Belgen huiveren voor e-business

Een Europese studie van Boston Consulting Group toont aan dat Belgen niet happig zijn op elektronische handel. Vreemd. Een studie van het World Economic Forum plaatste ons land in de Europese top.

België bengelt ver onderaan als het over internetgebruik voor e-commerce gaat. Dat blijkt uit een gloednieuwe Belgische en Europese enquête van Boston Consulting Group ( BCG) die Trends kon inkijken. BCG ondervroeg telefonisch honderd Belgische aan- of verkoopmanagers en had interviews met kaderleden van twintig firma’s uit de top-50 van Belgische bedrijven. Onderwerp: aankopen en verkopen met behulp van internet in een business-to-businessomgeving.

Een gelijkaardig onderzoek liep in de belangrijkste landen van Europa. Blijkt dat in België het aantal firma’s dat met behulp van het net aankoopt of verkoopt liefst dertig procentpunten lager ligt dan het Europese gemiddelde. Van de Belgische ondernemingen koopt 12% aan met gebruik van het internet, 19% verkoopt.

Erger nog is dat België, gemeten aan de verwachtingen van de respondenten, zelfs in 2004 nog steeds zal achterliggen op het Europese gemiddelde. Ons land zou weliswaar een inhaalbeweging maken, maar ook dan nog respectievelijk vijftien procentpunten (voor aankopen) en veertien procentpunten (voor verkopen) zwakker staan.

“De Belgische bedrijven laten hier kansen liggen,” zegt Yvan Jansen, vice-president van BCG, een groep die in strategie- en managementadvies is gespecialiseerd. BCG schuift een aantal redenen naar voor die de bevindingen kunnen verklaren. “België is een kleine en complexe markt. Business-to-business-start-ups beginnen daarom liever elders,” klinkt het. En ook: “Er is een duidelijk gebrek aan kritische massa. Daarom zit er geen druk op de grote bedrijven om ermee te beginnen, zijn er weinig kansen om te experimenteren en bestaan er ook zeer weinig kant-en-klare elektronische markten waarbij KMO’s zich kunnen aansluiten.” België, meent BCG, heeft bovendien maar weinig grote bedrijven die in hun sector de kar kunnen trekken. De meeste Europese business-to-businessinitiatieven worden door multinationals land per land opgestart, met een hogere prioriteit voor de grote landen.

Conservatieve houding

Eigenaardig genoeg zijn de Belgische respondenten in de BCG-enquête gemiddeld optimistischer over de voordelen van e-commerce dan hun Europese collega’s. Belgen verwachten tegen 2004, als bijna 60% van hen het net zal gebruiken voor aankopen, gemiddeld 27% te besparen bij de aankoop van goederen die noodzakelijk zijn voor hun kernactiviteit – hoofdzakelijk door lagere prijzen en transactiekosten. Hun Europese collega’s houden het bij een voordeel van 15%. “Waarschijnlijk een gevolg van het relatieve gebrek aan ervaring met e-commerce,” verklaart BCG het Belgische optimisme.

Volgens de enquête verwacht 69% van de respondenten dat ze dankzij internet zullen gaan aankopen in geografisch nieuwe markten. Als het daarentegen op verkopen aankomt, verwacht maar 20% dat zij dankzij internet klanten in nieuwe landen kunnen aanboren. Jansen: “Dat is typisch voor de defensieve, conservatieve houding die de Belgische bedrijven in het algemeen aannemen.”

Cijfers tegengesproken

De studie van BCG belooft omstreden te worden. Bij de ICT-afdeling van de beroepsfederatie Agoria zet economisch adviseur Patrick Slaets grote ogen op bij het zien van de resultaten. Hij verwijst naar de cijfers van het World Economic Forum voor het jaar 1999, waarin staat dat 83% van de Belgische ondernemingen klantendiensten realiseren via internet en 69% internet gebruikt voor relaties met toeleveranciers. Daarmee is België respectievelijk zesde en vierde op zestien Europese landen.

Een en ander kan erop wijzen dat de Belgische afdeling van Boston Consulting Group bij zijn rondvraag een striktere definitie van ‘internetgebruik’ heeft gehanteerd dan hun collega’s in Europa. “Wij hebben het over transacties,” verduidelijkt Yvan Jansen. Een voetnoot bij de tabellen van BCG vermeldt echter dat ook het zoeken naar informatie over leveranciers of klanten wordt gerekend tot internetgebruik in e-commerce voor business-to-business.

Agoria publiceert op 22 mei een eigen Europese vergelijking.

Boston Consulting Group, Incumbents Take the Initiative: Harnessing the Power of Business-to-Business E-commerce in Europe, mei 2001.

Bruno Leijnse