Ondanks investeringen in groene waterstof en batterijen voor elektrische auto’s: ‘Het publiek kent vooral het oude Bekaert’

Bekaert investeerde de voorbije jaren in groene waterstof, technologie voor batterijen van elektrische voertuigen en kabels voor offshore windenergie. Toch blijft het bedrijf vooral bekend om zijn staaldraadactiviteiten, zware industrie dus. “Onze duurzaamheidsstrategie is een marathon, geen sprint.”

“Industriële bedrijven zoals het onze zijn essentieel voor de overgang naar een meer duurzame economie”, zegt Ann-Françoise Versele, global head of sustainability bij Bekaert. “Het is dus van wezenlijk belang te beseffen dat wij mee aan boord zijn.”

Begin dit jaar werd de beursgenoteerde staaldraadreus als unusual suspect opgenomen in de BEL ESG-index. Die nieuwe korf moet investeerders helpen om de overstap naar meer duurzame beleggingen te maken. De twintig geselecteerde bedrijven zouden de beste ESG-resultaten (environment, social en corporate governance, nvdr) voorleggen. De samenstelling van de korf werd links en rechts ter discussie gesteld, gezien de aanwezigheid van heel wat bedrijven uit de zware industrie. “Nochtans hebben we meer dan twee jaar geleden onze groene omslag ingezet”, zegt Juan Carlos Alonso, chief strategy officer bij Bekaert. “We hebben een duurzaamheidsstrategie ontwikkeld, voor onszelf en onze partners.” Dat hele traject krijgt vorm onder Ann-Françoise Versele, die met teams wereldwijd de vergroening in goede banen moet leiden.

Industriële bedrijven zoals het onze zijn essentieel voor de overgang naar een meer duurzame economie’ Ann-Françoise Versele

Begrijpt u de bedenkingen bij de samenstelling van de ESG-index?

JUAN CARLOS ALONSO. “De korf bestaat uit grote en minder grote namen. Bij de voorstelling is toegelicht hoe die tot stand is gekomen: ESG komt in alle gelederen voor, niet het minst bij industriële spelers die sterk kunnen inzetten op duurzaamheid.

“Wij hebben vier grote divisies: Rubberversterking, Staaldraadtoepassingen, Specialty Businesses en de Bridon-Bekaert Ropes Group. Daarin worden telkens honderden producten gemaakt, waarvan een groot deel tegenwoordig gebruikt wordt in groene oplossingen. Maar vraag het publiek naar Bekaert en ze zeggen ‘staalverwerker’, wat geen schone industrie is. In die zin begrijp ik de weerstand. Ik kan u zeggen: wij produceren geen staal, we transformeren staal en andere materialen naar duurzame oplossingen voor groene technologieën. Ik geloof dat we beter moeten communiceren over de markten die we bedienen en welke groene oplossingen we aanbieden.”

Hoe doet u dat concreet?

ANN-FRANÇOISE VERSELE. “Eind 2021 lanceerden we het wereldwijde You Know Watt-programma om ons energieverbruik te verminderen en energie efficiënter te gebruiken in de fabrieken. We zijn gestart in de twintig Bekaert-fabrieken met de grootste CO2-uitstoot. We gebruiken dat programma nu ook om manieren te vinden om ons waterverbruik te verminderen. Dat doen we bijvoorbeeld door het waterbeheer van onze koeltorens en de waterbehandelingssystemen voor proceswater te optimaliseren. Ook de afvalstromen worden verminderd.

“Dat initiatief helpt ons het doel te bereiken om onze koolstofvoetafdruk tegen 2030 met 46,2 procent te verminderen. Als al onze fabrieken samenwerken, zullen we onze energie-intensiteit met 10 tot 15 procent verminderen. We willen koolstofneutraal zijn tegen 2050.”

Het laaghangend fruit hebt u geplukt. Wat zal Bekaert doen om zijn ESG-doelstellingen verder uit te diepen?

VERSELE. “Environment staat gelijk aan het beschermen van de planeet. We moeten onze activiteiten duurzamer maken, duurzame oplossingen ontwikkelen voor duurzame eindmarkten, en materialen en energie op een meer verantwoorde manier gebruiken. Dat is onze kernactiviteit geworden.

“Social is mensen op de eerste plaats zetten. We creëren diverse en inclusieve teams. We verbeteren de (mentale) gezondheid en de veiligheid op de werkvloer, en nemen verantwoordelijkheid in de gemeenschappen waar we actief zijn. We hebben enorm goede veiligheidsresultaten neergezet de voorbije jaren. Governance is deugdelijk besturen. Er werd een interne koolstofprijs ingevoerd voor alle belangrijke investeringsbeslissingen en de vergoeding van leidinggevenden werd gekoppeld aan de verwezenlijking van onze ESG-doelstellingen. Tot slot willen we transparant communiceren met alle belanghebbenden, dus ook met leveranciers en klanten, om een duurzame agenda na te streven. Dat leidt tot heel goede resultaten in onze fabrieken.”

ALONSO. “Het is noodzakelijk om zulke ESG-doelstellingen op te nemen in de KPI’s (key performance indicators, die de prestaties van een organisatie meten, nvdr). De verloning van de meeste managers bij Bekaert bestaat uit twee delen: een vast en een variabel deel, dat afhankelijk is van de financiële resultaten en niet-financiële doelstellingen. Dat is de enige manier voor bedrijven, denk ik, om succesvol te zijn.”

In pakweg China is het allicht niet makkelijk om zulke aanpassingen door te voeren.

ALONSO. “Sommige van onze meest energieverbruikende fabrieken staan in China. Er zijn momenteel misschien iets minder mogelijkheden voor groene energie beschikbaar, maar de technologie ontwikkelt zich daar ook snel. Ons lokaal team werkt samen met de lokale overheden om te kijken hoe we onze activiteiten duurzamer kunnen maken.

“We zetten hard in op innovatie. In vergelijking met drie jaar geleden is de helft van de projecten nieuw én gelinkt aan duurzaamheid. We kijken naar groene waterstof, naar elektrische mobiliteit, naar een groenere bouwsector en naar offshore windenergie.”

Bekaert zal fors investeren in de waterstofactiviteiten, werd gezegd bij de voorstelling van het jaarverslag.

ALONSO. “We werken al twintig jaar aan waterstoftechnologieën. Het zal een belangrijk onderdeel van het hele energie-ecosysteem worden en een van onze nieuwe groeimotoren. Concreet investeren we in elektrolysetechnologieën voor groene waterstofproductie. In Wetteren zullen we onze productiecapaciteit van poreuze transportlagen, de titaniumvezels noodzakelijk voor de productie van groene waterstof, meer dan verdubbelen. We hebben langetermijncontracten afgesloten met bedrijven die met de technologie werken. En in het Bekaert Technologiecentrum in Deerlijk zullen we een waterstoflaboratorium inrichten om de volgende generatie innovatieve oplossingen te ontwikkelen.

“Daarnaast wordt in de productie van waterstof een aanzienlijke hoeveelheid zeldzame aardmetalen, zoals iridium, gebruikt. Daarvan zijn er onvoldoende reserves om aan de stijgende vraag te voldoen. We moeten de elementen van onze elektrolytische stapeling dus herbekijken om onze vezels te optimaliseren. Consortia en partnerschappen zoals Hyve, met onder meer imec, zullen ervoor zorgen dat wij onze technologie verder kunnen ontwikkelen en onze leiderspositie in de productie van poreuze transportlagen voor proton exchange membrane-elektrolyse (PEM) kunnen uitbouwen. Het is de bedoeling dat het waterstofteam uitgroeit tot een van de grootste van het hele bedrijf.”

Wij produceren geen staal, we transformeren staal en andere materialen naar duurzame oplossingen voor groene technologieën’ Juan Carlos Alonso

Waar ziet u nog andere mogelijkheden?

ALONSO. “In de laadsector voor elektrische voertuigen. Ik heb zelf een elektrische wagen en niets is zo frustrerend als een halfuur aan de kant van de weg te moeten laden. Om de elektrificatie van ons wagenpark te doen slagen, moeten we ervoor zorgen dat wagens snel opladen. Een nieuw type bedrading in de accu’s kan dat mogelijk maken. Daar kunnen wij voor zorgen. Daarnaast zijn er ook nog grote kansen voor de drijvende offshore windparken. We werken samen met de industrie aan een goede verankeringstechnologie voor windmolens op zee, want ze zullen niet allemaal vlak voor de kust kunnen staan, zoals in België het geval is. Dankzij een partnerschap met TFI Marine uit Ierland produceren we nu ook veren, die de levensduur van die synthetische kabels voor de verankeringstechnologie verlengen.”

Bekaert is een klinkende naam in de Belgische industrie. Toch kennen weinig mensen al die initiatieven.

ALONSO. “Het publiek kent vooral het oude Bekaert. Ik denk dat we brutaler mogen zijn in onze communicatie over onze deelname aan groene activiteiten.”

VERSELE. “Een duurzaamheidsstrategie is een marathon, geen sprint. Ik geloof dat mensen onze nieuwe richting zullen leren kennen en appreciëren.”

Is het ook op verzoek van stakeholders dat u na 140 jaar de traditionele activiteiten steeds meer loslaat?

ALONSO. “We voelen druk van twee groepen. Enerzijds rekenen de klanten op bepaalde markten op duurzame oplossingen. Anderzijds is er druk van onze medewerkers en in de war for talent. Om jongeren te overtuigen van je organisatie is je duurzaamheidsstrategie en je ESG-beleid meer dan ooit belangrijk.

“Het bedrijf doet het goed. We investeren meer in nieuwe technologieën en CEO Oswald Schmid durft de activiteiten in traditionelere sectoren af te bouwen. In 2022 hadden we een gecombineerde omzet van ongeveer 7 miljard dollar. Toch blijven beleggers ons waarderen als een ‘oude’ industrie, terwijl we dat al lang niet meer zijn. Dat biedt ook kansen om hen het tegendeel te bewijzen, als we de komende jaren volledig de groene kaart trekken. Aandeelhouders worden dankzij die koers ook verwend, want het dividend is dit jaar gestegen.”

Bent u niet te laat aan de omslag gestart om hen daarvan te overtuigen? Bekaert heeft nog maar tweeënhalf jaar een duurzaamheidsstrategie.

ALONSO. “Tot enkele jaren geleden was de milieuproblematiek een nalevingskwestie. De wetgever nam een wet aan die bedrijven, wij ook, blindelings volgden. Nu we zelf actief een strategie ontwikkelen, realiseren we ons dat dit een kans is. Energie-efficiëntie is zowel een kans om onze kosten te verlagen, als een kans om minder broeikasgassen uit te stoten. Duurzame oplossingen zijn een kans om ons te onderscheiden van de concurrentie en onze klanten meerwaarde te bieden boven op een duurzaam positief resultaat. Bovendien heeft het een positief economisch resultaat. Duurzaamheid is geen goodwill meer, het is nodig als stimulans voor het financiële kader.”

U bent in tientallen landen actief. Krijgt u ondersteuning van de regeringen waarmee u in contact komt?

VERSELE. “Aan de ene kant zijn er veel subsidies en stimulansen om te investeren in bepaalde technologieën, zoals waterstof. Anderzijds zijn heel wat verwachtingen nog niet gedefinieerd, waardoor het moeilijk is daarop te anticiperen. Er komt overal wel nieuwe regelgeving aan, maar het is vaak nog heel onduidelijk. Verder laat de infrastructuur op zich wachten. Als ik één wens mag hebben, dan zou ik meer dialoog vragen. Onduidelijke regelgeving is een ramp voor bedrijven.

“Daarom heeft Bekaert zich aangesloten bij de Brusselse afdeling van Chapter Zero, een non-profitorganisatie die bestuurders, Europese instanties en het Wereld Economisch Forum samenbrengt in de strijd tegen de klimaatopwarming. Als we onderweg samenwerken en ervaring opdoen, zullen we er komen.”

Mocht u volledig vrij zijn, aan de vergroening van welke sector zou u dan zo snel mogelijk willen bijdragen?

ALONSO. “De bouwsector. We bouwen nog steeds zoals honderd jaar geleden. We hebben misschien betere machines en slimmere technologie, maar er wordt nog steeds een aanzienlijke hoeveelheid beton en staal gebruikt, met een grote negatieve impact op het milieu. We hebben onze Dramix-divisie, die staalvezels maakt voor betonversterking, waardoor er minder beton nodig is om te bouwen, maar dat is onvoldoende. De versnelling die we nu inzetten voor groene waterstof moet ook volgen voor de bouwsector.”