‘We will, we will woke you’

Het thema woke verdwijnt niet vanzelf van de maatschappelijke en politieke agenda. Zelfs mijn burgemeester (ik woon al ruim een jaar in Antwerpen) achtte het nodig er een boek over te schrijven.

Ook bedrijven moeten opletten, want hun stichters en bestuurders hebben in het verleden zeker wel iets mispeuterd dat de gerechtvaardigde wrok van de massa over hen kan afroepen. Dat soort reacties doet me denken aan een stokpaardje van mijn moeder, die met veel cynisme op haar katholieke opvoeding terugblikte. “Wraakroepende zonden zijn zonden die de rechtvaardige wraak van God ook in deze wereld eisen.”

Ik was als kind wel zo slim die zonden niet te bedrijven. Stel je voor dat ik pokken of cholera kreeg door vrijwillige doodslag, tegennatuurlijke onkuisheid, de verdrukking van de armen, onrecht tegen vreemdelingen, weduwen en wezen, of het onthouden van een rechtvaardig loon. Tegennatuurlijke onkuisheid, ik had geen flauw idee wat dat betekende, en niemand bracht me op de hoogte van de details.

In de wokebeweging is dat net omgekeerd. Wie durft te beweren dat bepaalde handelingen tegennatuurlijk zijn, roept al in dit leven de toorn van de hedendaagse moraalridders over zich af. Uiteraard blijft het onthouden van een rechtvaardig loon, bijvoorbeeld door mensen te dwingen het zelfstandigenstatuut te aanvaarden, ook volkomen onaanvaardbaar. Onrecht tegen vreemdelingen. Inderdaad, een wraakroepende zonde.

Woke is een valkuil voor iedereen die er probeert mee om te gaan.

Voor een conservatieve intellectueel als Bart De Wever is de wokebeweging uiteraard gefundenes fressen. Woke is geen intellectuele, maar een emotionele beweging. De aanhangers voelen zich zo sterk gekwetst in hun rechtvaardigheidsgevoel dat zelfs een nieuwe onrechtvaardigheid, zoals een vrij willekeurig spreekverbod, in het niet verdwijnt. Ach, een spreekverbod van enkele uren, of zelfs enkele jaren, wat doet het ertoe in een wereld van eeuwenlange brutale onrechtvaardigheid?

Ik word niet graag verkeerd begrepen. Voor mij is intellectuele oneerlijkheid een van de ergste fouten die je kunt begaan. Ik heb weinig respect voor wie opgeleid is, niet hoeft te vechten voor zijn dagelijks brood en toch intellectueel oneerlijk is. Woke is een valkuil voor iedereen die probeert ermee om te gaan. Mijn ouders hebben geen faire kans gekregen om in hun moedertaal te studeren. Ik werd als Vlaamse Brusselaar geminacht om mijn moedertaal. Ik woon in een stad waar ik regelmatig in horecazaken moet vaststellen dat men mijn Nederlands met een heel licht Antwerps accent niet begrijpt en mijn Engels met een niet zo licht Vlaams accent op slag wel. ‘De tael is gansch het volk’, dat soort uitspraken zal mijn burgemeester wel kennen. Ik heb vier jaar in Londen gewoond. Toch erger ik me in mijn nieuwe heimat haast dagelijks aan al dat Engels. Mijn taalgevoel werd op de Meir getroffen door een eentalig berichtje bij Five Guys: “Due a technical problem we are close.” De taal van de klant niet machtig zijn en de tweede taal voor buitenlandse bezoekers verkrachten, is dat dicht bij de klant staan? Misschien wel, want de klant kan toch niet meer spellen.

Woke is een emotionele zaak. Net zoals aan de ene kant reusachtige sommen voor één baby met een zeldzame ziekte worden verzameld en aan de andere kant de basisvoorzieningen voor duizenden kinderen onaangeroerd worden gelaten, heb ik leren leven met onwaarschijnlijke contradicties. Ik bewonder de mensen die de planeet willen redden door de fiets in plaats van de auto te nemen. Prima, ondertussen zie je hoe de overheid op grote schaal fossiele brandstoffen subsidieert en brave mensen hun regeringen aanmoedigen om oorlogstanks te leveren die 400 liter diesel verbruiken per 100 kilometer. Je kunt om het even wie aanvallen op een gebrek aan consistentie: de klimaatbetogers, Bart De Wever en uw columnist.