Beter een stille buur

Buren veroorzaken soms hinder. Er bestaan reglementen en wettelijke voorschriften die overlast aan banden leggen. Wat kunt u ondernemen tegen uw buur als praten niet helpt?

Beter een goede buur dan een verre vriend, zegt het spreekwoord. Maar soms veroorzaken buren overlast en is de verstandhouding ver te zoeken. Er bestaan wettelijke regels die burenhinder aan banden leggen. Zo bestraft het Strafwetboek nachtlawaai – lawaai tussen 22 uur ‘s avonds en 7 uur ‘s morgens – met een geldboete en/of een gevangenisstraf. Daarnaast zijn er gemeentelijke en stedelijke reglementen, die bijvoorbeeld verbieden dat inwoners hun gras maaien op zondag of na 20 uur, of dat een geluidsinstallatie in een auto tot buiten de auto te horen is. Of er in uw woonplaats zo’n reglement bestaat, kunt u nazoeken op de website van uw gemeente of stad.

Bovendien heeft het Koninklijk Besluit van 24 februari 1977 geluidsnormen vastgelegd voor elektronisch versterkte muziek die klinkt in inrichtingen die toegankelijk zijn voor het publiek, zoals cafés. Het geluid mag er niet uitkomen boven 90 decibel, omdat een hoger niveau schadelijk is voor het gehoor van het publiek. Daarnaast gelden er geluidsnormen voor de omgeving. Meent u dat een café de geluidsnormen overschrijdt of ondervindt u overlast omdat u in de buurt woont, dan kunt u zich mogelijk beroepen op dat Koninklijk Besluit om de uitbater aan te spreken.

Buitencontractuele aansprakelijkheid

Een bewoner kan een fout begaan waardoor hij schade veroorzaakt bij zijn buur. Denk bijvoorbeeld aan een buur die in zijn tuin een boom snoeit en daarbij het dak van uw tuinhuis vernielt. Als u kunt bewijzen dat er een oorzakelijk verband bestaat tussen de fout en uw schade, moet uw buur de schade vergoeden op basis van het artikel 1382 van het Burgerlijk Wetboek – de zogenoemde buitencontractuele aansprakelijkheid: “Elke daad van de mens, waardoor aan een ander schade wordt veroorzaakt, verplicht degene door wiens schuld de schade is ontstaan, deze te vergoeden.” Als uw buur een familiale verzekering heeft, kan hij die aanspreken om de schade te vergoeden.

Overdreven burenhinder

Een buur kan zogenoemde overdreven of abnormale burenhinder veroorzaken. Dat is hinder die zwaarder is dan wat u als buur normaal gezien moet dulden en die het evenwicht tussen u en uw buur schendt. Of overlast in een bepaald geval overdreven is, moet de rechtbank beoordelen. Daarbij kunnen verschillende criteria een rol spelen. Zo wordt zwaarder getild aan nachtelijke lawaaihinder dan aan lawaaihinder overdag. Ook de intensiteit en de duur van het lawaai zijn belangrijk. Lawaaihinder die de hele dag aanhoudt, weegt zwaarder dan overlast die zich slechts een paar minuten per dag voordoet.

Als de oorzaak van de hinder er al was voordat de klagende buur er ging wonen, kan dat een rol spelen bij de beoordeling. Vestigt u zich bijvoorbeeld in een agrarische streek vlak bij een varkenskwekerij, dan kan de rechter oordelen dat u zich niet kunt verzetten tegen lawaai- en geurhinder die wordt veroorzaakt door die activiteit. Op het platteland moet u meer dierengeluiden, bijvoorbeeld van hanen, dulden dan in een stedelijke of residentiële omgeving.

De regels van de overdreven burenhinder gelden dus niet alleen bij lawaai- maar ook bij geuroverlast. Er kan ook sprake zijn van overdreven hinder als iemand licht wegneemt van zijn buur door een bouwwerk op te richten of een hoge boom niet te snoeien.

Een goed gesprek

Als u hinder hebt van uw buur, probeert u het beste eerst tot een gesprek te komen, waarbij u hem op het probleem wijst en hem verzoekt een oplossing te vinden. Ondervinden ook andere buren overlast, dan is het raadzaam samen de buur aan te spreken, zodat u niet alleen staat. Een goed gesprek kan veel oplossen, zeker als uw buur redelijk is. Het zou verkeerd zijn op uw beurt hinder te veroorzaken. Daardoor loopt u het risico dat er een ruzie ontstaat die uit de hand loopt.

Heeft uw buur geen oren naar uw klachten en is er sprake van nachtlawaai, dan kunt u er de politie bij roepen om de overlast te constateren. Hebt u overdag last van overdreven lawaai of andere hinder, informeer dan bij de gemeente of er een gemeentelijk reglement bestaat waartegen uw buur zondigt. Is dat het geval, dan kunt u een klacht indienen bij de politie of de gemeente. De politie – en soms ook gemeentelijke ambtenaren – kunnen daarna de inbreuk vaststellen, waardoor uw buur mogelijk een boete moet betalen.

Naar de rechter

Een derde mogelijkheid is dat u een verzoeningsprocedure opstart voor de vrederechter. Dat kunt u doen door een brief te sturen naar het vredegerecht – dat hoeft niet aangetekend te gebeuren – waarin u meldt dat u uw buur in verzoening wilt oproepen. U beschrijft waarover de discussie gaat en wat u wilt bereiken. U hoeft voor een verzoeningsprocedure geen beroep te doen op een advocaat.

De vrederechter zal u en uw buurman oproepen voor een gesprek in zijn kantoor. Komt u tijdens dat onderhoud tot een vergelijk, dan legt de vrederechter dat vast in een proces-verbaal, dat dezelfde waarde heeft als een vonnis. Slaagt u er niet in tot een akkoord te komen, dan stelt de vrederechter een proces-verbaal van niet-verzoening op. Hij doet dan geen uitspraak over de zaak.

Na een mislukte verzoeningsprocedure kunt u de zaak echt aanhangig maken voor de vrederechter en een proces beginnen. Daarbij doet u het beste wel een beroep op een advocaat. U kunt eisen dat de oorzaak van de hinder wordt weggenomen. Zo zou de vrederechter de buur er bijvoorbeeld toe kunnen verplichten om isolatie- of andere werken uit te voeren, of honden die geluidsoverlast veroorzaken te verwijderen. Daarbovenop zou u een schadevergoeding kunnen vorderen.

JOHAN STEENACKERS

Komt u tijdens een verzoenings-procedure tot een vergelijk, dan legt de vrederechter dat vast in een proces-verbaal, dat dezelfde waarde heeft als een vonnis.