Bluetooth laat toestellen communiceren

De Bluetooth-norm, die ontwikkeld werd voor de gsm, groeit uit tot de standaard voor elke draadloze verbinding voor korte afstanden.

De eerste gebruikers van Bluetooth leken uit een aflevering van Star Trek te komen. Ze hadden draadloze oortjes nodig, verkocht door Nokia en Motorola. Met hun uitgerekte driehoekige vorm, soms nog met een knipperlichtje, vormden ze een uitwas van het oor. Het systeem is praktisch: u kunt oproepen beantwoorden, terwijl uw gsm rustig in de zak of handtas blijft.

Bluetooth zorgt ervoor dat een vrij grote gegevensstroom over een afstand van een kleine tien meter verstuurd kan worden. Zowat 40 miljoen telefoontoestellen wereldwijd zijn er al mee uitgerust. Maar Bluetooth werkt ook met andere systemen en toestellen, zoals het toetsenbord van de pc, de printer, een Palm– of Pocket-PC-organiser (PDA). Nu al worden elke dag meer dan een miljoen toestellen verkocht die uitgerust zijn met een Bluetooth-chip.

Infrarood vervangen

De oorsprong van de standaard moet gezocht worden in de zoektocht naar een vervanger voor infrarood. Heel wat gsm’s, printers en laptops waren (of zijn nog altijd) uitgerust met een infraroodpoort of Irda. Dat is een goedkope formule voor draadloos communiceren, maar ze vereist wel dat de apparaten dicht bij elkaar staan en dat ze mekaars infraroodoog kunnen zien. Het systeem is dan ook perfect geschikt voor de afstandsbediening van de tv, maar blijkt onvoldoende voor andere toepassingen, waarbij de toestellen niet in mekaars gezichtsveld staan.

De naam Bluetooth ( Blauwtand) verwijst naar de Scandinavische oorsprong van de norm. In 1994 poogde fabrikant Ericsson een draadloos oortje voor gsm’s te ontwikkelen door gebruik te maken van een goedkoop en zuinig radiozendertje. Een jaar later hadden de onderzoekers al door dat het systeem het toepassingsgebied van de telefonie ruimschoots kon overtreffen. Vandaar de naam Bluetooth, genoemd naar de vikingkoning Harald Blåtand, die heerste over Denemarken net voor het begin van het tweede millennium en erin slaagde om Denen en Noren te verenigen.

In 1998 schakelde Bluetooth over naar een hogere versnelling en groeide het systeem uit tot dé standaard. Er werd een speciale belangengroepering gecreëerd met grote namen als Microsoft, IBM, Intel, Nokia en Motorola.

Automatische opsporing

De eerste aankondigingen ademden al de euforie van de internetjaren uit. Bluetooth zou het mogelijk maken dat voorwerpen moeiteloos kunnen communiceren door in hun omgeving spontaan netwerken tot stand te brengen. En inderdaad, als men de Bluetooth-functie van de gsm aanzet, spoort die automatisch de toestellen op die over een communicatiechip beschikken. Dat zijn niet noodzakelijk oorapparaatjes, want een gsm kan ook informatie uitwisselen met een ander telefoontoestel, een organiser of een computer. De gsm kan, bijvoorbeeld, dankzij Bluetooth in contact treden met een verdeler van trein- of bioscooptickets. De standaard laat toe om tijdelijk kleine netwerken tot stand te brengen – de piconets – en op een correcte wijze data of stemgegevens over te brengen.

Toch is de euforie wat geluwd, al is het Bluetooth zeker niet vergaan als Wap of de gsm van de derde generatie ( UMTS), twee veelbelovende technologieën die marginaal gebleven zijn. Bluetooth heeft al een zekere rijpheid verworven. We treffen het aan op uiteenlopende toestellen, maar vooral de oorspronkelijke doelstelling werd bereikt: het ideale oortje voor mobiele telefoons, dat zijn nut des te meer bewijst in de auto.

Draadloos kantoor

Piconets of spontane netwerken zijn er nog amper. De standaard vervangt wel gaandeweg de andere vormen van draadloze communicatie. Toetsenborden met ingebouwde Bluetooth, evenals muizen ( Microsoft, Logitech en andere) beginnen tot de courante uitrusting te behoren. De techniek vergemakkelijkt ook de synchronisatie van een agenda op een organiser (PDA) van het type Palm of Pocket PC. Een cradle, de houder die met een kabel aan de computer verbonden is en waar de PDA in geplaatst wordt, is dan niet meer nodig.

Sony heeft al een digitale videocamera uitgebracht die met het systeem is uitgerust, waardoor het mogelijk wordt om videoclips te versturen naar de pc of via e-mail. In de medische sector vervangt Bluetooth de kabel op toestellen die fysiologische parameters van patiënten meten (zoals de ademhaling). De uitbreiding van het aantal toepassingen heeft ook veel te maken met de voortdurend dalende prijs van de Bluetooth-chip, die nu nog zowat 5,5 dollar kost.

Als een gsm Bluetooth heeft, wordt hij nuttiger. Zo kan u op reis uw e-mails of het web raadplegen op de laptop. De telefoon fungeert dan ook als modem om toegang te krijgen tot de GPRS-diensten voor gegevensuitwisseling die door bijna alle mobiele operators aangeboden worden. Hij opent ook de weg naar on-linespelletjes. In 2003 pakte Nokia al uit met de telefoonspelconsole N-Gage, waarmee verschillende spelers, elk met zijn eigen N-Gage, tegen elkaar kunnen uitkomen in een netwerk, gewoon door via Bluetooth te communiceren zonder over het gsm-net te moeten gaan.

Drie manieren

Hoe verzeilt Bluetooth in een apparaat? Er zijn verschillende mogelijkheden:

Standaardinstallatie: de Bluetooth-chip wordt ingebouwd in de computer, de gsm of om het even welk ander elektronisch toestel en maakt deel uit van de basisfuncties. Dat is de gemakkelijkste formule, die echter enkel beschikbaar is in de duurdere categorie.

Insteekkaart: als er geen Bluetooth-chip aanwezig is, wat nog het geval is voor de meeste computers die vandaag verkocht worden, kan een kaart een oplossing bieden, voor zover er natuurlijk een kaartgleuf beschikbaar is. Op een gsm kan die toevoeging niet, maar pc’s en PDA’s bieden die mogelijkheid doorgaans wel.

Hub: vervangt de kaart en wordt aangesloten op de computer, waar hij dienstdoet als controletoren die alle toestellen die op Bluetooth draaien (toetsenbord, PDA, gsm, printer en dies meer) met elkaar verbindt. Logitech biedt dat uiterst nuttige stukje uitrusting aan (184 euro voor een hub, een toetsenbord en een muis).

Het systeem zou ook ideaal zijn voor digitale fototoestellen, die nu nog altijd fysiek met de computer of de printer verbonden moeten worden. Het gewicht van de beelden neemt echter steeds maar toe om een zo scherp mogelijke afbeelding te krijgen, maar dat maakt de overbrenging te traag. Vandaar de noodzaak voor een verbeterde Bluetooth, versie 2, die twee keer sneller zal werken (twee megabits / seconde in plaats van één). Daarop zal echter nog een tweetal jaar gewacht moeten worden.

Robert Van Apeldoorn

Elke dag worden wereldwijd een miljoen toestellen verkocht die uitgerust zijn met Bluetooth.