‘bestudeer elk dossier op zijn merites’
Investeringen in startende ondernemingen via erkende platformen kunnen een belastingvermindering van 30 of 45 procent opleveren. Moeten we nu met z’n allen massaal investeren in start-ups?
U kan voortaan maximaal 100.000 euro aan investeringen in startende ondernemingen inbrengen via uw belastingaangifte. Het daaropvolgende jaar kunt u uw belastingen zo met 30.000 of 45.000 euro drukken. Dat is een grote gunst van de overheid, maar u kunt wel enkel maximaal gebruikmaken van dat voordeel als u een jaarloon van meer dan 110.000 euro hebt.
Voor renteniers is de maatregel een maat voor niets. Jef Wellens, fiscaal jurist bij Wolters Kluwer, geeft het voorbeeld van een gepensioneerde die een pensioen van 15.000 euro heeft en 100.000 euro aan intresten en dividenden opstrijkt. Een investering in een startende onderneming levert hem 0 euro belastingvermindering op. “De belastingvermindering gaat grotendeels verloren voor personen die niet of nauwelijks worden belast tegen het normale progressieve belastingtarief, maar wel veel belasting betalen op afzonderlijk belaste inkomsten”, waarschuwt Wellens.
Wat is een start-up?
Een start-up wordt gedefinieerd als een bedrijf dat maximaal vier jaar oud is. Enkel investeringen in contanten in het kapitaal van ondernemingen “met het oog op het ontvangen van eventuele winst” komen in aanmerking voor een belastingvermindering. Het bedrijf moet bij die gelegenheid nieuwe aandelen uitgeven, het mag niet gaan om de verkoop van bestaande aandelen. Een inbreng in natura, giften of investeringen in ruil voor een product valt buiten dat kader. Denk bijvoorbeeld aan de liefdadigheidscampagne voor filmmaker Robbe De Hert, of de financiering van de bierleiding van brouwerij De Halve Maan in ruil voor gratis bier.
Voor leningen via crowdfunding bestaat een apart fiscaal gunstregime. Op de intresten betaalt u geen roerende voorheffing, als de lening vier jaar of langer loopt. Er is een vrijstelling voor de eerste schijf van 15.000 euro roerende voorheffing per jaar per persoon.
Of u 30 of 45 procent belastingvermindering krijgt, hangt af van de omvang van de onderneming waarvan u aandelen koopt. Van investeringen in micro-ondernemingen kunt u het meest recupereren. Dat zijn ondernemingen met minder dan tien werknemers, die een jaaromzet van minder dan 700.000 euro draaien. Ongeveer 80 procent van de kmo’s zou aan die voorwaarden voldoen. Van kleine ondernemingen met minder dan vijftig werknemers en een jaaromzet van minder dan 9 miljoen euro, kunt u 30 procent van uw inleg terugkrijgen via de belastingen.
Ziet u de rest van uw geld terug?
“Het fiscale voordeel zien wij als een compensatie voor het risico dat investeerders lopen”, zegt Koen Schrever, de CEO van Bolero Crowdfunding. “Maar het mag nooit de doorslaggevende factor zijn bij een investering. De belegger moet het dossier op zijn merites bestuderen en kijken of hij erin gelooft.” Op tien ondernemingen gaan er vier over de kop, scoren vier ondernemingen middelmatig en worden twee echt succesvol, blijkt uit statistieken. Dat een onderneming succesvol is, betekent nog niet dat u uw geld terugkrijgt. Om uw investering volledig terug te verdienen met enig rendement, moet u hopen op een voldoende hoog overnamebod.
Investeert u rechtstreeks in start-ups, dan moet u de aandelen minstens vier jaar bijhouden, tenzij de onderneming al eerder failliet gaat. Als u uw aandelen eerder van de hand doet, moet u de belastingvermindering pro rata van het aantal resterende maanden terugbetalen. Als u via crowdfunding investeert, kiest u meestal niet zelf wanneer u uw investering verzilvert. Als er een overnamebod komt, bent u mogelijk verplicht uw aandelen te verkopen voor er vier jaar verstreken zijn.
“De bedrijven moeten gedurende die vier jaar aan een aantal verplichtingen voldoen”, zegt Charles-Albert de Radzitzky, een van de oprichters van het crowdfundingplatform MyMicroInvest. “De platformen moeten dat controleren. We moeten ook een verzekering afsluiten, zodat we de belastingvermindering desnoods kunnen terugbetalen als we een fout hebben gemaakt bij de opvolging van de bedrijven.”
Wie kan een fiscaal attest afleveren?
Behalve gereglementeerde ondernemingen, zoals beursvennootschappen, moeten alle platformen voor crowdfunding een vergunning aanvragen bij de beurswaakhond FSMA. Zonder erkenning kunnen ze geen fiscale attesten uitreiken.
Elk platform werkt anders. Bij MyMicroInvest krijgt u bijvoorbeeld certificaten die MyMicroInvest uitgeeft, en dus geen aandelen van het bedrijf. MyMicroInvest investeert in uw plaats. Bolero Crowdfunding richt voor elke campagne een aparte coöperatieve vennootschap op. De beleggers hebben aandelen in die vennootschap. Ongeacht de tussenschakel hebt u dus als crowdfunder niet dezelfde rechten als rechtstreekse aandeelhouders. Het kan wel zijn dat de platformen u inspraak geven, maar wettelijk zijn ze daar niet toe verplicht.
Hoever springen start-ups met crowdfunding?
MyMicroInvest heeft de voorbije jaren naar eigen zeggen een zeventigtal bedrijven aan financiering geholpen. Het verwacht dat de taxshelter een stevige boost zal geven aan crowdfunding. Bolero Crowdfunding heeft sinds de start dertien dossiers behandeld en 1,3 miljoen euro opgehaald. Schrever vertelt erbij dat hij veel bedrijven moet teleurstellen. “Bedrijven kunnen maximaal 300.000 euro ophalen zonder de uitgifte van een prospectus, en maximaal 5000 euro per investeerder. Daarmee kopen ze vaak onvoldoende tijd om echt iets te tonen en vervolgfinanciering aan te trekken. Daarom brengen we ook heel wat ondernemers in contact met andere durfkapitalisten, die meer middelen in één keer kunnen investeren.” Een prospectus is een soort financiële bijsluiter waarin de risico’s opgesomd staan. Aan het opstellen van een prospectus hangt een extra prijskaartje dat jonge ondernemingen vaak niet bereid zijn te betalen. Bovendien kunnen ondernemingen tijdens hun bestaan maximaal 250.000 euro ophalen via de taxshelter.
Ook Koen Dejonckheere, de CEO van de investeringsmaatschappij Gimv, houdt zijn hart vast voor “onstuimige projecten”. “Ik ben niet tegen crowdfunding. Het volstaat soms om te starten, maar vaak niet om de volgende klippen te nemen. Ik vraag me af hoe bedrijven in een volgende fase geraken zonder professionele begeleiding.”
Een voormalige zakenbankier stelt bovendien dat er voldoende kapitaal voorhanden is voor starters. “Vooral de vervolgfinanciering is moeilijk. Bedrijven hebben in elke levensfase kapitaal nodig om te investeren. Oudere bedrijven kunnen ook nog een duw in de rug gebruiken, bijvoorbeeld om zich aan te passen aan de digitalisering.”
Ilse De Witte
Op tien ondernemingen gaan er vier over de kop, scoren vier ondernemingen middelmatig en worden twee echt succesvol.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier