Alleen jobs kunnen Brussel redden

Zelfs Walen en Vlamingen die afkerig staan van de hoofdstad hebben er geen belang bij dat Brussel economisch wegzakt. Een aanzwellende groep lager opgeleiden dreigt definitief af te haken. De crisis kan sluimerende sociale onrust aanwakkeren.

De sombere kant van de medaille is reëel en verontrustend: werkloosheidscijfers die zelfs de Waalse overtreffen. In een aantal gemeenten leven gezinnen tot vijfmaal meer van een OCMW-uitkering dan in de meer gegoede gemeenten. Het aantal zeer langdurige werkzoekenden stijgt onrustwekkend. Steeds meer nieuwkomers, meestal uit het oosten, tot ver in de Kaukasus en Centraal-Azië, duiken in oncontroleerbare en illegale arbeidscircuits. Polarisering tussen afgescheiden en in zichzelf gekeerde leefgemeenschappen leidt tot gettovorming. Nu al is 67,9 procent van de Brusselse bevolking van buitenlandse afkomst. En dat aantal stijgt, terwijl onderwijs, huisvesting en tewerkstelling die zorgwekkende evoluties niet kunnen bijhouden.

Met een jaarlijkse groei van gemiddeld 2,38 procent tussen 1995 en 2008, alleen Gent doet iets beter, presteert Brussel niet slecht als internationaal dienstencentrum. Maar vooral ten bate van hoger opgeleide werknemers, terwijl een grote groep lager opgeleiden uit de boot valt. Tegenover die jongste ontwikkelingen is het beleid in Brussel vaak niet meer dan pappen en nathouden: branden blussen met fors gesubsidieerde initiatieven om ‘de boel bij elkaar te houden’. Op termijn een onhoudbaar zwaktebod.

De Maingains van Brussel zouden beter de dringende problemen aanpakken in een constructieve dialoog met de Vlamingen in plaats van de nationalist uit te hangen door grondgebied op te eisen. Langdurig werklozen krijgen meer kansen op de arbeidsmarkt door meertaligheid. Minstens de kennis van de tweede taal moet worden aangemoedigd, in plaats van de tweetaligheid in Brussel af te bouwen. De Vlaamse en Franstalige gemeenschappen slagen er maar niet in een onderwijssysteem uit te werken dat slecht betaalde dienstenjobs helpt op te waarderen naar meer productieve, beter betaalde banen voor minder hoog opgeleide groepen.

Gemeente- en OCMW-besturen moeten structureel efficiënte oplossingen mogelijk maken in plaats van uit louter partijpolitieke overwegingen de instroom van illegalen aan te moedigen. Om zich dan achteraf te beklagen over de dalende fiscale draagkracht en over achtergestelde, onveilige buurten, waarvoor Brussel dan weer meer federaal geld claimt.

De Vlaamse werkgevers in het Voka Comité Brussel, de Brusselse werkgevers van BECI en de Waalse werkgeversorganisatie UWE, pleiten voor een ‘metropool- ontwikkelingsbeleid’. In dat ruimere kader kunnen het hoofdstedelijk gewest en de negentien gemeenten de dynamiek van de grootstad ten volle laten spelen om extra werkgelegenheid te creëren. In nauw overleg met de twee andere gewesten. Rijsel en Aken doen dat met succes, zonder grondgebied van Kortrijk of Luik op te eisen.