Astrid jaagt ‘risicogebouwen’ op extra kosten

Astrid, het radionetwerk van de hulpdiensten, moet vanaf 1 mei goed te ontvangen zijn in nieuw te bouwen ‘risicogebouwen’. “Een heel onduidelijke en onredelijke verplichting”, vindt de ICT-gebruikersvereniging Beltug.

De Belgische hulp- en veiligheidsdiensten doen elke dag gemiddeld 56.000 groepsoproepen via hun radionetwerk Astrid. In luchthavens, metro’s, autotunnels en bij enkele bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken (de zogenoemde Seveso-sites) heeft Astrid op eigen kosten extra infrastructuur geïnstalleerd om ook binnen gebouwen en ondergronds een goede ontvangst te hebben. Dat wil het nu ook op andere risicoplekken hebben.

Twee maanden geleden omschreef een koninklijk besluit die risicoplaatsen. Het gaat om alle publiek toegankelijke bouw- of infrastructuurwerken waar “een toeloop van meer dan 150 mensen te verwachten valt”, alle bouw- en infrastructuurwerken die “beschikken over een ondergrondse ruimte, groter dan 25 vierkante meter, die voor het publiek toegankelijk is” (of waarin gevaarlijke stoffen zijn opgeslagen) en alle bouw- en infrastructuurwerken met een grondoppervlakte van “meer dan 2500 vierkante meter”.

In die structuren moet de bouwheer op eigen kosten een goede ontvangst van het Astrid-netwerk verzekeren. Het besluit geldt enkel voor nieuwbouw of voor gebouwen die gerenoveerd worden, waarvoor na 1 mei een stedenbouwkundige aanvraag wordt gedaan.

Onduidelijk

Echt overleg is er over de maatregel niet geweest. Volgens Comeos, de belangenvereniging van de handelaren, was er één informatievergadering. Beltug, de organisatie van professionele communicatiegebruikers, wordt overspoeld met vragen. “Er zijn te veel onduidelijkheden”, zegt directeur Danielle Jacobs. “Hulp- en veiligheidsdiensten moeten efficiënt kunnen communiceren, maar wij hebben vragen over de manier waarop men die doelstelling probeert te verwezenlijken.”

Volgens Beltug zijn sommige van de criteria onduidelijk. “Is 150 bezoekers een gemiddelde? Is dat op piekdagen zoals de koopjesperiode? Geldt de ondergrondse parking van een bedrijf met een parkeerplaats voor bezoekers als ‘toegankelijk voor het publiek’?”, vraagt Jacobs. Beltug verwacht van voogdijminister Joëlle Milquet dat ze de beslissing bijstuurt.

Volgens Beltug zullen er maandelijks vele tientallen en mogelijk honderden dossiers onder de maatregel vallen, ook al schreef de regering aan de Raad van State dat “de impact van de maatregel op sociaal, economisch en/of leefmilieuvlak te verwaarlozen is”.

“Ik durf echt niet te schatten over hoeveel dossiers het gaat. Over een jaar zullen we meer weten”, zegt Marc Looze, de adviseur-generaal van de algemene directie Civiele Veiligheid die de Veiligheidscommissie voorzit waarin vertegenwoordigers van de hulp- en veiligheidsdiensten op basis van de criteria beslissen waar er indoordekking moet komen.

Dan is er nog het kostenplaatje. Astrid heeft in België meer dan 500 antennes en basisstations en werkt met vérdragende signalen op speciaal gereserveerde frequenties. Toch klagen de veiligheidsdiensten dat de ontvangst niet overal gelijk is. “Is er goede outdoorontvangst, dan volstaan relatief eenvoudige repeaters en bijkomende antennes. Zo niet, dan moet er ook in het gebouw een basisstation komen, en een verbinding naar de provinciale noodcentrale van Astrid”, zegt Jacobs.

Kosten

“De Veiligheidscommissie legt de verplichting van indoordekking op. Wij hebben alleen een adviserende functie”, minimaliseert Astrid-woordvoerder Frederik Langhendries de rol van zijn organisatie. De bouwheren zijn vrij om hun aannemers te kiezen, maar Astrid analyseert hun ontwerp en komt vooraf ter plaatse verifiëren. Na de installatie volgt een inspectie. Voor dat alles rekent Astrid 5627 euro plus btw aan. “Verwaarloosbaar als je vergelijkt met de kostprijs van een gebouw met een grondoppervlakte van meer dan 2500 vierkante meter”, vindt Looze.

Maar dat is niet alles. De interkabinettenwerkgroep van de regering schatte de gemiddelde kostprijs van de ingreep op 25.000 euro. Beltug, waarvan de leden ervaring hebben met indoordekking voor gsm, vermoedt dat de kosten hoger zullen liggen. “Alleen al uittekenen hoe de indoordekking in een groot gebouw moet worden voorzien, kost al snel 10.000 euro”, meent Jacobs. Het gaat ook niet om eenmalige kosten, waarschuwt Beltug. Er hoort een verplicht jaarlijks onderhoudscontract bij.

Specialisten ruiken business

Het kleine kransje gespecialiseerde Astrid-hardwareleveranciers — zeven volgens de website van Astrid — en -installateurs wrijft zich al in de handen. SAIT, een expert in indoordekking, verdubbelde volgens algemeen directeur Alain Van den Broeck zijn omzet in de afgelopen vier jaar tot 25 miljoen euro, met een winst in 2013 van ongeveer 1 miljoen euro. Wouter Vijverman, die er verantwoordelijk is voor de draadloze infrastructuur, verwacht een verdere omzetstijging nu er “heel veel nieuwbouw” onder de indoordekkingsverplichting valt. “25 vierkante meter is maar twee parkeerplaatsen”, verwijst hij naar het KB.

De handelaars van Comeos willen vooral weten of de opgelegde investeringen wel toekomstgericht zijn. “De hulpdiensten zijn blijkbaar zelf niet onverdeeld gelukkig met Astrid”, laat woordvoerder Peter Vandenberghe weten. Astrid gebruikt voor gegevenscommunicatie al het 3G-netwerk van Belgacom, want de eigen Tetra-technologie is ongeschikt voor data. Vorig jaar kwam Astrid in het nieuws met aanhoudende problemen van dekking, verouderde kaartgegevens en foute trajectberekeningen. In december meldde De Tijd zelfs dat voogdijminister Joëlle Milquet het Project 112, dat de noodcentrales van de politie en de hulpdiensten in elke provincie moet integreren, voor twee jaar stillegt. “Onjuist”, pareert Erwin Hertens, directeur 112 bij Binnenlandse Zaken. “De modernisering gaat door.”

Financieel doet Astrid het prima. Het filiaal van de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij boekte in 2012 een nettowinst van 7,4 miljoen euro op een omzet van 16,8 miljoen. Dat kon omdat Astrid bovenop zijn omzet nog 35,5 miljoen aan werkingstoelagen en 3,4 miljoen aan dotaties van de staat ontving. Het Rekenhof beval in oktober aan de financiering van Astrid te herzien en een nieuw beheerscontract op te stellen.

BRUNO LEIJNSE

Het kleine kransje gespecialiseerde Astrid-hardwareleveranciers — zeven volgens de website van Astrid — en -installateurs wrijft zich al in de handen.