Aan de lijn, klaar, start

Volgens Charles De Gaulle was Brazilië geen serieus land. De Brazilianen doen er alles aan om dat imago van zich af te schudden tijdens de Wereldbeker voetbal in 2014 en de Olympische Spelen in 2016. Al schort er nog wel wat aan de voorbereiding.

De auteur is correspondent van The Economist in São Paulo.

Braziliës gooi naar de Wereldbeker van 2014 en de zomerspelen van 2016 stoelt voor een stuk op een natuurlijk rechtvaardigheidsgevoel. Zuid-Amerika mocht het voetbaltoernooi voor het laatst organiseren in 1978 in Argentinië en er vonden nog nooit Olympische Spelen plaats. Maar het stoelt ook op grootspraak. Brazilië beschouwt zich als het geestelijke thuisland van de ‘beautiful game‘ en Rio de Janeiro, dat de Olympische Spelen ontvangt, beweert ‘s werelds feestelijkste mega-evenement te organiseren.

In 2013 wordt duidelijk of al die grootspraak wel gerechtvaardigd is. Raakt de infrastructuur na decennia van verwaarlozing klaar om de fans te vervoeren tussen de twaalf gaststeden van de wereldbeker? Voor de stadions lijkt er geen probleem, die komen wel klaar. Het slechte nieuws is dat ze een pak geld kosten en dat de fans er alleen raken als de gaststeden de Brazilianen van de straat houden door op de matchdagen scholen en kantoren te sluiten. De internationale en de binnenlandse luchthaven van São Paulo krijgen geen treinverbinding voor in de stad de openingsmatch plaatsvind.

Met de keuze voor twaalf gaststeden terwijl acht al voldoende was, zit Brazilië na het toernooi opgezadeld met een kudde witte olifanten. Vier van die steden hebben geen goed lokaal team en de toeschouwersaantallen in Brasilia en Manaus halen nauwelijks vier cijfers. Maar er staat te veel trots op het spel om te hopen dat de zaken in 2013 opnieuw doorgedacht worden. In maart 2012 zei de secretaris-generaal van de FIFA dat Brazilië een “trap tegen zijn achterste” nodig had. De Braziliaanse regering keek hem maanden met de nek aan. Nu beperkt hij zich tot minzaam optimisme.

Alegria da vida

De olympische nalatenschap lijkt veelbelovender. Rio heeft twee jaar meer om zich voor te bereiden en het is een van de weinige steden die twee keer zoveel hotels en ontspanningsgelegenheden kan herbergen zonder dat de vraag opdroogt. Tegen het einde van het jaar wordt gebouwd aan 13.000 nieuwe hotelkamers. De vervoersplanning bevoordeelt Barra da Tijuca, de chique voorstad waar het olympische dorp neergepoot wordt. Er komt in 2013 een snelbusverbinding met de internationale luchthaven van de stad en tegen het begin van de spelen ook een metrolijn naar het centrum en de beroemde stranden.

Andere wijken moeten hun beurt afwachten. De benden die het grootste deel van de sloppenwijken van de stad beheersen, schoppen doorgaans geen herrie tijdens de eindejaarsfeesten en in de carnavalsperiode. De organisatoren gokken erop dat tijdens de Olympische Spelen hetzelfde gebeurt. Maar voor het geval dat, trekt de politie toch de sloppen binnen die in de buurt van de stadions en de trefpunten voor de toeristen liggen.

Hoewel Brazilië de jongste jaren een vooraanstaande economische rol is gaan spelen, storen de Brazilianen er zich nog aan dat de buitenlanders denken dat Spaans de plaatselijke taal is en dat Buenos Aires de hoofdstad is. De mega-evenementen moeten die fundamentele fouten rechttrekken en de Brazilianen de kans geven om hun vriendelijkheid en alegria da vida tentoon te spreiden.

HELEN JOYCE