Afwachten tot de verkiezingen

Omdat Mechelen het hoofdkwartier van De Lijn huisvest, hoort de busmaatschappij tot de belangrijkste werkgevers in de provincie Antwerpen. Volgend jaar zal dat wellicht niet anders zijn. Toch zou er voor De Lijn na de verkiezingen heel wat kunnen veranderen.

De Lijn haalt slechts 15 procent van zijn inkomsten uit de verkoop van vervoersbewijzen of diensten. Het gros van de middelen komt van een overheidsdotatie van bijna 1 miljard euro. In de afscheidnemende Vlaamse regering was de kostendekkingsgraad van De Lijn daarom geregeld een twistpunt. De verkiezingen zijn cruciaal voor de toekomst van de vervoersmaatschappij.

Het bedrijf kwam al in januari 2014 met een memorandum voor de volgende regering. “De kostendekkingsgraad is geen goede graadmeter voor efficiëntie”, zegt Roger Kesteloot, topman van De Lijn. “Hij laat alleen zien wie er betaalt. Met slechts 4 procent overheadkosten scoren wij heel goed voor efficiëntie. Dat neemt niet weg dat de kostendekkingsgraad een discussiepunt blijft, maar tot nader order zijn wij voor een groot deel aangewezen op gemeenschapsmiddelen.”

Besparingen

Het wordt afwachten wat de volgende regering met het openbaar vervoer wil doen. “Wij pleiten in ons memorandum voor een versoepeling van de basismobiliteit. Bovendien vragen we meer middelen om stedelijke gebieden beter te bedienen. En we zijn voorstander van tariefdifferentiëring. Sociaal gecorrigeerde tarieven kunnen blijven, maar mensen die het zich kunnen permitteren, moeten wel het volle tarief betalen. En dat geldt ook voor 65-plussers.”

Financieel zit De Lijn op schema na een forse besparingsronde in 2012. Daarbij daalde het personeelsaantal met 350 werknemers tot ongeveer 8000. “Sinds 2009 kennen wij een inkrimping van de middelen”, legt Kesteloot uit. “In 2012 kwamen daar nog extra besparingen bij. Dat alles had ook gevolgen voor de exploitatie. Zo hebben we een aantal heel vroege en laag bezette ritten herbekeken. Een aantal chauffeurs is niet vervangen en we hebben in vijf jaar het aantal mensen in onze ondersteunende diensten met 6 procent verlaagd.”

Dat zet de relatie met de werknemers op scherp. De jongste maanden waren er wat stakingen, maar meestal hadden die een lokaal karakter. Zo stonden aan het begin van dit jaar een aantal burgemeesters op de achterpoten toen Kesteloot verkondigde dat De Lijn meer wil inzetten op steden. “Ik heb er veel begrip voor dat burgemeesters zich in het debat mengen”, zegt hij. “Ik denk dat we een sterkere dialoog met de lokale besturen moeten aangaan.”

Investeringspolitiek

De aanpak om strenger op te treden tegen zwartrijders lijkt te werken. Betalen per sms — meer dan 8 miljoen sms-tickets in 2013 — is populair. “We innoveren op vlakken waar onze klanten het meteen voelen”, zegt Kesteloot. “We pakken het selectief aan omdat onze middelen beperkt zijn in vergelijking met onze Europese collega’s.”

ROELAND BYL

“We moeten een sterkere dialoog met de lokale besturen aangaan”