BEKIJK – Kostprijs files dit jaar al 4,4 miljard euro: waarom staan we steeds langer stil?

De reeks filerecords in de eerste 10 maanden van dit jaar hebben al ruim 4,4 miljard euro economische schade veroorzaakt. Dat blijkt uit het dashboard van ondernemersorganisatie VBO en mobiliteitsorganisatie Febiac. De schade zal deze maand nog sterk oplopen, want eergisteren tekenden we het dagrecord op voor dit jaar: liefst 490 kilometer file! Het probleem zit vooral in de avondfiles. En daar leren we uit dat het niet alleen om pendelaars en vrachtverkeer gaat.

549 miljoen euro. Dat is de economische prijs van de files in de voorbije maand oktober. Dat blijkt uit het Belgian Mobility Dashboard van het Verbond voor Belgische Ondernemingen en mobiliteitsvereniging Febiac. November wordt wellicht niet beter, nadat gisteren het dagrecord sneuvelde met 490 kilometer file. 

Files kosten dit jaar al 1 procent van ons bbp

Op het dashboard zie je in cijfers en grafieken in real time de filetijd,-lengte en -kost. Alexander Verstappen, woordvoerder van het VBO: “Als we dan kijken naar eergisteren, dan zie je dat die piek enorm hoog was, bijna het dubbele ten opzichte van andere gemiddeldes. Dat vertaalt zich natuurlijk in een grote kost voor onze economie.”

Ondermeer tijdverlies, extra brandstofverbruik en de kosten van bijkomende uitlaatgasemissies maken files peperduur. Sinds begin dit jaar kosten ze ons land eind oktober al 4,4 miljard euro. Dat is 7 procent meer dan vorig jaar en net geen 1 procent van ons BBP.

Volgens het Vlaams Verkeerscentrum worden vooral avondspitsen drukker. En dat is niet het gevolg van woon-werkverkeer, in tegenstelling tot de ochtendspits. Woordvoerder Peter Bruyninckx: “Uit onderzoek weten we dat woon-werkverkeer slechts een minderheid is van de redenen waarom mensen de weg op gaan. We gaan zo veel vaker achter het stuur zitten om te gaan shoppen, ons te gaan amuseren.”

Vrijetijdsverkeer

“En er is het vrijetijdsverkeer. Dat zit er nog niet in tijdens de ochtendspits. Maar het komt op gang tijdens de voormiddag en in de loop van de namiddag. En al die mensen die er een dagje tussenuit zijn geweest zitten ’s avonds ook op de autosnelweg, wanneer ook de pendelaars weer naar huis gaan. Vandaar dat die avondspitsen almaar drukker worden in Vlaanderen.”

8 van de voorbije 10 maanden braken zo al het filezwaarterecord, zegt het Vlaams Verkeercentrum. En het zijn ook de avondspitsen die financieel zwaarder doorwegen. Peter Bruyninckx: “Een avondspits kan al beginnen in de loop van de namiddag en uitlopen tot 16 à 19 uur. De ochtendspits is meer gebald. Pakweg tussen 6 en 9 moet iedereen naar het werk. Dus als we spreken over filezwaarte dan kijken we niet alleen naar de lengte van de files, maar ook naar de duurtijd en de tijd waarin die files onze economie schaden. Die filezwaarte is in de avond stukken zwaarder dan in de ochtend.”

Slimme kilometerheffing

Om die avondfiles aan te pakken, moet er volgens het VBO een slimme heffing komen. Je betaalt dan per gereden kilometer binnen een bepaalde tijdsslot. Alexander Verstappen: “Waar je eigenlijk wordt belast op basis van waar je bent en wanneer je daar bent en zodat er een variabel tarief kan zijn. Het is de bedoeling om dat in heel het land te doen en dat dit ook geen platte belastingverhoging is. We willen een intelligente verkeersbelasting die andere belastingen – zoals de inverkeerstelling en verkeersbelasting – kan opheffen.”