Alcatel-Lucent krijgt een heldere lijn

Alcatel-Lucent spurtte vorige week naar zijn hoogste beurspeil in een jaar. Het Shift Plan van de nieuwe CEO Michel Combes deed zijn werk. Eindelijk maken de Fransen keuzes.

Kan een bedrijf in 2013 alles zijn voor iedereen?”, vroeg Peter Jarich, de vicevoorzitter van de marktonderzoeker Current Analysis, zich een paar uur voor de toespraak van Alcatel-Lucent-baas Michel Combes nog af. Hij wees op de verschuivingen bij Nokia Siemens Networks (NSN) twee jaar geleden. “Die lijken succes te hebben. Moet Alcatel-Lucent dat overdoen?” Ja dus.

Net als concurrent NSN in 2011 wil Combes 1 miljard euro aan vaste kosten wegknippen uit zijn onderneming. NSN koos voor een focus op mobiel internet en diensten. Combes zoomt in op Internet Protocol (IP). IP is nu al de basis van de meeste communicatienetwerken en het wordt dat in de toekomst nog veel meer. Alcatel-Lucent zet in op zijn sterktes in schakelen (‘routing’), optische transmissie en het beheer van informatiepakketjes. In die domeinen investeert het in groei.

Daarnaast onderscheidt Combes een tweede segment. Dat zijn de rijpere activiteiten van Alcatel-Lucent, waar de groei beperkt is. Er valt nog geld mee te verdienen, maar alleen met een strikte kostencontrole, oordeelt Combes. In die groep zitten onder meer de VDSL-activiteiten, waar Antwerpen zo goed in is, maar ook de mobiele netwerken, de octrooi-exploitatie, de outsourcing van het netwerkbeheer en enkele andere activiteiten, zoals bedrijfscommunicatie en het werk voor de Amerikaanse overheid.

Conservatief beleid

Opmerkelijk is dat Alcatel-Lucent voor 2015 maar 7 miljard euro omzet uit zijn groeiactiviteiten budgetteert. Dat is een samengestelde groei van minder dan 5 procent tegenover vorig jaar. Combes zei in zijn presentatie dat de investeringen van de operatoren in de groeisegmenten met 15 procent per jaar zouden vooruitgaan. Wantrouwt Alcatel-Lucent zichzelf? “Je moet dat in detail bekijken”, nuanceert Combes in een gesprek met Trends op de researchcampus van Villarceaux nabij Parijs. “Ongeveer 30 procent van onze omzet in het groeisegment zijn routers. Die markt groeit met twee cijfers. Optische transmissie is goed voor ongeveer 40 procent van ons groeisegment. De omzet uit terrestriële transmissie is vlak. De onderzeese lijnen groeien met één cijfer. Platformen (systemen die diensten coördineren, nvdr.) vormen 20 procent van ons groeisegment. Ook die markt gaat vooruit met twee cijfers.”

“We willen op onze focusterreinen geen extra marktaandeel veroveren, we willen enkel ons deel van de groei. Wellicht zijn we conservatief. Alcatel-Lucent heeft in het verleden rationeel gegokt op groei, maar je controleert niet wat er in de macro-economie gebeurt en wat je concurrenten doen. Als je wedt op groei en die niet komt, is je kostenstructuur niet aangepast en ga je uit de bocht.”

Informatie over een derde soort activiteiten houdt Combes achter de hand: wat Alcatel-Lucent op de verkooplijst heeft staan. De groep heeft een brutoschuld van 5,6 miljard euro. Om die met 2 miljard euro te verminderen, doet ze voor ongeveer 1 miljard aan activa van de hand. Die zitten niet alleen in de cashgroep, maar ook in de groeigroep, waarschuwde Combes. “In beide domeinen hebben we strategische en niet-strategische onderdelen.” Hij pint zich niet vast op een tijdsschema.

Besparingen zorgen voor het andere miljard van de schuldenvermindering. Alcatel-Lucent wil tegen 2015 ongeveer 200 miljoen euro kosten wegknippen uit zijn inkoopfacturen. Daarnaast wil het 700 miljoen besparen in zijn operationele kosten en in zijn onderzoek en ontwikkeling (nu 4,6 miljard euro). De klappen vallen vooral in de rijpe activiteiten (de cashgroep), waar een kwart van de verkoop-, administratieve en algemene kosten en de helft van de uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling weg moeten. In het groeisegment mogen de onderzoeks- en ontwikkelingskosten nog stijgen met 8 procent, maar ook daar moet het efficiënter. Combes wil 40 procent minder vestigingen en de verhouding tussen de omzet en de verkoop- en de marketingkosten moet 45 procent beter. Grote ambities voor een conservatieve planner.

Bij NSN, dat ongeveer zo groot is als Alcatel-Lucent, kondigde CEO Rajeev Suri twee jaar geleden meteen aan hoeveel banen hij zou schrappen: 17.000 van de 74.000 tegen eind 2013. Combes zweeg daarover in alle talen. Hij wil eerst met de vakbonden overleggen. Wel stelde hij België als voorbeeld van een succesvolle overgang naar duurzame activiteiten. “In België zit Alcatel-Lucent zeer goed met het oog op de toekomst”, verzekerde hij.

Antwerpen heeft troeven

Vicevoorzitter Marnix Botte van Bell Labs Benelux, de innovatieafdeling in Antwerpen, onderstreept dat de Scheldestad nog altijd het hoofdkwartier is voor vaste toegangsproducten zoals VDSL. Federico Guillen, die de vastenetwerk-divisie van Alcatel-Lucent leidt, heeft er zijn standplaats. Antwerpen heeft ook de verantwoordelijkheid voor de ‘roadmap’ – het uittekenen van de ontwikkelingen en marktintroducties – en voor het aansturen van de verkoopteams die met breedbandtechnologie naar de klanten trekken.

Dat Combes VDSL en andere toegangsproducten in de cashgroep plaatst, betekent niet dat ze een aflopende zaak zijn, legt Botte uit. Vectoring, dat Belgacom nu invoert, drijft de VDSL2-snelheid op tot 100 megabit per seconde. “We hebben nu meer dan negentig klanten voor VDSL2 en dertien klanten die vectoring uitrollen. Daarnaast zijn er nog 45 proefprojecten met vectoring”, zegt communicatiedirecteur Kathleen De Smedt. Binnenkort kondigt Alcatel-Lucent de eerste proefklant aan voor de volgende generatie toegangstechnologie op koperdraad, G. fast (‘G dot fast’). Die kan 1 gigabit per seconde halen over afstanden tot 250 meter. Daarvoor moeten de verdeelkasten wel nog dichter bij de gebruiker komen dan nu al het geval is, erkent Botte.

Een tweede ontwikkelingsactiviteit van Antwerpen, IP-routing, zit wel in de groeigroep. De motor van die specialiteit zit weliswaar in Californië, sinds Alcatel-Lucent daar in 2003 TiMetra heeft overgenomen. Alcatel-Lucent won daarna gestaag marktaandeel met zijn zogenoemde edgerouters, die dicht bij de gebruikers aan de rand van het netwerk zitten. Maar Alcatel-Lucent miste een kernrouter, die in het hart van het internet het zwaarste verkeer aankan. Cisco en Juniper profiteerden van die lacune, maar sinds begin dit jaar is het uit met de pret. Belgacom was een van de eerste kopers van de superrouter van Alcatel-Lucent.

“De XRS is een gezamenlijke ontwikkeling van de groep. Antwerpen leverde daar een volwaardige bijdrage aan”, zegt Botte, die erop wijst dat Antwerpen het “grootste team in IP-ontwikkeling buiten de VS” heeft. “Wij werven nog IP-specialisten aan.” Ook voor IP-routing heeft Antwerpen een “substantieel” team om de verkoop in Europa, het Midden-Oosten en Afrika te ondersteunen. Zelfs in de derde pijler van het groeisegment, IP-platformen, heeft België troeven. Teams in Antwerpen werken aan de cloudoplossingen die Alcatel-Lucent op de markt brengt onder de naam CloudBand.

Geen garanties

Michel Combes gaf in Villarceaux geen garanties voor het aantal werknemers dat na de herstructurering nog in België aan de slag is. “Er is niet alleen onderzoek, er zijn ook bedrijfs- en implementatiefuncties”, zei hij. De campus van Villarceaux, het grootste Europese onderzoeks- en ontwikkelingscentrum van Alcatel-Lucent, telt 5000 werknemers, waarvan 200 werken aan innovatie (Bell Labs). Alcatel-Lucent heeft in België ongeveer 1000 onderzoeks- en ontwikkelingsmensen, waarvan 100 aan de slag zijn bij Bell Labs Benelux, zegt Kathleen De Smedt. Eind mei had Alcatel-Lucent in ons land nog 1550 werknemers. Daarvan vertrekt nog “een klein deel” eind deze maand, volgens De Smedt. Dat gebeurt als onderdeel van de jongste afvloeiingsronde, die 203 banen kostte.

BRUNO LEIJNSE

“In België zit Alcatel-Lucent zeer goed met het oog op de toekomst” Michel Combes, CEO Alcatel Lucent