Belgische verzekeringspremie nog onder die van Mexico staat, zal dat een groot succes zijn.

Geert Noels, chief economist van Econopolis