Betere wereld met kernenergie en genetisch gewijzigde gewassen

Het nieuwste boek van de Britse ontwikkelingseconoom Paul Collier The Plundered Planet –How to reconcile prosperity with nature, krijgt ruime aandacht. Helaas kwamen in de Vlaamse media zijn meest opmerkelijke voorstellen niet aan bod. Collier pleit voor kernenergie en tegen de handel in emissierechten. Professor Collier is voorstander van de nieuwe generatie kerncentrales om de opwarming van de aarde te bestrijden.

In plaats van emissierechten, die via lobbywerk tot scheeftrekkingen en verplaatsing van fabrieken leiden, stelt Collier eenzelfde belasting voor op de uitstoot van broeikasgassen in de arme en in de rijke landen. Dat zou helemaal niet unfair zijn tegenover opkomende economieën, want klimaatverandering is een nieuw probleem waar alle bewoners van de planeet rationele oplossingen voor moeten vinden. Het discours over compensaties neemt volgens Collier absurde proporties aan.

Om dat te illustreren, trekt hij een parallel met denkbeeldige schadeclaims van Europa voor maniokplanten in Afrika: “Laten we veronderstellen dat maniokplanten schadelijke gassen zouden uitstoten, dat zou ons toch niet het recht geven om daarvoor financiële compensaties te eisen van Afrika. Ze zouden die maniokteelt gewoon moeten inperken of stoppen.”

In zijn vorige boek, The Bottom Billion of Een miljard achterblijvers, waarmee Collier naambekendheid verwierf, uitte hij zijn twijfels over de efficiëntie van de traditionele ontwikkelingssamenwerking. In The Plundered Planet kegelt de onconventionele wereldverbeteraar uit Oxford nog meer heilige huisjes omver: Europa moet de ban op genetisch gewijzigde gewassen opheffen en het wetenschappelijk onderzoek ernaar subsidiëren. Alleen zo kunnen we de honger uit de wereld halen. In Afrika zouden ontwikkelingsorganisaties ook moeten ijveren voor grootschalige commerciële landbouwbedrijven.

Voortbordurend op de één miljard armen die de boot van de globalisering en industrialisering gemist hebben, benadrukt Collier dat de achterblijvers in Afrika op een schat van onontgonnen natuurlijke rijkdommen zitten. Hiermee kunnen ze zichzelf relatief snel uit de armoede tillen, als ze tenminste hun plantenvariëteiten, bossen en bodemrijkdommen niet langer verkwisten, maar aanwenden voor welvaartcreatie.

Om dat mogelijk te maken, promoot Paul Collier een nieuw grondstoffencharter (NaturalResourceCharter.org). Het handvest beschrijft in detail elke schakel in het beslissingsproces, vanaf de exploratie tot de ontginning en het aanwenden van de opbrengsten uit bosbouw of mijnontginning voor de lokale ontwikkeling.

Collier verwacht dat dit grondstoffencharter een instrument wordt om na te gaan hoe beleidsmakers omgaan met de natuurlijke rijkdommen. Collier kreeg voor zijn grondstoffencharter al de steun van heel wat westerse regeringen, ook de Belgische.

The Plundered Planet – How to reconcile prosperity with nature. Allen Lane, 27,25 euro

erik bruyland