10 tips om uw koopkracht te verhogen

Door de hoge inflatie en de lage rente kunt u steeds minder kopen met uw geld. Toch zijn er manieren om uw koopkracht op te krikken. Door uw uitgaven voor energie te optimaliseren bijvoorbeeld. Of door leningen vervroegd terug te betalen of te herfinancieren.

Het leven wordt met de dag duurder. De brandstoffenprijzen bereiken het ene record na het andere. Eind augustus bedroeg de Belgische inflatie op jaarbasis 2,6 procent. Tegelijk worden we geconfronteerd met een historisch lage spaarrente. Om het hoofd te bieden aan de aanhoudende financiële crisis, heeft de Europese Centrale Bank haar belangrijkste rentetarief dit jaar al twee keer verlaagd. Het bedraagt nog slechts een schamele 0,75 procent. Als reactie daarop hebben de banken ook hun spaarrentes teruggeschroefd. Bij bijna alle instellingen brengt een spaarboekje minder op dan de inflatie (Lees ook blz. 128: Er is nog leven na het spaarboekje).

De Belgen verliezen dus koopkracht door geld op hun spaarrekening te laten staan, maar toch blijven ze er massaal geld op storten. Het lijkt paradoxaal dat de spaarwoede toeneemt naarmate de rente daalt, maar een verklaring is niet ver te zoeken: in onzekere economische tijden en bij gebrek aan een veilig alternatief biedt het spaarboekje meer dan ooit een houvast aan de Belgische consument.

Ondanks die moeilijke omstandigheden zijn er verschillende manieren om de koopkracht te verhogen. We zetten er enkele op een rij. Gezien de hoge energieprijzen, hebben veel tips betrekking op besparingen op energiekosten.

1. Spreid uw stookoliefactuur

Verwarmt u uw woning met stookolie, dan neemt de factuur van de brandstofleverancier een grote hap uit uw budget. Goed om te weten, is dat u die in maandelijkse termijnen kunt betalen, gespreid over een periode van maximaal één jaar. Het verschuldigde maandbedrag wordt berekend op basis van het verwachte jaarverbruik van de klant. Het kan onder bepaalde voorwaarden worden aangepast. Uiterlijk op de dag van de eerste levering moet u wel een voorschot van minimaal 50 procent van de factuurprijs voor een levering van ten minste 1000 liter storten.

Op dit ogenblik zijn er 89 brandstofhandelaars die een gespreide betaling aanbieden. U vindt de lijst van de geregistreerde handelaars op de website van de federale overheidsdienst Economie.

2 Stap over naar een goedkopere energieleverancier

Steeds meer mensen veranderen van energieleverancier. Zo heeft Electrabel dit jaar al meer dan 10 procent van zijn klanten verloren. Steeds meer mensen zien in dat prijzen van leveranciers vergelijken de gemakkelijkste en snelste manier is om te besparen op hun energiefactuur. Overstappen naar een andere energieleverancier kost niets: u hoeft geen opzeggingsvergoeding te betalen. Op het internet zijn er verschillende websites waarop u energieprijzen kunt vergelijken – een daarvan is www.energiesparen.be.

U kunt eenvoudig van leverancier veranderen door uw nieuwe leverancier te laten weten dat u naar hem wilt overstappen. U moet hem wel meedelen welk contract u bij uw oude energiebedrijf hebt, en wanneer het afloopt. Hij regelt dan alles voor u. De overstap neemt ongeveer een maand in beslag. In die periode vraagt de netbeheerder u om uw meterstanden door te geven. Op die manier kan uw oude energiebedrijf zijn eindfactuur opmaken en kan uw nieuwe leverancier de tussentijdse voorschotten berekenen. Geef zeker gevolg aan het verzoek van uw netbeheerder, anders wordt er een schatting gemaakt op basis van uw vorige verbruiksgegevens.

Het is belangrijk dat u de factuur van uw energieleverancier geregeld – bijvoorbeeld één keer per jaar – vergelijkt met de prijs van de concurrentie. Tot eind december 2012 zijn de energieprijzen weliswaar bevroren, maar vanaf januari 2013 zijn de tarieven opnieuw vrij, zodat andere bedrijven weer goedkoper kunnen worden.

3. Koop energie gezamenlijk aan

U kunt individueel overstappen naar een goedkopere gas- en elektriciteits-leverancier, maar u kunt zich ook aansluiten bij een groepsaankoop. Het principe is eenvoudig: zo veel mogelijk particulieren verenigen zich en vragen leveranciers naar de goedkoopste formule. De energiebedrijven bieden tegen elkaar op en wie het laagste tarief voorstelt, haalt de deal binnen. Hoe meer mensen zich aansluiten bij de groepsaankoop, hoe sterker hun onderhandelingspositie is.

Zulke groepsaankopen worden meestal op gemeentelijk of regionaal niveau georganiseerd. Soms nemen consumentenorganisaties het voortouw. Zo lanceert Test-Aankoop via zijn website een groepsaankoop waarop u tot 24 oktober kunt intekenen.

4. Maak uw woning energiezuinig

Om te weten of u de energiezuinigheid van uw woning kunt verbeteren, kunt u een energie-audit laten uitvoeren door een erkend deskundige. U komt er dan achter waar, hoeveel en op welke manier u energie kunt besparen. Optioneel kunt u de expert vragen om de ventilatiebehoeften van uw woning in kaart te brengen of na te gaan hoe u het zomercomfort kunt verhogen. Het resultaat van een audit is een rapport dat bestaat uit drie delen: een algemeen deel; een toelichting bij de mogelijke verbeteringen aan de muren, het dak en de ramen; en een toelichting bij de mogelijke verbeteringen aan de verwarmingsinstallatie en de warmteproductie. Een lijst van de erkende energiedeskundigen vindt u op de website www.energiesparen.be/energieaudit.

Vanaf het inkomstenjaar 2012 komt enkel dakisolatie nog in aanmerking voor een belastingvermindering op energiebesparende investeringen. Als de aannemingsovereenkomst daarvoor werd afgesloten na 27 november 2011, bedraagt het jaarlijkse fiscale voordeel 30 procent van de kostprijs, met een maximum van 2930 euro (bedrag geldig voor het inkomstenjaar 2012). Voor energiebesparende investeringen waarvan de overeenkomst werd afgesloten voor 27 november 2011, blijft de vroegere belastingvermindering van 40 procent behouden, met een maximum van 2830 euro. Niet alleen dakisolatie geeft dan recht op een fiscaal voordeel, maar bijvoorbeeld ook een energie-audit, de plaatsing van dubbelglas of de vervanging van een oude stookketel.

5. Betaal leningen vroegtijdig terug

Als u geld op een spaarboekje zet, krijgt u in het beste geval een intrest van 2,75 procent per jaar (basispremie plus getrouwheidspremie). Goede en veilige alternatieven voor een spaarrekening zijn nauwelijks voorhanden. Om uw geld toch te doen renderen, kunt u overwegen met uw spaargeld lopende leningen af te betalen. Begin met de leningen die u geen fiscaal voordeel opleveren, zoals een persoonlijke lening op afbetaling. Houd wel rekening met de wederbeleggingsvergoeding die de banken aanrekenen bij een vervroegde terugbetaling. Die vergoeding bedraagt maximaal drie maanden intresten, maar als u een lening hebt tegen een rente van 5 à 6 procent, zijn die kosten in een mum van tijd terugverdiend.

U kunt met uw spaargeld ook een deel van uw woonkrediet afbetalen. Beperk dat echter tot het bedrag dat u recht geeft op de maximale fiscale aftrek voor de terugbetaalde intresten en kapitaalaflossingen. Voor leningen die dateren van na 1 januari 2005, kunt u aanspraak maken op een maximale woningaftrek van 2930 euro, eventueel verhoogd met 70 euro als u minstens drie kinderen hebt. Bent u getrouwd of woont u wettelijk samen, dan bedraagt het maximumbedrag 5860 euro. Ook bij een gedeeltelijke terugbetaling rekent de bank een wederbeleggingsvergoeding van maximaal drie maanden intresten op het afgeloste bedrag aan.

6. Herfinancier uw hypothecaire lening

De lage intresten op spaarboekjes hebben een keerzijde: de intresten op leningen dalen mee. Dat opent mooie perspectieven voor het herfinancieren van uw hypothecair krediet tegen een goedkopere rente, eventueel in combinatie met de terugbetaling van een deel van uw lening (zie boven). Vooral als u hebt geleend tegen een vaste rentevoet, kan een herfinanciering al gauw winst opleveren.

In het geval dat uw huidige bank uw lening herfinanciert, betaalt u enkel een wederbeleggingsvergoeding van drie maanden intrest en 250 à 300 euro aan dossierkosten. Wordt de lening overgenomen door een andere bank, dan moet u boven op de wederbeleggingsvergoeding en de dossierkosten ook rekening houden met handlichtingskosten voor de oude hypothecaire lening en notariskosten voor de nieuwe. Om die laatste kosten te compenseren, moet het verschil tussen de oude en de nieuwe rentevoet groter zijn dan wanneer uw huidige bank de lening zou herfinancieren.

De nieuwe rentevoet moet uiteraard lager zijn dan de oude rentevoet, maar hoe groot het verschil precies moet zijn om voordeliger uit te komen, hangt af van geval tot geval. Om die afweging te maken, kunt u onder meer een beroep doen op de ‘Kredietbewaker’ van het onafhankelijke adviesbureau Immotheker. Die tool op het internet vergelijkt uw woningkrediet elke dag met honderden andere formules die op de markt beschikbaar zijn. U krijgt via e-mail of sms een bericht als het interessant wordt uw hypotheek om te zetten in een goedkopere lening. U kunt Immotheker gratis een woonbegroting laten opmaken. Wilt u een herfinancieringsdossier openen, dan betaalt u eenmalig 150 euro en hebt u recht op een onderhoud van anderhalf uur waarop u advies krijgt.

7. Profiteer van de prijzenslag tussen de tankstations

De brandstoffenprijzen bereiken recordhoogtes. De overheid legt de verdelers van brandstoffen maximumprijzen op, maar sommige handelaars proberen goedkopere prijzen aan te bieden. We stellen zelfs vast dat de Belgische tankstations aan een prijzenoorlog bezig zijn. Op de website www.brandstofprijzen.be kunt u de prijzen van benzine en diesel in de verschillende tankstations vergelijken. Veel verdelers bieden kortingen aan tussen 10 en 16 eurocent per liter. Op een tank van 60 liter maakt dat een verschil van bijna 10 euro. Let wel, tankstations langs de autosnelwegen rekenen doorgaans de maximumprijzen aan. U vindt de kortingen vooral in stations zonder bediening in regio’s met veel concurrentie.

8. Kies een wagen met lage CO2-uitstoot

Denkt u eraan om een nieuwe of een tweedehandse wagen te kopen, dan let u het beste op de CO2-uitstoot van het voertuig. Hoe lager die uitstoot, hoe minder belasting op inverkeerstelling (BIV) u moet betalen, althans in Vlaanderen. De CO2-uitstoot van de auto vindt u op het inschrijvingsbewijs.

De CO2-uitstoot is ook belangrijk voor de werknemer of de bedrijfsleider die met een bedrijfswagen van zijn werkgever of zijn vennootschap rijdt. Hoe lager de CO2-uitstoot, hoe kleiner het belastbare voordeel in natura dat hij afdraagt voor het privégebruik van de bedrijfswagen. Is uw bedrijfswagen aan vervanging toe, dan hebt u er alle belang bij om een nieuwe auto te kiezen met een zo laag mogelijke CO2-uitstoot.

9. Vermijd dubbele verzekeringen

Een modaal gezin heeft vaak veel verzekeringen lopen. U kunt mogelijk besparen op de premies door dubbele verzekeringen te vermijden. Onderwerp uw verzekeringsportefeuille daarom regelmatig aan een grondige controle. Doe daarvoor een beroep op uw verzekeringsmakelaar of -agent. Hebt u bijvoorbeeld een groepsverzekering via uw werkgever met een goede dekking die de kosten voor een eventuele ziekenhuisopname voor het hele gezin vergoedt, dan heeft het geen zin om daarnaast nog een individuele verzekering af te sluiten. Een ander voorbeeld is dat van een reisbijstandsverzekering die aan uw kredietkaart is gekoppeld en een aparte verzekering overbodig maakt. Dubbele dekkingen vermijdt u door uw verzekeringsrisico’s juist in te schatten.

10. Blijf werken tot uw 65 jaar

In economisch moeilijke tijden worden oudere en – dus duurdere – werknemers vaak opzijgeschoven door hun werkgevers. Ze belanden in de werkloosheid of in een opvangnet zoals het brugpensioen of een opstapregeling. Hebt u als werknemer of als bedrijfsleider via uw werkgever of uw vennootschap een groepsverzekering lopen, dan hebt u er echter alle belang bij om tot uw 65ste – de wettelijke pensioenleeftijd – te blijven werken en pas op dat moment het kapitaal van uw groepsverzekering op te vragen.

Op het deel van het gespaarde kapitaal dat wordt gevormd door premies betaald door de werkgever of de vennootschap – en dat is het grootste deel – betaalt u dan slechts een eenmalige belasting van 10 procent. Vraagt u het kapitaal van uw groepsverzekering vroeger op, dan betaalt u eenmalig tussen 16,5 procent en 20 procent.

Als het kapitaal van uw groepsverzekering op de eindvervaldag komt, kiest u trouwens het beste voor de uitkering van een eenmalig kapitaal in plaats van voor de uitkering van een maandelijkse (lijf)rente. Stel dat u opteert voor een rente en al in het eerste jaar na uw pensionering zou overlijden. Het saldo van het pensioenkapitaal is dan voor de verzekeraar, en niet voor uw erfgenamen. Kiest u toch voor zo’n formule, dan gaat u het beste voor een rente die wordt overgedragen aan uw nabestaanden.

JOHAN STEENACKERS

Overstappen naar een andere energieleverancier kost niets: u hoeft geen opzeggingsvergoeding te betalen.

Om uw spaargeld toch te doen renderen, kunt u er lopende leningen mee afbetalen. Houd wel rekening met de wederbeleggingsvergoeding die de banken aanrekenen bij een vervroegde terugbetaling.