Bambou-Netwerk 2012

Hoeveel Vlaamse familiale kmo’s bezinnen zich met hun lokale partners in Zuidoost-Azië over een toekomststrategie ? NV Vyncke trekt de lijnen voor haar “Visie 2012”.

Kuala Lumpur (Maleisië).

Er zit muziek in Aziës groeiregio. Vorige week vierden vader en zoon Vyncke in een luxehotel van de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur twintig jaar Vyncke nv in Asia Pacific. Naast belangrijke klanten van China tot Nieuw-Zeeland begroetten de Vynckes er ook lokale overheden, plaatselijke vertegenwoordigers en agenten. Kortom, zowat het hele Aziatische bambounetwerk van Vyncke was aanwezig. Succes in Azië staat of valt immers met goede menselijke relaties.

Vyncke uit Harelbeke is met zijn verbrandingsinstallaties die afval uit de hout-, palmolie- en rijstverwerkende industrie omzetten in milieuvriendelijke energie actief in de zogenoemde project business. Daarbij heeft het af te rekenen met een steeds groter aantal lokale concurrenten. Niet in het lowtechsegment dat Vyncke achter zich heeft gelaten of de spitstechnologische engineering waar Vyncke alleen moet opboksen tegen twee Duitse en één Zweedse concurrent zonder lokale steunpunten in de regio. Neen, de klappen vallen in de lucratieve middenmoot, waar agressieve concurrenten uit vooral India en China soms tot 30 % goedkoper leveren.

Feest en bezinning dus. Voor het eerst hield de West-Vlaamse familiale kmo (50 werknemers en een omzet van 600 miljoen frank) zijn raad van bestuur in Maleisië. Het land van de ambitieuze eerste minister Mahathir is vandaag het epicentrum van Vynckes Aziatische expansie die inmiddels tekent voor de helft van de omzet. “Mahathir heeft zijn Wawasan 2020 of Visie 2020-strategie. Vyncke werkt aan zijn Visie 2012-strategie. In 2012 bestaat onze firma honderd jaar. Tegen 2000 willen we in een eerste fase naar een omzet van 1 miljard frank : de ene helft in Europa en Amerika en de andere helft in Azië,” schetst gedelegeerd bestuurder Dirk Vyncke. Om dit toekomstplan uit te werken, waren ook drie externe bestuurders van Vyncke nv naar Kuala Lumpur gereisd : Dirk Van Walle (KTM/Kortrijkse Textiel Maatschappij), Jo Libeer (Kamer van Koophandel van Kortrijk en directeur van het Instituut voor Corporate Governance) en professor Rik Donckels, gespecialiseerd in familiale ondernemingen.

LICHTE STRUCTUUR.

Tegen 2020 wil Maleisië zich hebben opgewerkt tot een volwaardig ontwikkelde natie. Een streefdoel dat binnen het bereik ligt bij een aanhoudende groei van 7 % sinds 1988 bedroeg die constant 8 % én op voorwaarde dat de talloze grootse bouwprojecten onder andere de grootste luchthaven van Zuidoost-Azië niet alle beschikbare middelen opslorpen. Ondanks de zware concurrentie wil Dirk Vyncke zijn bedrijf stevig verankerd zien in West- en Oost-Europa, Amerika en Asia Pacific. “Vyncke als a global company, zonder hoofdkwartier, maar met een aantal lichte steunpunten in de wereld. Een luchtmachtstrategie in plaats van een landlegerstrategie,” zo omschrijft Dirk Vyncke de aanpak.

In West-Europa blijft Harelbeke het zwaartepunt voor de ontwikkeling van Vynckes verbrandingstechnologie (5 % van de omzet gaat naar O&O), met ook een engineeringbureau in het Duitse Arolsen. Vanuit Praag bestrijkt een ploeg van vijftien mensen Midden- en Oost-Europa met subcontracting in Roemenië. Kuala Lumpur fungeert met tien personeelsleden als coördinatiecentrum voor Zuidoost-Azië terwijl China een groter deel van de subcontracting naar zich toehaalt. En eind vorige maand is, na het Vyncke-kantoor in Montréal, Canada, nu ook Vyncke Inc in Thomasville, Georgia (VS) opgestart, met voelhorens tot in Latijns-Amerika.

Dirk Vyncke : “Onze plannen voor bijkomende expansie in Maleisië zijn door de stormachtige ontwikkelingen in de regio al achterhaald. Om de competitie uit India en China te counteren, zullen we binnenkort onze vertegenwoordiging in Peking ombouwen tot een steunpunt voor productie van onderdelen via lokale subcontracting. We hebben de voorbije twintig jaar alles gedaan om in Zuidoost-Azië voet aan de grond te krijgen. Nu we zover zijn, neemt de druk toe en moeten we reageren om onze positie in de Asean-landen te consolideren. De markt van de eenvoudige hout- en afvalketels hebben we losgelaten, maar in het topsegment alleen kan je niet overleven. We zullen de low cost-elementen van China meer in onze productie integreren en waar mogelijk onze designs vereenvoudigen. Vyncke is geen ketelbouwer meer, ons vak is engineering en we zijn meer en meer een assembleur.”

GEEN JOINT VENTURES.

Twintig jaar geleden verschoof de houtzagerij van Europa naar Azië en trok Dirk Vyncke op marktverkenning door het Verre Oosten. Begin jaren ’70 was Singapore het centrum voor verwerking van boomstammen uit Maleisië en Indonesië. In 1979 wierp Vyncke er in Azië zijn eerste anker uit. “Begin de jaren ’80 hadden we in Singapore, met zijn grootste concentratie houtketels ter wereld, 75 % van de markt in handen,” vertelt Dirk Vyncke. Maar heel snel verhuisde de houtverwerkingsbusiness naar Maleisië en Indonesië. In 1986 verschoof Vyncke zijn kantoor mee naar Jakarta. “Ik realiseerde me al in de jaren ’70 dat exporteren voorbij was en je lokaal zou moeten gaan produceren. We gingen op zoek naar een joint venture, eerst op de Filipijnen, uiteindelijk in Indonesië. We hebben er goede zaken gedaan, tot een aantal van die houtzagerijen samen met hun banken over de kop zijn gegaan en onze Indonesische partner, door het kopiëren van onze technologie, zich had opgewerkt tot onze grootste concurrent.” Na verschillende pogingen concludeerde Dirk Vyncke dat joint ventures voor kmo’s niet de geschikte instrumenten zijn om in Azië door te dringen.

Vyncke : “Aziaten zijn fijne mensen, maar telkens bekruipt me een gevoel van onmacht. Omdat we niet aan hun waardenpatroon kunnen. Ik zeg dat met respect en waardering voor hun cultuur. Maar het blijft allemaal bijzonder ondoordringbaar. In Europa zal men denken dat ik de corruptie bedoel, maar er is meer. Vooral het verhaal van de kip en het varken speelt mee voor een familiale kmo als Vyncke.” De story gaat als volgt : de kip en het varken beslissen een joint venture op te richten om spek met eieren te bereiden. De kip heeft een schitterend idee en eist daarom 51 %, maar het varken wil ook de meerderheid. “De kip moet alleen een ei leggen, maar het varken moet een deel van zijn ham afstaan. Dat laatste geldt ook voor een familiale onderneming : je ziel gaat eraan, je technologie wordt gekopieerd. Een equity joint venture zie ik niet meer zitten, wel een strategische alliantie,” zegt Vyncke.

In 1990 vond Vyncke een bevredigende alternatieve oplossing in een samenwerking met zijn Maleisische partner AMC in Kuala Lumpur. AMC begon met enkele lassers in zijn achtertuin, werkt als subcontractor voor de Japanse offshore petrochemie en overtreft vandaag Vyncke nv in omzet en omvang. Het akkoord is een tweeluik : AMC heeft de licentie van Vyncke voor het maken van olie- en gasgestookte stoomketels (een technologie die niet meer te verbeteren is) voor de voedings-, de textiel- en de chemische industrie en mag het stoomketelgedeelte bouwen voor de niet-olie-installaties. De alliantie geeft Vyncke een solide standplaats in het Verre Oosten en garanties van zijn partner voor het veilig stellen van de kern van zijn technologische knowhow. Vyncke verdiept zich in energieopwekking uit industriële afvalverbranding. AMC heeft er zich contractueel toe verbonden niet in dat engineeringgedeelte te stappen.

Zo’n 30 % van de elementen voor de in Azië verkochte ingeneering-intensieve installaties komt uit België, alle randapparatuur wordt via AMC uitbesteed bij subcontractors. Zo kunnen gewone installaties van 1 tot 5 megawatt, met minder hoge eisen inzake rendement, emissies en automatisatie, in Maleisië en binnenkort in China worden geproduceerd. “In Europa spitsen we ons vooral toe op de nieuwe generatie warmtekrachtkoppeling, waardoor het rendement op de primaire energie in kleine tot middelgrote installaties oploopt tot 80 % in plaats van 30 % in klassieke turbines. Daarnaast concentreren we ons op emissiebeperking. Dat is dé uitdaging en we moeten hierin het koppeloton aanvoeren,” zegt Dirk Vyncke.

ERIK BRUYLAND

DIRK EN PETER VYNCKE, PETER VANDENDRIESSCHE EN BOILER-OPERATOR KHUMAR Onze plannen voor bijkomende expansie in Maleisië zijn door de stormachtige ontwikkelingen in de regio alweer achterhaald.