Beleggen met wisselgeld: wat gebeurt er met uw eurocenten?

KBC biedt klanten de mogelijkheid met heel kleine bedragen kennis te maken met beleggen. Maar waarin wordt dat wisselgeld precies geïnvesteerd? Hebt u als belegger inspraak in de bestemming van het geld? En hoe goed scoort de dienst op duurzaamheid?

Misschien zag u een tijdje geleden ook het reclamespotje waarin KBC ons aanspoorde om ons wisselgeld te beleggen. ‘Soms willen wij ook op de juiste plaats terechtkomen’ en ‘wij willen ook dromen waarmaken’. In het filmpje beklagen de ‘nutteloze, achtergelaten en verstoten’ muntstukken zich van tussen de zetelkussens over hun trieste lot.

Maar wie de muntstukjes een uitweg wil bieden uit hun existentiële crisis, zal van een kale reis thuiskomen. Het zogenaamde ‘beleggen met wisselgeld’ is enkel beschikbaar voor wie gebruikmaakt van KBC Mobile, de app van de bank om via de smartphone te bankieren. Aangezien er bij digitale aankopen geen cent méér wordt betaald dan het exact te betalen bedrag, komt er nergens fysiek wisselgeld bij kijken.

Wat gebeurt er dan wel? Wie de dienst inschakelt, geeft aan de bank de toestemming bij iedere betaling met de smartphone het aankoopbedrag af te ronden tot op de euro. Voor een fles water van 1,5 euro bijvoorbeeld, betaal je dan 2 euro, waarvan 50 cent op een aparte rekening wordt gezet. Zodra het opzijgezette bedrag is aangedikt tot 10 euro, wordt het belegd.

Sinds de bank de dienst eind 2018 lanceerde, maakten al ruim 30.000 mensen er gebruik van. Het idee komt dan ook erg sympathiek over. Bovendien gaat het om een zeer laagdrempelige manier om te beginnen beleggen: de dienst is eenvoudig te activeren en te stoppen en, benadrukt KBC, gebruikers voelen de investeringen niet in hun portemonnee. Het gaat altijd om erg kleine bedragen. Volgens KBC rondt de gemiddelde klant die gebruikmaakt van de dienst dagelijks ongeveer 0,90 euro af, waardoor hij maandelijks enkele tientallen euro’s kan beleggen.

Duurzaam beleggen

De dienst is laagdrempelig en biedt dus een mooie kans op rendement. Maar veel mensen nemen niet langer genoegen met die puur financiële criteria en beoordelen een investering ook op het duurzame en ethische karakter. Ze willen bijvoorbeeld niet langer bedrijven financieren die schade toebrengen aan het milieu of hun werknemers niet correct behandelen. Dat wordt socially responsible investing (SRI) genoemd. Anderen gaan nog een stap verder en zoeken naar investeringen in projecten met een positieve maatschappelijke impact. Daarvoor wordt de term impact investing gebruikt.

In de presentatie van de KBC-dienst wordt met geen woord over die niet-financiële criteria gerept. Waar wordt het wisselgeld precies in geïnvesteerd? Hebt u als belegger enige inspraak in de bestemming van het geld? En hoe goed scoort de dienst op de SRI-criteria?

Het antwoord van KBC op de eerste vraag is duidelijk. Het geld wordt uitsluitend belegd in het beleggingsfonds Sivek Global Medium. Gebruikers hebben geen andere keuze. We vroegen vervolgens aan Fairfin, de vzw die de financiële sector in ons land doorlicht op duurzaamheid, om het fonds te beoordelen. ‘Sivek Global Medium is een fund of funds. Dat is een fonds dat in andere fondsen belegt. Daarin staan enkel klassieke fondsen, geen SRI-fondsen. Ook op de infofiche van het fonds wordt geen duurzaam beleggingsbeleid vermeld’, zegt Sebastien Mortier van Fairfin.

Imagocampagnes

Inspelend op onder meer de groeiende bewustwording over de klimaatopwarming, doen veel banken hun best om zich een groener en duurzamer imago aan te meten. Wanneer ze erop worden gewezen dat veel van hun investeringen nog altijd naar pakweg fossiele brandstoffen gaan, klinkt het dikwijls dat het niet eenvoudig is om beleggingsportefeuilles uit het verleden op korte termijn te heroriënteren. Maar dat een bank bij de oprichting van een nieuwe dienst volledig voorbijgaat aan de SRI-criteria, is volgens Mortier veelzeggend.

‘Deze snelle steekproef toont eens te meer een schril contrast tussen de imagocampagnes rond duurzaam beleggen en de investeringsopties die KBC en andere banken in werkelijkheid promoten. Veel mensen worden verleid om via deze weg een investering te doen, maar weten vaak niet waarin ze precies investeren. KBC stelt net als de andere grootbanken dat de keuze om al dan niet duurzaam te beleggen bij de klant ligt. Dit specifieke voorbeeld toont echter dat deze markt heel sterk gedreven wordt door het bestaande aanbod, en dat banken zoals KBC daarin een grote verantwoordelijkheid dragen.‘

Volgens de persdienst van KBC werd de oorspronkelijke keuze voor Sivek Global Medium gemaakt omwille van strategische redenen en de goede prestaties van het fonds in het verleden, maar wordt ‘de mogelijkheid van een SRI-variant’ ondertussen onderzocht.