Bent u klaar voor de grote regularisatie?

2004 kondigt zich op verschillende terreinen aan als een belangrijk fiscaal jaar.

de auteur is advocaat en hoofdredacteur van Fiscoloog.

Terwijl het jaareinde meestal een goede gelegenheid is om terug te blikken, lijkt het vandaag meer aangewezen om vooruit te kijken. Het voorbije jaar heeft op fiscaal gebied immers niet veel spectaculair nieuws gebracht. 2004 belooft wel voor vuurwerk te zorgen.

Amnestie. Als alles volgens plan verloopt, wordt op 1 januari 2004 het startschot gegeven voor wat op fiscaal gebied misschien wel een van de grootste operaties kan worden uit de recente vaderlandse geschiedenis: de massale regularisatie van grijze en zwarte spaartegoeden in het kader van de ‘eenmalige bevrijdende aangifte’, zeg maar ‘fiscale amnestie’.

Of het begin volgend jaar onmiddellijk storm zal lopen, is niet zeker. De regeling is nog niet goed bekend. De eerste commentaren moeten nog verschijnen. Uitvoeringsbesluiten zijn er voorlopig niet. Bovendien is het uitkijken naar wat de gewesten zullen doen. Belastingplichtigen die het in het verleden niet zo nauw genomen hebben met de betaling van successierechten, zullen wellicht pas de stap naar regularisatie willen zetten als ze weten dat de amnestie ook op de successierechten slaat. De gewesten zijn hier dus aan zet, want alleen zij kunnen kwijtschelding van successierechten verlenen. Zolang dat niet gebeurd is, zal men geneigd zijn om de kat uit de boom te kijken. De regularisatieperiode loopt nog tot eind volgend jaar.

Immuniteit. Nochtans kunt u er baat bij hebben om niet te lang te wachten. Het attest dat aan spijtoptanten zal worden uitgereikt, verleent ze (onder bepaalde voorwaarden en binnen bepaalde perken) fiscale en strafrechtelijke immuniteit. Die immuniteit geldt niet als vooraf op fiscaal of sociaal gebied een specifiek onderzoek gestart is en de belastingplichtige daarvan schriftelijk in kennis is gesteld vooraleer hij zijn eerste stappen op het pad van de fiscale regularisatie heeft gezet. Wie vreest dat hij in de eerstvolgende maanden alsnog bezoek van de fiscus of een socialezekerheidsinstelling mag verwachten, heeft er dus alle belang bij om zo snel mogelijk te regulariseren, kwestie van het immuniteitsattest tijdig op zak te hebben.

Vennootschappen. 2004 wordt niet alleen het jaar van de grote fiscale regularisatie. Het is ook het eerste aanslagjaar waarin de hervorming van de vennootschapsbelasting haar sporen zal nalaten in de aangifte en in het daaropvolgende aanslagbiljet. Met als blikvanger een serieuze duik van het tarief van de vennootschapsbelasting: dat daalt van 39 % naar 33 % (nog altijd te verhogen met drie opcentiemen aanvullende crisisbijdrage).

Personenbelasting. 2004 wordt daarnaast ook het inkomstenjaar waarvoor de laatste fase van de hervorming van de personenbelasting van toepassing wordt. De belangrijkste nieuwigheid is de volledige ‘decumulatie’ van de inkomsten van echtgenoten (en wettelijk samenwonenden die vanaf hetzelfde ogenblik voor de toepassing van de inkomstenbelastingen volledig met gehuwden worden gelijkgesteld). Op dit ogenblik bestaat al een ‘decumulatie’ van de beroepsinkomsten van de echtgenoten. Die wordt nu doorgetrokken naar alle inkomsten, de onroerende en roerende inkomsten inbegrepen. Dat heeft onder meer tot gevolg dat de vrijstelling van de eerste schijf intresten op een spaarboekje niet langer per echtpaar, maar per echtgenoot beoordeeld wordt.

Pensioen. Het nieuwe jaar is daarnaast ook van groot belang op het gebied van de extralegale pensioenen. Vanaf 1 januari 2004 gelden zowel op sociaal als op fiscaal gebied nieuwe regels. Belangrijk is onder meer dat vennootschappen voor hun bedrijfsleiders voortaan op voordelige wijze een oudedagvoorziening kunnen organiseren door een individuele levensverzekering af te sluiten bij een externe verzekeraar.

Europa. Nieuws komt er ook van het Europese front. Maar daar positioneert België zich niet als de beste leerling van de klas. Tegen eind 2003 zouden twee belangrijke Europese richtlijnen omgezet moeten zijn in het Belgische recht.

Wat de inmiddels bekende Europese Spaarrichtlijn betreft, daar komt niets van in huis. Die richtlijn moet ervoor zorgen dat burgers van de Europese Unie niet langer kunnen ontsnappen aan belastingheffing op de intresten uit spaartegoeden die zij in andere lidstaten (of bijvoorbeeld in Zwitserland of Liechtenstein) aanhouden. Weliswaar treedt die regeling ten vroegste op 1 januari 2005 in werking, maar de lidstaten hebben in de Spaarrichtlijn de verplichting ingeschreven om hun wetgevingen al tegen eind dit jaar aan te passen. In Nederland zijn ze daar volop mee bezig, in België is er nog niets van te zien.

Minstens even belangrijk, maar dan voor het bedrijfsleven, is de Europese Intrest- en Royalty-Richtlijn. Die wil intrest- en royaltybetalingen aan verbonden ondernemingen in de EU volledig vrijstellen van belasting in de bronstaat. Volgens de richtlijn moeten de lidstaten de nodige stappen ondernemen om het nieuwe stelsel uiterlijk op 1 januari 2004 in werking te doen treden. België moet op dit punt dringend een initiatief nemen. Tot op heden is daar ook niets van te merken. Maar aangezien de aanpassingen hoofdzakelijk te maken hebben met vrijstellingen op de roerende voorheffing, zou het snel kunnen gaan. Dergelijke aanpassingen kunnen immers bij koninklijk besluit geregeld worden.

Uitkijken dus naar wat allemaal in het Belgisch Staatsblad van 31 december te lezen zal staan.

Jan Van Dyck

Wie vreest dat hij binnenkort alsnog de fiscus mag verwachten, heeft er alle belang bij om zo snel mogelijk te regulariseren.