Bart De Wever had beter gezwegen

Natuurlijk komt het interview van Bart De Wever in ‘Der Spiegel’ niet zomaar uit de lucht gevallen. Dat de N-VA-voorzitter de timing “misschien niet zo goed” vindt, is het understatement van het jaar. Indien hij echt een regeerakkoord nastreeft, had hij beter gezwegen.

De Vlaamse nationalist zegt lezenswaardige, maar ook niet opportune dingen. Al zijn nuanceringen ten spijt, is zijn stelling over België als de zieke man van Europa, niet correct. Het klopt dat België gehandicapt is als het gaat om concurrentiekracht, loonkosten en arbeidsmarkt. En dat zijn begroting een dringende sanering nodig heeft. Maar vergeet De Wever niet al te snel Griekenland en Ierland? Spanje en Portugal?

De zwakheden van ons land in Duitsland uitbazuinen, is om de aandacht van de financiële markten smeken. Wie bekommerd is om het welzijn van de Belgen, in het bijzonder de Vlamingen, doet dat beter niet.

De Wever slaat wel de nagel op de kop wanneer hij stelt dat België diepgaande hervormingen nodig heeft om de toekomst van zijn inwoners veilig te stellen. De zeven partijen die onderhandelen over de vorming van een federale regering zijn daar niet toe in staat.

Het publieke debat gaat deze dagen over de financieringswet. Achter de techniek schuilt de fundamentele keuze: de deelstaten al dan niet de kans geven meer eigen belastingen te innen, die aan te wenden voor eigen beleid en er rekenschap voor dienen af te geven. Een meerderheid in het noorden van het land wil die weg opgaan. In het zuiden zijn ze tegen.

België werkt niet meer naar behoren. Daarom moet de zesde staatshervorming meer worden dan een nieuwe reparatie van de institutionele machinerie. De mechaniek dient te worden omgebogen zodat de deelstaten er de as van worden in plaats van de federatie. Een existentiële staatkundige kwestie waar Vlamingen en Franstaligen al jaren over ruziën en waarvan de jongste zes maanden slechts een verlengstuk zijn.

De federale regeringsonderhandelingen stagneren al weken. De beproefde werkmethode doet het niet meer. Het moet anders. De gesprekken doen vertrekken van de vraag: ‘wat willen we nog samen doen?’ kan de patstelling misschien doorbreken.

Die omslag zal niet vanzelf gebeuren. Er zullen nieuwe verkiezingen aan te pas moeten komen. Hoe dan ook, het schimmenspel dat N-VA en PS voeren, en waar de andere partijen zich achter verschuilen, moet stoppen.

Zo voort onderhandelen heeft geen enkele zin.