‘Alleen doe je veel spontaan, maar ook meer verkeerd’

Wat gebeurt er als je een leidinggevende opsluit met de opdracht zich zo snel mogelijk een weg naar buiten te banen met de hulp van enkele zelfgekozen werknemers? We namen de proef op de som met de CEO van een Bel-20’er, twee rasechte ondernemers, een rector en een Vlaamse minister. 80 minuten intens samenwerken gaf een beeld van de wijze waarop ze leidinggeven, presteren onder druk en functioneren in een groep. Deze week: Lorenz Bogaert en Toon Coppens.

De internetondernemers Lorenz Bogaert en Toon Coppens hebben een competitief voordeel ten opzichte van de andere deelnemende teams. Tenminste, dat zou je vermoeden, de voorgeschiedenis van het ontsnappingsspel indachtig. ‘Escape the room’, waarbij iemand in een gesloten kamer belandt en zich via verborgen hints en hulpmiddelen een weg naar buiten moet banen, begon als een internetspelletje. Het genre kende zijn grote doorbraak met ‘Crimson Room’ uit 2004, waarna nog talloze varianten volgden.

Maar competitief voordeel of niet, de eigen teamleden zijn sceptisch. Wanneer de spelleider de teamleden uitlegt dat ze de zaken die ze niet nodig hebben, buiten mogen laten voor ze worden opgesloten, is het antwoord van teamlid Nicolas Van Eenaeme: “Ok, Lorenz, blijf jij dan maar hier.” Ze barsten in lachen uit. De sfeer zit er goed in, wat misschien ook de strakke tijd verklaart. “Het is net zoals in een onderneming: problemen opsporen en ze oplossen”, zegt Bogaert na afloop tevreden.

Opmerkelijk genoeg kozen Bogaert en Coppens ervoor hun vierspan te vervolledigen met twee sterke leidersfiguren. “Elk van ons stuurt in het bedrijf een domein aan”, zegt Bogaert. “Toch zijn we erin geslaagd heel goed samen te werken, zonder onenigheid of nervositeit. Met andere werknemers was het misschien minder vlot gegaan.”

Het belang van de juiste partnerkeuze slaat ook op het ondernemersduo zelf. Het komt niet vaak voor dat twee stuurlui aan het roer van één bedrijf staan. “Andere ondernemers zeggen ons weleens dat ze het niet zouden kunnen, omdat ze daar te eigenzinnig voor zijn”, zegt Coppens. “Voor ons past het goed bij wie we zijn, en na al die jaren weten we ook precies wat we van elkaar kunnen verwachten. Maar het is zeker niet voor iedereen weggelegd.”

Samen beslissen

Tijdens het spel – de deelnemers worden gevolgd door camera’s die verdoken zijn opgesteld – leren enkele details ons meer over de samenwerking van Bogaert en Coppens. Hun duo-ondernemerschap mag dan een succes zijn, het blijft hard werken en vraagt veel overleg, merkt Coppens op. “Het grote voordeel is dat je elke beslissing beter afweegt omdat je die bij elkaar aftoetst. Als je alleen bent, doe je veel spontaan, maar je doet ook meer spontaan verkeerd. Als je er met zijn tweeën over nagedacht hebt, is de kans veel kleiner dat je te snel of te impulsief handelt.” Samen proberen ze aan de hand van een glimmer licht uit te vlooien hoe de acht kamers zich tot elkaar verhouden. Toon Coppens: “Lorenz, kijk naar mijn hand. Ziet ge mijn vingerke?”

Wat als ze hun neuzen niet in dezelfde richting krijgen? Wordt er dan met het vingertje gezwaaid? “In het begin wreven we elkaar weleens dingen aan, maar dat is eruit gegroeid”, zegt Bogaert. “Als je samen beslist, is er achteraf ook geen reden voor onenigheid.” Coppens glimlacht. “Het helpt als je niet van akkefiet-jes olifanten maakt”, weet hij.

Afstand nemen

Bij Netlog waren ze maar met hun tweeën, tegenwoordig telt zowel Realo als Twoo een veertigtal werknemers. Dat zijn meer mensen om rekening mee te houden. “Meer nog dan elders staan en vallen ondernemingen in onze sector met de kwaliteit van de mensen die er werken, en hun onderlinge relaties”, benadrukt Coppens. “Een groter team geeft enerzijds meer mogelijkheden, anderzijds zijn er ook meer mensen die input van je verwachten.”

“In het begin waren wij zelf voor iedereen toegankelijk, maar na verloop van tijd hebben we dat gelukkig kunnen overlaten aan mensen die beter zijn dan wij in het aansturen van medewerkers. Daar spelen ook puur persoonlijke redenen in mee. Ik heb bijvoorbeeld niet graag dat er constant iemand in mijn bureau staat. Dat vreet aan mijn concentratie.”

Het is ook belangrijk af en toe afstand te nemen, klinkt het bij de ondernemers. Ook letterlijk. “De zwaarste beslissingen nemen we met ons tweeën, buiten de kantoormuren”, zegt Bogaert. “Dat doen we al van in het prille begin. Dat doen we enerzijds omwille van de discretie. We hebben wel een opendeurpolitiek, maar dat wil niet zeggen dat je alles zomaar op tafel legt. Anderzijds is het ook gewoon goed even fysiek afstand te nemen, en in alle rust te evalueren wat goed of slecht gaat.”

Die introspectieve momenten blijven niet enkel beperkt tot hen twee, zo blijkt. “We doen dat ook met medewerkers”, aldus Bogaert. “Soms ga ik met iemand wandelen om iets te bespreken, zonder dat er vanalles tussenkomt. En onlangs zijn we met het hele team een weekend naar Andorra geweest. Op die momenten krijg je op een informele manier input die belangrijk is voor de toekomst van het bedrijf.”

Hard werken en niet opgeven

Coppens breekt een losgekomen paneel af op zoek naar een nieuwe tip. De teamleden kunnen hartelijk lachen om de faux pas, maar niet te lang. De tijd dringt. Het team beseft dat het nog een cruciaal element mist om de puzzel op te lossen. Waar is dat verdomde ding te vinden? “Kom, nog eens foefelen aan alle plekskes”, maant Lorenz Bogaert het team aan. “Het comité voor preventie en bescherming op het werk moet hier niet komen kijken”, grapt hij wanneer een splinter zijn weg vindt naar de in het donker tastende vingers.

Samen hebben ze meerdere succesvolle internetbedrijven opgericht. Hebben ze een magische formule? “We krijgen vaak die vraag”, zucht Coppens. “Er zijn ongetwijfeld dingen die we goed doen, maar daar is weinig magisch aan. Het is vooral hard werken.”

“De magie zit in het niet opgeven”, meent Bogaert. “Ondernemen gaat vaak over dóén. Als iemand met een broodjeszaak begint omdat hij daar potentieel in ziet, heb ik daar meer respect voor dan voor iemand die eindeloos blijft praten over een schimmig internetidee. Just do it, denk ik dan. Loop eens tegen de muur en dan zal je misschien met een heel ander en beter concept eindigen.”

De link met hun eigen onderneming is snel gelegd. “Het is niet omdat het start-upverhaal van Netlog voor ons aanvoelde als een succes, dat het dat ook meteen was”, stelt Coppens. “Het heeft best wel een tijd geduurd voor iedereen dat vond.”

“We hebben ook later nog moeilijke tijden meegemaakt”, brengt Bogaert in herinnering. “Aan het einde van de Netlog-episode bijvoorbeeld, liep het echt moeilijk. Het is dus zeker niet altijd een succes geweest. Maar we hebben ook samen uit onze fouten geleerd.”

Elkaar vooruithelpen

Als een teamgenoot gevonden heeft hoe hij een hindernis moet klaren en uit het zicht dreigt te verdwijnen, roept Coppens: “Mannen, informatie delen! Elkaar vooruithelpen!”

Uit Netlog zijn in de loop der tijd heel wat andere succesvolle tech-startups voortgesproten, denk maar aan In the Pocket, ShowPad en Engagor. “Het is voor ons fijn te weten dat we een impact hebben”, zegt Coppens. “Niet alleen via onze producten, maar ook via de mensen die we geïnspireerd hebben om te ondernemen. We hebben hen niet alleen kansen gegeven, maar ook getoond hoe je dingen kunt aanpakken. Het is trouwens zeker niet gedaan. Ik ben ervan overtuigd dat er de komende jaren nog heel wat van onze getalenteerde medewerkers met een eigen onderneming zullen beginnen.”

“Ze noemen ons weleens de Netlog-maffia”, grinnikt Bogaert. “Eerlijk gezegd, was dat niet iets waar we vanaf de eerste dag fier op waren – je focust toch vooral op groei voor je eigen bedrijf – maar nu zijn we er ongelofelijk trots op.”

VOLGENDE WEEK: Vlaams minister Ben Weyts

Daan Ballegeer

“Ondernemen is doen. Loop eens tegen de muur en dan zal je misschien met een heel ander, en beter concept eindigen”