Beleggers luisteren niet naar struisvogels

We lagen vorige week nog maar eens onder vuur in de internationale pers. De ontkennende koren kwamen al snel op temperatuur. België heeft geen problemen, het zijn de ongrijpbare speculanten die verhaaltjes verzinnen.

De enkeling die durft te opperen dat we wat kritischer moeten zijn, wordt in de hoek van de nestbevuilers geduwd…

België heeft in twee sprongetjes de groep van kernlanden in de euro achter zich gelaten. De financiële markten beschouwen ons land niet meer als topkwaliteit, maar vragen het nu een rentepremie die in de buurt komt van Italië.

Het falingsrisico dat op ons land wordt gekleefd, en dat kan gemeten worden via de CDS-premies, komt niet meer overeen met zijn AA+ status. De financiële markten kijken hoe langer hoe minder naar de officiële ratings van S&P en Moody’s. Die kijken achteruit, hechten belang aan status en zijn onderhevig aan politieke druk.

De internationale beleggers weten dat deze ratings de realiteit achterna hollen en aangepast worden na de feiten. Het is een beproefde taktiek om in geval van financiële stress de speculanten met de vinger te wijzen. Deze ongrijpbare groep van financiële piraten zijn de geprefereerde zondebok van bedrijven en overheden die in het oog van de storm komen.

De term speculanten heeft een negatieve bijklank en doet geloven dat er problemen worden gecreëerd door paniekzaaiers die er niet zijn. In de meeste gevallen zijn de speculanten hoogstens de laatste druppel die de emmer doet overlopen. Een stampede wordt door een grote groep gemaakt, dikwijls ongeruste langetermijnbeleggers die een stormloop veroorzaken.

Maar goed, terug naar België en de financiële stampede van de afgelopen weken. De berichten in de New York Times en The Guardian over de Belgische problemen waren zeker niet origineel. Ze duiken geregeld op. Maar het is fout om telkens ons hoofd in het zand te steken en de problemen te ontkennen. De geloofwaardigheid van de ontkenningsstrategie is al meermaals getest, en onlangs nog in Griekenland, Ierland en zelfs op Europees niveau. Maar hoe meer ontkenning, hoe meer we ons vastrijden in het financiële moeras.

Niet alleen de speculanten worden met de vinger gewezen, ook de economen worden vaak op de korrel genomen. De kleine groep die de problemen durft te duiden, wordt dikwijls verweten daardoor de problemen te veroorzaken. Het is zoals de dokter die de diagnose stelt, verwijten dat hij de kanker heeft veroorzaakt. Ontkennen is dus ook hier niet de beste strategie.

België heeft weer een hoge overheidsschuld en we hadden alle troeven in handen om dat imago enkele jaren geleden voor eens en altijd van ons af te schudden. Ons land heeft ook een zware bankencrisis gehad. De reddingsoperatie en vooral de intransparante garanties die daarbij werden gegeven, roepen veel vragen op. Ook hier moet het debat en de analyse proactief gebeuren. Deze twee zaken ontkennen, heeft geen zin omdat beleggers niet luisteren naar struisvogels.

België is niet Griekenland en is ook niet Ierland. Het is een beetje van beide. We kunnen dit zelf blijven ontkennen, maar we kunnen niet verhinderen dat het buitenland deze analyse meer en meer maakt. De volgende keer dat België onder vuur komt, moet we dus niet met de vinger naar speculanten en economen wijzen. Wel naar de zachte heelmeesters, die stinkende wonden achterlaten.

Geert Noels

Reacties zijn welkom op trends@econopolis.be