‘Alles kan inspiratie zijn’

Een tentoonstelling die focust op de inspiratiebronnen en de mentale wereld van een jonge beloftevolle artiest-designer. Met die bewoordingen afficheert Le Grand Hornu bij Bergen zijn centrale gast, de Belgische Designer van het Jaar, Jean-François D’Or.

Jean-François D’Or heeft in zijn witgekalkte thuisbasis annex studio in Schaarbeek de tentoonstelling Moodboards maanden voorbereid aan de hand van maquettes. “Ik kreeg van de organisatoren carte blanche om allerlei producten te tonen”, zegt de minzame en bescheiden designer met roots in Luik. “Het komt er altijd op neer om ruimte in te vullen met ideeën. Het voordeel van Le Grand-Hornu is dat de architectonische context, het ruime ademende gebouw zelf, al erg inspirerend werkt. Lange gangen, glooiende gewelven, daar kan je alleen maar van dromen. Hier hangt magie.”

“Het is aan mij om die magie niet te doorbreken, maar mijn werk naadloos te laten opgaan in deze schier eindeloze omgeving. Als vrienden bij me thuis komen eten, willen ze zo veel mogelijk smaken proeven. Dat zorgt voor chemie. Als designer is het mijn opdracht om zo veel mogelijk emoties los te maken.”

De tentoonstelling Moodboards moet volgens D’Or zijn parelsnoer van gevoelens blootleggen. In de ene ruimte pakt hij uit met een combinatie van designproducten voor interieur en exterieur: een innovatieve porte-manteau, een paraplu anders dan andere, tuinmeubelen die figureren onder een boom met opwaartse kruin, fauteuils in potvorm, ongewone vazen of lampen en dat alles in elkaar geknutseld in materialen, van metaal en hout over polyuretaan tot aluminium of carbon.

In een andere ruimte pakt D’Or uit met een soort perpetuum mobile onder de titel ‘Passage du temps’: honderden minuscule kubussen met een ingeplante pluim die de seconden wegtikt. Avec le temps va, tout s’en va, wist de Franse chansonnier Leo Ferré al. Maar D’Or hoopt toch een blijvende inspirator te zijn in het collectieve designgeheugen.

Prullaria uit zijn jeugd

Tien jaar geleden richtte Jean-François D’Or zijn studio Loudordesignop in een migrantenwijk in Schaarbeek. “Ik had van meet af aan werk.” De vertaling van zijn ideeën gebeurt op de tekentafel, maar inspiratie haalt hij overal. “Een straatbeeld, een toevallige ontmoeting, een reisimpressie, een vluchtig beeld op tv, een vonk in een film, een flits in een dag- of weekblad. Of prullaria uit mijn jeugd.”

In zijn atelier spaart D’Or allerlei zaken die anderen onverwijld naar het containerpark zouden dragen: blikken dozen uit grootmoeders tijd, oude gestileerde handvaten, een versleten paar merkschoenen uit de jaren zestig, lampen die het daglicht niet meer mogen zien. Voor de designer kan alles inspiratie zijn en een zekere vorm van discrete poëzie in zich dragen. “Ja, ik word soms nostalgisch van mijn verzamelwoede. Maar om een object interessant te maken, moet het ook aan een aantal criteria voldoen: functionaliteit voor de gebruiker bijvoorbeeld, maar ook visueel origineel, functioneel bescheiden of logisch in zijn eenvoud.”

De objecten en producten die D’Or maakt, zijn ook gebaseerd op diepgaander onderzoek. Daar laat zijn indrukwekkende bibliotheek weinig twijfel over bestaan. Bij de start van elk nieuw project verzamelt hij een massa kleine, vaak onbeduidende objecten, kleurfragmenten en materiaalstalen en overgiet die met een sausje van professionalisme, mysterie en emotie.

De emotionele coëfficiënt

Op Moodboards staan allerlei prototypes in de schijnwerpers en ziet een gevarieerd publiek D’Ors creaties. “Ik ben altijd benieuwd hoe mijn zoontje van vijf, Félix, op mijn werk reageert. Als ik de verwondering en de tinteling in zijn ogen merk, is dat een geruststeling. Kinderen hebben een niet te onderschatten emotionele coëfficiënt.”

De voorbije jaren mocht D’Or grote namen uit de Belgische en Franse bedrijfswereld tot zijn klantenkring rekenen. Bij de start van zijn carrière kreeg hij in zijn geboortestad Luik de opdracht om innovatieve, ecologische en veilige fietsstallingen te bedenken. Drie criteria voor één product, maar het resultaat was en is nog altijd af. In een stadspark trotseren zijn creaties moeiteloos de tijd.

De Designer van het Jaar merkt ook dat er een ommeslag is in de geesten en de attitude van veel bedrijfsleiders. “Ondernemers begrijpen nu dat designers niet nutteloos zijn, maar meerwaarde bieden”, zegt Jean-François D’Or. “In een niet zo ver verleden was dat wel even anders. Nu komen ondernemers met vragen en wensen, en verwachten ze van ons frisse ideeën die hun producten vooruit- stuwen. En het werkt nog ook.”

Moodboards van Jean-François D’Or loopt in Grand-Hornu van 22 september tot 15 december.

KAREL CAMBIEN

“Ik ben altijd benieuwd hoe mijn zoontje van vijf op mijn werk reageert. Als ik de verwondering en de tinteling in zijn ogen merk, is dat een geruststelling”