Bal door de ruit

Als uw minderjarige kinderen schade veroorzaken, bent u daar aansprakelijk voor. Gelukkig kunt u zich daartegen verzekeren. Wat zijn de spelregels?

Uw kind rijdt met zijn fiets tegen de auto van de buren, waardoor de spiegel afbreekt. Bij een spel met enkele vriendjes wordt met stenen gegooid en sneuvelt een ruit. Of uw kind breekt een vaas in een winkel als u daar samen rondkijkt. Moet u dan als ouder de kosten betalen?

Uw kind kan alleen aansprakelijk worden gesteld voor de fouten die het begaat zodra het voldoende toerekeningsvatbaar is. Daarvoor bestaat geen vaste leeftijd. Hethangt af van kind tot kind en moet geval per geval worden vastgesteld. Bij een discussie houdt de rechtbank onder meer rekening met de aard van de feiten en met de leeftijd, de intellectuele ontwikkeling, de sociale omgeving en de opvoeding van uw kind. Tot de leeftijd van zes à acht jaar wordt een kind niet zelf aansprakelijk gesteld, voor kinderen van tien à twaalf jaar is dat meestal wel het geval.

Aansprakelijk als ouder

Een kind heeft vaak niet de financiële middelen om de schade te vergoeden. De wet bepaalt daarom dat de ouders aansprakelijk zijn voor de daden van hun minderjarige kinderen. Grootouders zijn niet verantwoordelijk voor hun kleinkinderen. U kunt niet aansprakelijk worden gesteld voor de schade die vriendjes van uw kinderen aanrichten als ze bij u op bezoek zijn. Als die vriendjes bij u een ruit ingooien, kunt u hen en hun ouders daarvoor aansprakelijk stellen. Uw aansprakelijkheid blijft beperkt tot uw eigen minderjarige kinderen, tenzij u een fout of een onvoorzichtigheid kan worden verweten.

Geen ontsnappen aan de aansprakelijkheid

U kunt aan uw aansprakelijkheid ontsnappen door te bewijzen dat u geen enkele fout in het toezicht en in de opvoeding hebt begaan. Dat is allesbehalve eenvoudig. Dat u op het moment van de feiten niet in de buurt was en u dus geen toezicht op uw kind kon uitoefenen, volstaat niet. Goed toezicht uitoefenen, betekent dat u in de buurt bent, of dat u een derde in de buurt het toezicht laat uitoefenen. Die vereiste neemt af naarmate uw kind ouder wordt.

Aantonen dat u geen fout hebt begaan in de opvoeding lukt zelden. Als u gescheiden bent en uw kind zich bij de andere ouder bevond op het moment van het schadegeval, is het gemakkelijker om aan te voeren dat u geen toezicht kon uitoefenen. Toch wil dat niet zeggen dat u zeker vrijuit gaat, want u moet ook nog eens aantonen dat u geen opvoedingsfout hebt gemaakt.

Veroorzaakt uw kind schade op school — bijvoorbeeld in een gevecht met een klasgenoot — dan gelden dezelfde regels. U kunt wellicht aantonen dat u geen toezicht kon houden, maar tegelijk moet u bewijzen dat u geen fout in de opvoeding hebt begaan. Het slachtoffer kan in zo’n geval ook de school aansprakelijk stellen voor de schade.

De rekening kan oplopen

Als minderjarige kinderen een vaas, een raam of een spiegel breken, is de schade meestal te overzien. Maar het kan ook anders. Denk maar aan het geval dat een kind van op een brug een steen gooit op een wagen, die daardoor een ongeval krijgt. De kosten kunnen dan torenhoog oplopen. Als de wagen total loss is, moeten die kosten worden vergoed, en als de bestuurder gewond is, zijn er de kosten van de ziekenhuisopname en de tijdelijke of blijvende arbeidsongeschiktheid. Daarnaast moet u mogelijk een vergoeding betalen voor esthetische en morele schade, naast een vergoeding voor extra inspanningen en hulp van derden. Als u dan geen familiale verzekering hebt, loopt u het risico dat dat financiële drama u een heel leven lang achtervolgt.

De verzekering betaalt

Hebt u een familiale verzekering, dan keert die de schadevergoeding uit aan het slachtoffer als uw kind een onrechtmatige daad heeft begaan. Dat geldt enkel voor schade die uw kind toebrengt aan derden, en niet voor schade aan uw eigen goederen. Uw verzekeraar keert ook geen vergoeding uit voor contractuele schade.

U hoeft geen aparte verzekering af te sluiten voor uw kind; schade door inwonende minderjarige kinderen is gedekt door uw familiale polis. Leeft u gescheiden van de andere ouder, dan moet u ieder een eigen familiale polis afsluiten.

Houd er rekening mee dat u bij een schadegeval soms een franchise moet betalen. Dat houdt in dat de verzekeraar de schade vergoedt na aftrek van een vrijstelling van bijvoorbeeld 200 of 250 euro. Die vrijstelling moet u zelf betalen. Sommige verzekeraars passen die franchise niet toe. U betaalt dan vaak wel een hogere premie.

Schade terugvorderen

Is uw kind op het moment van de feiten ouder dan zestien en beging het zware of opzettelijke fouten, dan kan de verzekering een deel van de vergoeding die ze aan het slachtoffer uitkeerde, terugvorderen van uw kind. De verzekering doet dat zodra uw kind over financiële middelen beschikt — bijvoorbeeld als het gaat werken. Denk maar aan het geval dat een kind brand heeft gesticht of zich schuldig heeft gemaakt aan vandalisme. De terugvordering is beperkt tot maximaal 30.000 euro. Lees uw polis daar aandachtig op na. Het maximale bedrag verschilt van verzekering tot verzekering.

Inwonende meerderjarige kinderen

Als meerderjarige kinderen bij u inwonen, bent u niet aansprakelijk voor de fouten die ze begaan. Toch betekent dat niet dat u niets hoeft te vrezen. Als uw kind schulden heeft, kunnen de schuldeisers beslag leggen op de goederen die zich bevinden op het domicilieadres van uw kind. Gebeurt dat, dan moet u bewijzen welke goederen van u zijn en die terugvorderen. Dezelfde principes gelden als uw kind contractuele schulden is aangegaan en die het niet kan terugbetalen, bijvoorbeeld een lening bij een bank.

JAN ROODHOOFT

Een familiale verzekering betaalt de schadevergoeding als een kind schade aanricht.